En Küçük Kıta, En Büyük Ada Avustralya

Avustralya 7.500 kilometrekarelik tek kıtadan oluşan tek bir ülke. Hint okyanusu ve Büyük okyanus arasında yer alan ülkenin nüfusu 20.555.300 kişi.

Toplam 6 eyaletten oluşan ülkenin resmi başkenti Canberra. Kişi başına düşen milli gelirde 32.220$ ile ilk sıralarda yer alan ülkelerden. Para birimi ise Avustralya doları.

En büyük şehri Sydney olduğundan birçok insanın algısında başkent Sydney. Oysa ki başkent Canberra’dır. Sydney'in 300 km güney batısında, Melbourne'un 650 km kuzeydoğusunda Australian Capital Territory adı verilen bölgede yer alır. Avustralya Parlamentosu bu şehirde yer almaktadır. Ama sosyal ve kültürel anlamda en gelişmiş kent Sydney. 2. büyük şehri ise Melbourne. Melbourne ise finans ve bankacılık alanında ülkenin en gelişmiş kenti.

Resmi dili İngilizce. Anayasal monarşi ile idare ediliyor. Resmi devlet başkanı İngiltere Kraliçesi. Ülke eyaletlere ayrıldığından her eyalet genel vali tarafından yönetiliyor. İç işlerinde serbestler ama dış işlerinde kraliçeye bağlılar. 1927 senesinde tam bağımsızlıklarını kazanmışlar İngilizlerden. İngilizlerin eline geçmesi ise 1770 senesinde Kaptan James Cook’un Avustralya’nın doğu kıyısının haritasını çıkartıp, buraları Britanya topraklarına kattığını ilan etmesinin ardından gerçekleşmiştir.

Güney yarımkürede olduğu için mevsimler bize göre ters. Tropik ve ılıman bir iklimi var. Aralık, ocak, şubat yaz. Haziran, temmuz, ağustos kış. Ülkenin güney ve kuzeyine göre yıllık ortalama sıcaklık 13 derece ile 27 derece arasında değişiyor.

3 milyon yıldan beri Avustralya’nın var olduğu düşünülüyor. Avustralya’daki ilk insan yerleşimlerinin 48.000 yıl önceye kadar dayandığı düşünülmektedir. İlk Avustralyalılar, günümüzdeki Avustralya yerlisi olan Aborjinler’in atalarıdır. Adada yaşayan diğer yerli halk ise Torres Strait yerlileridir. Bunlar ise Malezya kökenlidir. Torres Strait ile Aborjinler’in kültürel alışkınlıkları birbirlerinden farklıdır.

Avustralya’da 4 farklı etnik grup var. Avrupalı İngilizler, güney Asyalılar, Etiyopya Ugandalılar ve Aborjinler. Ama Aborjinler’in sayısı en fazla 10.000 kişi civarında.

Ülkenin en alçak noktası, Orta Avustralya çöllerinin ortasında yer alan, denizden 15 metre yükseklikteki Eyre gölü’dür. En yüksek noktası ise 2.228 metre yükseklikteki Kosciuszko dağı.

Kömür, demir, bakır, kalay, çinko, elmas ve doğalgaz doğal kaynaklarından bir kısmı.
Avustralya, dünyanın en küçük kıtası, ama en büyük adasıdır.

John Batman adaya geldiğinde Aborjinler’e “bize 500.000 dönüm arazi verin, biz de size yiyecek, battaniye, içki verelim” demiş. Bu şekilde anlaştıkları için bugünlere gelmişler ve Aborjinler aslında asimile edilmiş. Beyaz adam sonunda toprakların tamamını almış.

Aborjinler, Yeni Zellanda yerlileri Maori’ler gibi kavgacı ve yamyam değil, daha sakin yaratılışlılar. O nedenle İngilizlerin çok fazla mücadele etmesine gerek kalmamış.

2. Dünya Savaşı sonrasında Avustralya, Avrupa’dan gelen tüm göçleri desteklemiştir. Bu dönemde Yunanistan’dan çok fazla göç almıştır. O nedenle şu anda nüfusun 160 binini Yunanlılar oluşturmaktadır. Burada yaşayan Türklerin sayısı da hiç azımsanacak kadar değil.

Avustralya vatandaşı olabilmek çok ta zor değil. Eğer Avrupa Birliği üyesi bir ülkenin vatandaşı iseniz, ve Avusturalya’da 5 sene yaşarsanız ve puanlarınız da iyi ise Avustralya vatandaşlığına geçebilirseniz.

Ancak Avrupa Birliği üyesi olmayan bir ülkenin vatandaşı iseniz, Avusturalya vatandaşı olmak için bu ülkede 15 sene yaşamanız gerekiyormuş. Bu süre ancak tıp, bilişim gibi daha üst düzey sektörlerde çalışıyorsanız kısalabiliyormuş.

Avustralya’nın flora ve faunası çok zengin. Zaten çok yeşil bir ülke. Avusturalyalılar barbekü yapmayı çok seviyorlar. Kabuklu deniz canlıları oldukça fazla bu memlekette. Avusturalya’nın şarapları da çok ünlü ve neredeyse tüm dünyaya ihraç ediyorlar.

Aborjinler doğaya çok bağlı yaşıyorlar. Aborjinlerin felsefesine göre, “yaptığın her şey sana geri döner”. Buna aynı zamanda bumerang felsefesi de deniyor. Attığında sana geri geliyor. Bumerang’ı Aborjinler avlanma amacı ile bulmuş ve kullanmışlar.

İngilizler, Aborjinler’i madenlerde çok zor koşullarda çalıştırmışlar. Avrupa’dan bu kıtaya gönderilen azılı suçlular ile birlikte çalışmak zorunda bırakmışlar. Aborjinler’in nüfuslarının azalmasında, madenlerde inşaat ve yol yapımında çok zor koşullarda çalışmaları ve hastalıkların rolü büyük olmuş. Şu an ancak 10.000 kişiler ama yine de asimile olmamaya çalışıyorlar. Birbirleri ile evlenmeyi tercih ediyorlar ve geleneklerini sürdürüyorlar.

Avusturalyalılar, Aborjinler’e yaptıkları barbarlık için tazminat ödüyorlar.

Avustralya geziniz için Sidney de kalabileceğiniz Meriton Serviced Apartments Campbell Street ve QT Sydney gibi oteller mevcut. 

NURHAN YILMAZ

Yazar Hakkında

NURHAN YILMAZ

1951 İstanbul doğumluyum. Yıl içinde dönüşümlü olarak Sinop, Bodrum ve İstanbul’da yaşamaktayım.Küçük yaşlarda babamın mesleği gereği, Türkiye’nin pek çok farklı şehirlerinde yaşadım.