Tarihte Meydana Gelmiş Yıkıcı Depremler Hakkında 12 Bilgi

Her yıl, Ulusal Deprem Bilgi Merkezi (NEIC) tarafından tüm dünyada 20.000 deprem kaydediliyor. Bu, günde 50 civarında deprem demek! Çok zayıf olduklarından milyonlarca deprem kaydedilemiyor ama aslında dünyanın bazı bölgelerinde her 30 saniyede bir deprem gerçekleşiyor. 

Gezegene etki eden depremlerin neredeyse % 80'i "Ateş Halkası" olarak bilinen Pasifik Okyanus çevresine etki ediyor. Ateş Halkası, dünyadaki aktif ve sönmüş volkanların % 70'inden fazlasına ev sahipliği ediyor. Toplam 452 volkan! Artan volkanik aktivite nedeniyle bu bölgede, dünyadaki diğer bölgelere kıyasla çok daha fazla deprem gerçekleşiyor. 

1

"Deprem" tanımına giren sarsıntılar, Dünya üzerinde olunca uygundur. Örneğin; sarsıntı Ay üzerinde olursa "Ay sarsıntısı", Mars üzerinde olursa "Mars sarsıntısı" gibi... Sarsıntı; gezegen ya da Ay yüzeyinde oluşan sismik aktivitenin bir sonucudur. Ay sarsıntısı (depremin Ay’daki eşdeğeri) ilk defa Astronot Apolla tarafından keşfedildi. Mars Sarsıntısı Mars’ı etkiler, Venüs Sarsıntısı Venüs’ü... Aynı zamanda "Gezegen sarsıntıları" ve "Yıldız sarsıntıları" da mevcuttur. 

Gezegen üzerindeki en çarpıcı ölümcül deprem 1556’da 23 Ocak’ta yaklaşık olarak 830.000 kişinin öldüğüne inanıldığı Shaanxi, Çin’de yaşanmıştır. Depremin büyüklüğünün 8,3 civarında  olduğuna inanılıyor. Sarsıntı, çok nüfuslu bir alanın merkezinde olup  çok fazla can kaybına yol açmıştır. Aynı zamanda evler, sokaklar da zarar görmüş hatta bazı yerlerde 18 metre açıklığında çatlaklar oluşmuştur. 

Dünya’daki en geniş deprem ise Şili’de 22 Mayıs 1960'ta ve 9,5 büyüklüğünde kaydedilmiştir. O kadar güçlü bir deprem gerçekleşmiştir ki sismik dalgalar tüm dünyada hissedilmiştir. Aynı zamanda bölgede birkaç geniş Tsunami olmuş ve çok daha fazla" can ve mal kaybı yaşanmıştır. Deprem öncelikle 4 şok şeklinde gerçekleşmiş ve birçok artçı şokla devam etmiştir.

2

Hindistan Okyanusu’nda 2004 yılındaki deprem, atom bombası Hiroşima'ya 1500 defa enerji ürettirmiştir. Yaklaşık 26 megaton kadar trinitrotluen (TNT) enerjisi yayılmıştır. Fakat bu yalnızca yüzeyde olandır, yer altında 9600 gigatonluk TNT eşdeğer kadar enerji yayılmıştır ve bu enerji yaklaşık 550 defa Hiroşima’da etkili olmuştur. Size daha iyi fikir verebilmek için, bu enerjinin Amerika’nın 370 yıl kullanabileceği yeterliliğe sahip bir enerjinin eşdeğeri olduğunu söyleyebiliriz. Aynı zamanda bu deprem yaklaşık 10 dakika kadar sürmüştür ve en uzun deprem rekoruna da sahiptir. 

Deprem sonucunda meydana gelmiş, dünyanın en kötü heyelanı Çin’deki Gansu bölgesinde gerçekleşmiş ve yaklaşık 200.000 insanın ölümüyle sonuçlanmıştır. Richter ölçeğinde 8,5 olarak ölçülmüş bu deprem bölgede, öncelikle kötü toprak koşullarına sebep olarak birçok heyelana neden olmuştur. Bölge neredeyse 300 yıldır böyle bir manzaraya sebep olan stabilize depremler görmemiştir. 

Amerika tarihindeki en güçlü depremlerden biri, 1811-1812 Yeni Madrid Depremleri'dir. Çok güçlü olan deprem neticesinde; Mississippi Nehri'nin akışının yönü değişmiş, Boston’da kilisenin zili çalmış ve Washington’da kırık kaldırımlar oluşmuştur. 

3

Japonya Kobe’de 1995'te zemin yalnızca 20 saniye boyunca sallanmıştır. Buna rağmen 6000'den fazla insan ölmüş ve  100.000'den fazla inşanın zarar görmesi ile 300.000 kişi evsiz kalmıştır. Deprem 6,3 Richter ölçeği büyüklüğünde olup, 1923 Tokyo-Yokohama depreminden beri Japonya'yı vuran en kötü deprem olmuştur. 

Yılda 2 inç oranında hareket ile (tırnak büyümesiyle aynı oranda) San Andreas Fault, San Francisco ve Los Angeles 15 milyon yıl içinde birbirine yakınlaşabilir. Bu yüzey hareketliliğinin sonucu olarak, Los Angeles Belediye Binası 1924'teki ilk inşa zamanından bu yana San Francisco’ya 3 metre kadar daha yakındır! 

Japonya'nın tarihindeki en kötü deprem vurgunu; 11 Mart 2011 tarihinde gerçekleşmiştir. 9,0 şiddetindeki sarsıntı aynı zamanda Tsunami yaratarak yaklaşık 9 metrelik dalgalarla nükleer santraller için şiddetli zarara yol açmıştır. O kadar şiddetli bir deprem olmuştur ki Antarktika’nın buzları bile etkisini hissetmiştir. Bu deprem sonrasında, birçok ülkenin nükleer santralleri kapanmıştır. Hala 230.000 evsiz insan geçici barınma yerlerinde yaşamaktadır. Japon hükümetine göre tahmin edilen zarar ise 300 milyar dolardır. Sarsıntı aynı zamanda ülkeyi Amerika’ya yakınlaştırmış ve gezegenin eksenini 6,5 inç kaydırmıştır. 

Birleşmiş Milletler’in kaydına göre 2015'te Nepal’deki deprem 8 milyon insanı etkilemiştir. 7,8 büyüklüğündeki depremin, 39 ilçe genelinde 8 milyon kişiyi etkilediği düşünülüyor. Sarsıntı aynı zamanda Katmandu’yu yaklaşık 10 metre hareket ettirirken, Everest Dağı’nın da 0,025 metre küçülmesine neden olmuştur.