Gezmek size ne ifade ediyor? Seyahatlerin hayatınızdaki yeri nedir?
Zaman problemi olmadan gezebilmek için üst düzey yöneticilikten danışmanlığa geçtim. Gezmek hayatımın vazgeçilmez bir parçası. Kendimi yenilemek, başka dünyalara açılmak, ufkumu genişletmek yeni insanlarla tanışmak, kültürel ve sanatsal ve mesleki olayları takip etmem açısından çok önemli.
Şu an kadar kaç ülke gezdiniz?
Dünya’da 98 ülke. Ülkemde 4-5 il hariç her yeri gezdim.
Bugüne kadar gittiğiniz yerler arasında sizi en çok etkileyen, en beğendiğiniz yer neresi? Neden?
Her zaman yazdım, söyledim beni her şeyi ile etkileyen iki ülke oldu; Libya (Kaddafi dönemi) ve Kuzey Kore.
Libya
Kuzey Kore
Bazen sadece ülkenin bulunduğu coğrafya, özel konum, yaşam tarzı gibi faktörlerde beni etkileyebiliyor.
Transsibirya etkileyici bir coğrafya, ekvatorun iki yanına ayak koyma özel konum, dünyanın en güney ucu Ushuaia’da bulunma yine özel konum, İran’da bulunmak yaşam tarzına iyi birer örnek.
Vladivostok – Transsibirya
Ushuaia - Dünyanın sonu
Neden Libya? Gittiğim dönemde Amerikan Ambargosu yeni kalkmıştı, turistler yeni yeni gelmeye başlamıştı Libya’ya, adeta keşfedilmeyi bekliyordu, bu başlıkla ‘’Keşfedilmeyi bekleyen Ülke’’ olarak Hürriyet Seyahatte duygularımı paylaşmıştım. Libya’da Roma var, Osmanlı var, kaya, kum, taş 3 tip çölü de görme olanağı var ve Osmanlı’nın Fizan’ı var. Ne yazık ki iç savaştan sonra tarihi eserler çok zarar görmüş.
Libya - Tuaregler
Neden Kuzey Kore? Bugün Rusya dahil dünyada artık rejim olarak katı bir komünizm yaşanmıyor. Bir ülke düşünün dışa tamamen kapalı. Küba bile az da olsa açıldı, oysa Kuzey Kore hala kapalı. Her şey devlet kontrolünde. Üzerinde, özel mülkiyet olmadığı için araba bulunmayan geniş caddeler, Sovyet tipi bloklar üzerinde devasa Lenin, Mao posterleriyle, devasa orak çekiçli bayraklar, orak çekiçli dev heykeller, tek tip kıyafet, makyaj yapmayan kadınlar, üzerinde hiçbir lokanta, cafe ve dünya markalarını satan mağazalar bulunmayan sokaklar… Hepsi çok ilginç.
Kuzey Kore
Kuzey Kore – Orak çekiçli bina
Dünya’nın en büyük gösterisi olarak nitelenen “ARIRANG” bile çok etkileyici. 150.000 kişilik izleyici kapasiteli/tribünlü stat sadece gösteri için yapılmış, futbol oynanmıyor. 100.000 kişinin 80.000’ni sahada sırayla gösteri yapıyor, 20.000 kişi ellerinde panoyla gösterinin hikayesini anlatıyor. 1 saat boyunca en ufak bir aksama olmuyor, gösteri sonunda binlerce kişi “Enternasyonel”i (Sosyalist marş) okuyor, nasıl etkilenmezsiniz? Gezginler Kuzey Kore’yi rejim değişmeden mutlaka listeye almalı.
Kuzey Kore - Arirang
İlk gezim dediğiniz gezi hangisidir?
İlk gezimi spor sayesinde müsabık olarak gittiğim Avusturya’ya lisedeyken yapmıştım.
Hangi tarz gezi sizi daha çok tatmin ediyor? Maceracı mısınız? Yoksa gittiğim yerde sakin sakin gezer, tatilimi yaparım diyenlerden misiniz?
Gezisine göre değişir. Bilinmeyen Güney Çin’e yaptığım seyahat maceracı ruhum içindi. Örneğin Paris, Viyana, Berlin gibi kültür başkentlerine yaptığım seyahatler müze ve sanat etkinlikleri, konserleri içerdiği için daha sakin olabiliyor.
Kalacak yer olarak tercihiniz genelde nedir?
Galiba yaş ilerledikçe konforu arar oldum. Eskiden nerede olsa kalırdım, şimdi merkezi noktada iyi bir oteli tercih ediyorum.
Bugüne kadar gittiğiniz yerler arasında sizi hayal kırıklığına uğratan ve sakın gitmeyin diyeceğiniz bir yer var mı?
Her ülkenin kendine göre farklı özelliği var. Beni üzen hayal kırıklığı yaratan bir ülke olmadı diyebilirim.
Seyahatleriniz sırasında başınıza gelen en ilginç olay nedir?
Meksika’da bilmeden bir gay bara girmem ve beni ağırlamaları.
Transsibirya turunda Novosibirsk’de “Eski İnançlar” adı verilen bir köyde bir daha asla karşılaşmayacağım, aramızda dil birliği bile olmayan inançlı insanlarla yemek yemem, dans etmem.
Novosibirsk
2001 yılında İran’a gittiğim gün New York’ta 11 Eylül İkiz Kuleler faciasının olması ve İranlılar’ın ürkütücü bir şekilde sokaklarda o gece sabaha kadar şeriat gösterisi yapması.
İran
Borneo’da bir orangutanın çantamı almaya çalışması başaramayınca kızıp yakamdan tutup tehdit etmesi ilginç bulduklarım arasında…
Borneo
Seyahatleriniz sırasında sizin gibi gezginlerle tanıştınız mı?
Çok. Ama en ilginci Güney Amerika gezisinde Ushuaia’da limanda Türk bayraklı bir gemi görüp kimdir diye araştırdığımda dünyayı denizden gezen buradan Antartika’ya gidecek olan Osman Atasoy’un Uzaklar adlı teknesiyle karşılaşmam oldu.
Dünyanın pek çok noktasında pek çok gezginle karşılaştım, bilgi paylaşımı yaptım.
Hiç farklı bir ülkeye yerleşmeliyim diye düşündüğünüz oldu mu? Yoksa gezmek için gitmeyi mi tercih ettiniz her zaman?
Uzun yıllar İngiltere’de kaldım. Bir ağabeyim Fransız vatandaşı, Paris’te yaşadı. Ben hiç dış ülkede kalmayı düşünmedim. Ülkemi çok seviyorum.
Ben de artık dünyayı görmek, gezmek istiyorum diyenler için tavsiyeleriniz var mı?
Bence rastgele değil bilinçli gezmek gerekir. Kişi o ülkeye veya o kente neden gitmek istediğini önceden belirlerse iyi olur, artık döviz de değerli, zaman da. Gezi için tema belirlenmesini öneririm. Örneğin Osmanlı’nın izinde, 2.Dünya Savaşı’nın savaş alanları, festivaller, müzik, yemek (gastronomi), safari gibi…
Lütfen alışveriş turlarına son verelim ülkemizde her şey var.
Türk insanı ekonomik şartların da etkisiyle gezmek, seyahat etmek konusunda dünyanın bir hayli gerisinde. Bu durumu aşmak için önerileriniz var mı?
Ne yazık ki paramız çok değerli değil. Emekliler için tavsiyem; bazı zevklerimizden vazgeçip ufak ufak döviz toplamak olacak. Taksitle seyahate karşıyım, gezdikten sonra 10 - 12 ay ödeme yapmak zor gelir insana. Bazı tur şirketlerinin ve uçak firmalarının fırsatlarını değerlendirmek iyi olur.
Gençlere bazı özel bankaların mil biriktirilebilen kredi kartlarını kullanmalarını tavsiye ederim. Bu sayede alışverişlerdeki fırsatları takip edip hem ihtiyaçlarını karşılıyorlar hem de 5-6 misli fazla puan toplayarak en azından yol parasını millerle aradan çıkartabilirler. Gençler özellikle yurtdışında ucuz hosteller, interrail avantajları gibi olanakları internetten rahatlıkla takip edebilirler.
Türk insanı nasıl daha genç yaşta gezmeye nasıl yönlendirilebilir veya genel olarak Türkiye’de böyle bir merak nasıl yaratılabilir?
Bunun için aslında bir devlet politikası olmalı. Çin’de böyle olduğunu bizzat gördüm. Çin’e 5 kez gittim. Her seferinde çeşitli kentlerde, ören yerlerinde karşılaştığım gençlere sordum nasıl geziyorsunuz buraları diye? Devletin, okullarının teşvik parası verdiğini söylediler. Gidilen yerlerde de en ucuz fiyatı ödüyorlardı. Bizde de sayıları azda olsa bazı dernek ve kuruluşlar özellikle ilkokul ve ortaokul öğrencilerine sınırlı da olsa gezi konusunda destek olmaya başladı. Örneğin Kültür Bilinci Vakfı’nın “Kültür Karıncaları” gibi desteği var. Büyük şirketlerin soysal sorumluluk projeleri içinde gençleri seyahate yöneltecek, destek verecek çalışmaları olmalı. Belediyeler de bu işe bütçe ayırmalı.
En önemlisi Kültür Bakanlığı, eğitim kurumlarıyla bu konuda işbirliği yapmalı. Çok mu zor bunlar? Çok şey mi istiyorum gençler adına?
