Hüzünlü Ama Şaşaalı Venedik Karnavalı Başlıyor

Geçmişi 13. yüzyıla uzanan dünya tarihinin en eski karnavalı Venedik Karnavalı bu sene 11-28 Şubat tarihleri arasında gerçekleştirilecek. Önceleri 1 hafta süren karnavalın süresi Venedik  halkının gelir düzeyinin de artmasıyla sonradan uzatılmış. Pek çok etkinliğin düzenlendiği karnavalın en şaşalı günü gondol geçidi ve Büyük Balo’nun düzenlendiği final günü. 

En iyi maske kimin?

Geçmişte deri, porselen ve özel olarak üretilmiş camdan yapılan Venedik maskeleri, günümüzde daha çok alçı kullanılarak hazırlanıyor. Süslemelerinde doğal tüy ve değerli taşların kullanıldığı maskelerin her biri el boyaması. Karnavalın son gününün ayrı bir önemi de var. Çünkü bugünde “La maschera piu bella” yani kostüm tasarımcıları tarafından oluşturulan jüri en güzel maskeyi seçiyor.

Veba salgınından miras kalan

Venedik Karnavalı’nın ortaya çıkış hikâyesi tam olarak bilinmiyor. Fakat Avrupa’daki büyük veba salgını döneminde salgında sağ kalmayı başaran fakat yüzündeki ve vücutlarındaki büyük yara izlerini saklamak isteyenlerin uzun kıyafetler giyerek ve maskeler takarak şehirde dolaşmaya başlamasıyla ilişkilendiriliyor. Bu maskeler zaman içerisinde hem form hem renk değiştirip, daha ilgi çekici biçimlerde üretilmeye başlamış ve kentin de simgesi haline gelmişler. Geçen onca zamana rağmen maskelerin hala değişmeyen özellikleri ise o dönemden kalma hüzün ve donuk ifadeyi koruyor oluşu.

Sınıf farkı yok

Karnavalın bir diğer önemli özelliği ise sınıflar arası farkı ortadan kaldırıyor oluşu. Karnavalın başlangıcına dair bir diğer rivayet de bu düşünceye dayanıyor. Karnaval döneminde kimlikler arası hiyerarşi ortadan kalkıyor ve maskenin ardında kimin olduğunu bilmeyen kişiler arasında eşitlik sağlanıyor. 

Bauta özgür demokrasi maskesi

Venedik Karnavalı’nda farklı tipte ve farklı şeyleri sembolize eden maske modelleri bulunuyor. Bunlardan en yaygın olanlarından “Bauta” yüzün tamamını kaplayan grotesk maske. Burun ve çene çıkıntısının belirgin olduğu bu maskede ağız bulunmuyor. 18. yüzyılla beraber siyah pelerinle birlikte kullanılmaya başlayan bu maske zamanında siyasi karar vermekle yükümlü kimseler tarafından giyilmekteydi. Demokrasilerde özgür, eşit ve gizli oy pusulalarını garanti altına almak için kullanılan maske genellikle erkekler tarafından kullanılırdı. Bauta’nın en çok tercih edilen maske modeli olmasının en önemli nedeni ise yemek yerken ve nefes alıp verirken kolaylık sağlaması. 

İtalyan tiyatrosunda da çokça var

Yarım maske “Colombina” ise göz ve burun bölgesini kapatarak, yanakların tamamını kaplamaz. Genellikle gümüş ya da altın rengi olan bu maske modeli İtalyan tiyatrosunda da çokça kullanılır. Hem kadın hem de erkekler tarafından kullanılan maske diğer maske modellerine göre daha moderndir. 

Vebaya karşı mücadelede de kullanıldı

Venedik maskeleri içinde en garip ve aynı zamanda en tanınmış olan “Medico della paste” çoğunlukla beyaz renktedir ve gaga ile kristalle kaplı göz yuvalarından oluşmaktadır. Bu maskelerin vebaya karşı mücadele eden doktorlar tarafından kullanıldığı söylenir. Hem kötü kokuları uzak tutan hem de hastayla fiziksel temasın önüne geçerek gözlem imkânı sağlayan bu maskeyi takanlar ayrıca doktor kıyafetleri de giyerler. 

Kimliğini gizlemek isteyen kadınlar

“Moretta” ya da “Servetta moretta” geniş göz delikleri ile dikkat çeker. Ağız ve dudak kısımlarının olmadığı bu maskeler kimliğini gizlemek isteyen kadınlarca tercih edilir. Yıldızlı ve süslenmiş olmasına rağmen çoğunlukla sade ve beyaz pelerinle giyilen “Veneto”lar tüm yüzü kaplar. Ayrıca Moretta’nın aksine burun ve ağız kısımlarının da belirgin olduğu bu maske “Bauta”dan farklı olarak yeme içme sırasında takılamaz çünkü çene yanaklar üzerine oturduğu için yemeye imkân vermemektedir.

Çan Kulesi'nden aşağı melek süzülüyor

Venedik Karnavalı’nın en önemli gösterilerinden Meleğin Uçuşu’nda şehrin en yüksek tepesi olan Çan Kulesi’nden meydandaki sahneye kadar gerilen halatlardan bir meleğin aşağıya doğru süzülüşünü izliyorsunuz. Karnavalın ilk pazar günü yapılan gösteride aşağı doğru uçacak meleğin kim olacağına bir önceki yılın en güzel kızları arasından yapılan seçimle karar veriliyor. 

Karnavalın kapanışını Aslan Uçuşu yapıyor

Karnavalın kapanışını gerçekleştiren Aslan Uçuşu’nda ise San Marco Meydanı’nda geçekleştiriliyor. Karnavalın son gününde yani salı günü gerçekleştirilen gösteride kentin sembolü olan aslan resminin olduğu bayrak Çan Kulesi’nin tepesinden meydandaki kalabalığa doğru müzik eşliğinde indiriliyor. Bayrağın indiği Grand Theatre’da ise bayrağı kadınlar karşılıyor.