Bayankhongor

Moğolistanın 21 ilinden biri olan Bayankhongor, konum olarak ülkenin orta noktasında yer alır. Yemyeşil kuzey orman bölgelerinin dört bir yanının çevrelendiği bu bölge hem tarihi kalıntıları hem de ural altay kültürüyle birçok bölgeden açık ara kendini ayırmaktadır. Şehrin adını oluşturan Bayan “Zengin”, Khongar ise “sevgilim” anlamına gelmektedir. ShargaljuutKaplıcalarından oluşan doğal güzelliklerden Erdentsogt'un Satranç Taşları gibi insan yapımı eserlerin sergilendiği birçok sanatsal nokta bu bölgede hayat bulmuştur. Kent, 1941 de Bayankhongor Vatandaş Meclisiyle birlikte kurulmuştur. İlk kurulduğu zaman 16 Bölge, Bayankhongor bölgesi şeklinde adlandırılmış ve yaklaşık 41 bin kişiden oluşan bir topluluk barındırmıştır. Kent tipik olarak üç ana bölüme bölünmüştür. Bunlar ; kuzeyde bulunan ormanlık alan olan Khangaibölgesi, orta bozkır bölgesi ve güneydeki kurak Gobi Çölü'dür. İklim yapısından dolayı bölgede bulunan Albino develeri diğer bölgelere kıyasla daha fazladır. Bölge ne kadar vahşi yaban hayatına sahip olsa da özellikle günümüzde bu hayvanların nesli hızla tükenmektedir. Türlerin korumaya alınmasına rağmen kar leoparı, uzun kulaklı jerboa, bactrian develeri gibi pek çok yabani hayvanın popülasyonu azalmaktadır. Nesli tükenmekte olan diğer bir memeli grup ise kuşlardır. Dalmaçyalı Pelikanlar ve Kalıntı Martılar gibi son derece ender rastlanan türler de koruma altına alınmış olsa da ilerleyen zamanlarda göremeyeceğimiz türlere doğru evirilmektedirler. Önceleri "Govi-Bumbugur" olarak isimlendirilse de zamanla Bayankhongor olarak değiştirilmiştir.1976 yılında et ve süt üretiminin kapsayan, hayvancılık alanında verilen OutstandingRed Award’a (Üstün Kırmızı Ödül) layık görüldü. Özellikle Sovyet döneminde bölgeye eğitim ve altyapı alanlarında önemli yatırımlar yapılsa da Sovyet ordusu bölgenin kültürel mirasını baskılayarak, GeeginManastırı gibi önemli manastırları arındırma yoluna giderek dönemin pek çok rahibini öldürmüştür. Böylelikle Bayankhongor bölgesinin kültürel birikimi de yok olma noktasıyla karşı karşıya kalmıştır. 2000’li yılların başında meydana gelen aşırı kar yağışı ve büyük fırtına Bayankhongor bölgesinin talan olmasına neden oldu. Bu doğa olayıyla birlikte telef olan hayvanlar ve yapılar yaşayan halkın hayatlarında büyük tahribatlara yol açtı. Gelir kaynakları telef olan hayvancılıkla yaşamanı idam ettiren halk zorunlu göç yollarını seçti. Bu da özellikle büyük bir toplumsal değişim yaşanmasına sebep oldu.80,000 olduğu tahmin edilen nüfus göçlerle birlikte 35.000’e kadar gerilese de günümüzde nüfus 87.000’e kadar çıkmıştır. Coğrafi konumundan dolayı geniş kırsal kesimlere sahip olsa da bünyesinde bulundurduğu cıva ve altın madeni olan Ninja Madeni de önemli bir gelir kaynağı oluşturuyor. Bayanhkongor hükümeti maden ölümlerinin önüne geçmek ve güvenli madenciliği arttırmak amacıyla madencilerle yakın iş birliğinde bir beraberlik sürdürüyor. Bunun yanında son zamanlarda transit yolların geliştirilmesi için çalışmalar yapılmaya başlandı. Ayrıca şehrin pek çok noktasında vegan yemeklerin de servis edildiği birçok modern restoran açılmaktadır. Doğal güzelliklere gelecek olursak bu bölgede çok sayıda peşi sıra nehir, dağ ve kum tepesi bulunur. Ayrıca elinizi attığınız herhangi bir noktada karşınıza sıcak su kaplıcaları çıkması işten bile değil. 300’den fazla yayla’ya sahip olması gerek ülke gerekse bölge açıdan hayvancılığın maddi ve manevi önemini gözler önüne sermektedir. Kentte iki önemli müze bulunmaktadır. Bunlar Tarih ve Etnografya Müzesi ve Tarihi Tabiat Müzesi'dir. Tarih ve Etnografya Müzesi bize halkın geleneksel göçebe yaşamı hakkında önemli bilgiler verirken, Tarihi Tabiat Müzesi bizi bölgenin mermer ve volkanik kayalıkların oluşturduğu önemli jeolojik yer şekilleri hakkında detaylar verir. Müzenin öne çıkan eserlerinin başında kuşkusuz Tarbosaurus yani dinozor iskeleti gelir. Yaklaşık 139 milyon yıl önce Gobi Çölünde yaşadığı düşünülen kaplumbağa fosiliyse müzenin en merak uyandırıcı kalıntılarından biridir. Birçok dinazora milyonlarca yıl önce ev sahipliği yaptığı tahmin edilen bu bölgenin başkentin de büyük bir dinozor ve çocuk parkı bulunmaktadır. Bu dinozor parkı birçok farklı türde dinozor maketlerini bir araya getirilerek oluşturulmuştur. Çocuk parkına ise daha çok ağaç ve bitkilerin yer aldığı bir doğa parkı diyebiliriz. Her ne kadar dönemin ünlü manastırları Sovyet döneminde talan edilmiş olsa da günümüzde başkent Bayankhongor'da iki adet önemli manastır bulunur. Büyük bir tepeye oturtturulan bu manastırda sayıları on civarında rahip bulunmaktadır. Diğer büyük manastır ise 1991 yılında inşa edilip şehrin yaklaşık 30 km dışına konumlandırılmıştır. Tarihten bu yana 10.000 fazla rahibe ev sahipliği yaptığı tahmin edilmektedir. Bölge petrol ve fosiller açısından da son derece zengindir. Tsagaan Aguide (Beyaz Mağara),yaklaşık 700.000 yıl önce taş devri yaşanmaktaydı. Yapılan araştırmalar sonucu bölgede yaklaşık 800 eser bulunmuştur. Kristal kaplı iç yapısı birçok Budist için haç merkezi konumuna dahi gelmiştir. Bayangiin Nuruu namı diğer zengin dağda yaklaşık 300.000 yılına ait olduğu düşünülen günlük yaşamdan sahneler günümüze kadar korunarak gelmiştir. Güneydoğu bölgesindeki Bayankhongor'un dağlık ve vadilerinde de Dinozor fosillerine rastlamak mümkündür.

Bayankhor Nerededir?

1941'de Bayankhongor Vatandaş Meclisi ile birlikte kurulan ve 21 bölgesinden biri olan bu kent Moğolistan’ın tam orta noktasının güney kanadında bulunmaktadır. 2017’de güncellenen verilerle nüfus 87,243 olarak belirlenmiştir. Kentin Gobi Gurvansaikhan National Park, Tsagaan ve Orog lake, Great Gobi A Strictly Protected Area gibi doğal güzelliklerin oluşturduğu yapıları bulunmaktadır.

Bayankhor Nasıl gidilir?

Türkiye’den Moğolistan’a direkt hava yolu seferleri bulunmamaktadır. Bunun için öncelikle Rusya’nın başkenti Moskova’ya giderek buradan aktarmalı olarak Moğolistan’a ulaşılabilir. Bu ulaşım şekli ülkeyi seyahat etmek için kullanılan tek alternatif değildir. Diğer bir seçenek ise Trans Sibirya Treni ile seyahat olabilir. Moğolistan’dan Bayankhora iline varış için çeşitli ulaşım seçenekleri mevcuttur. Eğer bir aracınız var ise Moğolistan bu kente ulaşmak yaklaşık 9 saatlik bir yolcuğu denk gelecektir. Çünkü Bayankhongor ve Moğolistan arasında 250 km’lik bir mesafe vardır. Ayrıca bölgede yerel ulaşım için 11 koltuktan oluştan minivan adı verilen taşıt sistemleri de mevcuttur. Otobüslerle de Moğolistan’ın başkenti Ulanbatur'dan tüm bölgelere ulaşım imkânı sağlanmaktadır. Yaklaşık 53 Türk lirasına başkentten gitmek istediğiniz noktaya varmak mümkün. Üstelik otobüs seferleri hemen her gün yapılmaktadır. Eğer ben otobüs değil, taksiyle bölgeye ulaşmak istiyorum diyorsunuz 9 saatlik bir yolculuk karşılığı yaklaşık 210 ila 250 Türk Lirası arasında bir ödeme yaparak kente varabilirsiniz. 

Bayankhongor’a Ne Zaman Gidilir?

Moğolistan’da sert karasal iklim görülmektedir. Kış aylarında ortalama sıcaklığın – 40 dereceye kadar düştüğü gözlemlenmekte olup bu aylar oldukça soğuk ve uzun geçer. Bu nazaran yağış miktarı genel itibariyle bölgede düşük seyrettiğinden yer yer kurak bölgeler oluşmuştur. Ülkede görülen yüksek basınç sebebiyle hava genellikle açık seyreder. Asya muson ikliminden dolayı yağış miktarı en çok yaz aylarında artış göstermektedir. Sıcaklık farkı oldukça fazladır. Kışın -40 derece dolaylarında seyreden sıcaklık yaz ağlarında 18 dereceye kadar çıkmaktadır. Bölgenin en sıcak olduğu ay ise Temmuz ayıdır. Ancak dikkat edilmesi gereken bir diğer husus yaz aylarında bölgede şiddetli kum ve toz fırtınalarının görülmesidir. Bu sebeple yaz aylarında buraya gelmek isteyen ziyaretçiler yanlarına fırtınanın tahribatlarından korunmak için güneş gözlüğü ve uv ışınlarına karşı koruyucu kremler almalıdırlar. Ziyaret için en uygun tarihler mayıs ayında sıcaklığı yükselmesiyle birlikte Haziran, Temmuz ve Ağustos aylarıdır. Sahip olduğu iklim kuşağı sebebiyle, uzun ve zorlu geçen kış aylarında dolayı, bu aylarda ülkeyi gezmeyi tavsiye etmiyoruz. Öyle ki kışın don olaylarının görülmesiyle nehirler ve akarsular donmaktadır.

Bayankhongor’da Gezilecek Yerler 

Tsagaan Aguide (Beyaz Mağara)

Tsagaan Aguide Mağarası,kentin bayanlig bölgesindeki Tsahkir dağında bulunur. Yaklaşık 40 metre uzunluğundaki bu mağarada 700.000 yılı önce yaşanan Taş devrine ait kalıntılar bulunmuştur. Beyaz mağara iç yüzeyinin kristallerle kaplı olmasından dolayı bu adı almıştır. Mağaranın içerisindeki üst bölümlerde açık bir baca bulunmaktadır. Ancak mağaradaki aktif akarsuların varlığı zamanla mağara duvarlarının aşınıp tortullaşmasına böylelikle erozyon olaylarının görülmesine neden olmuştur. Yapılan arkeolojik araştırmalar gösteriyor ki mağaradan günümüze kadar ulaşamamış birçok memeli ve kuş türü bulunmaktadır. Ayrıca bu mağarayı her yıl binlerce Budist Rahip ziyaret etmektedir. Tsagaan Aguideki kaya çizimleri 1998’den bu yana Moğol Hükümeti tarafından koruma altına alınmıştır.

Shargaljuut Rashaan

Bayankhongor ilinin en büyük ikinci yerleşim yeridir. Bu bölgede bulunan nehir deniz seviyesinden yaklaşık 1492 metre yüksekliktedir. 108 hastalık türüne şifa veren bölgedeki sıcak su kaplıcaları her yıl binlerce gezgine ev sahipliği yapmaktadır. SHARGALJUUT resort 1961 yılında kaplıcalara gelen misafirleri ağırlamak amacıyla kurulmuştur. Her yıl tesisi yaklaşık 5000 kişi ziyaret etmekte. Özellikle eklem ve kas ağrılarından mustarip kişiler için sıcak su kaplıcaları vazgeçilmez ziyaret noktalarından biri haline gelmiştir. Bahar aylarında kaplıcanın görebileceği en yüksek sıcak 96 dereceye kadar ulaşmaktadır. Kükürt çamurunun bolca bulunduğu bu kaplıcaların suyu mineral bakımından da son derece zengindir. Kentin ikinci büyük yerleşim yeri olmasına karşı, Bayankhongor iline uzaklığı 54 km’dir. Yani bölgenin ile çok yakın olduğunu söylemek mümkün değil. Ancak bu doğal güzelliği görmek için birçok kıtaya yarıp bu ülkeye gelenlerin sayısı hiç azımsanmayacak kadar çoktur.

Orog Gölü

Bir nevi tuz gölü olarak da isimlendirebileceğimiz bu göl, Bayankhongor kentinden geçen Tuin Gölü'n sonunda yer almakta ve Shar Burd Gölü olarak da isimlendirilmektedir. Göl pek çok flamingo ve kuş türüne ev sahipliği yapıyor. Şehrin 100 km’lik güneyinde bulunan bu göle ulaşım dört saatte gerçekleşmektedir. Bir cip kiralayarak muhteşem günbatımı ve muazzam doğal manzarası için Ikh Bogd eteklerine çıkarak hep gölü hem de sıra dağları kuşbakışı olarak görme ayrıcalığını yakalayabilirsiniz. Ancak iklim Moğolistanın karasal ikliminden dolayı göl Kasım ayından mayıs ayına kadar donmuş bir vaziyettedir. Bu sebeple göle ziyaretlerin yaz aylarda yapılması daha mantıklı bir tercihtir. Son olarak gölün çevresinde kamp yapabileceğiniz pek çok kamp alanı mevcuttur. Böylece gün doğumunun göle yansıyan mükemmel manzarasını görebilirsiniz.

Natural History Museum (Doğal Tarihi Müze)

Mermer ve volkanik kayalıkların oluşturduğu önemli jeolojik yer şekilleri hakkında detaylar verir. Müzenin öne çıkan eserlerinin başında kuşkusuz gelir. Yaklaşık 139 milyon yıl önce Gobi Çölü'nde yaşadığı düşünülen kaplumbağa fosili ve Tarbosaurus yani dinozor iskeleti ziyaretçilerin ilgisini çeken başlıca arkeolojik kalıntılardandır. Müze sabah 9’dan akşam 5’e kadar açık olup giriş ücreti 2 lira civarındadır.

Gobi Gurvansaikhan National Park

Gobi Gürvansaikhan Milli Parkı 1993 yılında kurulup 2000 yılına dek restorasyon çalışmalarıyla gelişimini sürdürmüştür. Moğolistan’ın en büyük parkı olarak adlandırılan bu park 27.000 km’lik bir alana yayılmıştır. Ek bilgi olarak park en büyük ikinci koruma alanıdır. Tatlı ve tuzlu doğal kaynakları, vadileri, yaylaları ve geniş moloz ovalarıyla adeta el bakir bir güzellik olan bu ulusal park, zengin bir vahşi yaşamı da bünyesinde barındırmaktadır. Parkta kar leoparı, gobi ayısı, kurt, yaban kedisi, dağ keçisi ve ceylan gibi birçok memeli türü bulunmaktadır. Diğer bir memeli grubu olan kuş türlerinden 246’sı bu parka yer almaktadır. Alanda bulunan su kıtlığı zaman zaman hayvanları yaşam koşullarını sınırlamaktadır. Kurak bir iklime hâkim olan ülke su ihtiyacını kuyulardan sağlamakta ancak her geçen yılın daha kurak geçmesi sebebiyle su açığını tam anlamıyla kapatamamaktadır. Yaklaşık 5.000 kadar aile bu milli parkın içinde ya da çevresinde kendilerine yerleşkeler seçmişler. Geçim deve ve keçi sürülerinin otlatılmasıyla yani hayvancılıkla sağlanır.

BUGİİN TSAV

Bu bölge sizi 150 milyon yıllık bir tarihi yolculuğa çıkarıyor. Alanda 4 metre yükseklikte ve 80 tona varan ağırlıklarının olduğu düşünülen onlarca dinozor fosili bulunmakta. Fosillerin yanı sıra 200 milyon yıl önce oluşmuş büyük tatlı su göllerinde bulunan midye fosilleri en az dinozor fosilleri kadar ilgi görmektedir.  Antik çağdaki bu dev yaratıkların ve su canlıların fosilleri sadece Bugiin Tsav bölgesinde değil, Oral Gölü ve Luu yast’ın çevresinde yani bölgenin dört bir yanında görülmektedir. Bölgeye herhangi bir toplu taşıma aracının ulaşımı olmadığından dolayı araç kiralayarak bu alanı görmeniz mümkün.

Bayankhongor ilinin diğer turistik merkezleri arasında; Bichigt Kayası, Bayangiin Nuruu, Tarih ve Etnografya Müzesi sayılabilir.

Bayankhongor’da Nerede Kalınır?

Şehir ile aynı adı taşıyan Bayankhongor Otel, çamaşır yıkama hizmetleri ve çocuklar için oyun alanları kendine özel restoranıyla ziyaretçilerin tercih ettiği konaklama mekanlarının başında geliyor. İl merkezinin tam ortasında yer alması birçok yere ulaşım bakımında kolaylık sağlıyor. Otelin gecelik fiyatı ise 114 Türk Lirası’dır. İyi bir puanlamaya sahip olan diğer bir otel ise Seoul Otel’dir. Oteli diğer tesislerden ayıran hiç şüphesiz sunduğu tüm olanakların yanı sıra zengin bir Kore mutfağına sahip olmasıdır. Personellerin cana yakın ve yardımsever olması üstelik İngilizce diline de hâkim olmaları pek çok turisti bu tesise çekmektedir. Sovyet tarzı mimarisiyle Negdelchin Otel, ahşap zeminlere ve yüksek tavanlara sahip kendine özel banyoları olan tarihi bir yapıya sahiptir. Kişi başı gecelik ücreti ise rezervasyon yaptığınız sezona bağlı olarak 50 ila 60 Türk Lirası arasında değişmektedir. Diğer merkeze yakın otellerden biri olan Soyombo Otelde şehir merkezine yakınlığıyla en az yukarıdaki oteller kadar tercih edilen tesislerden biridir.

Bayankhongor Vizesi

Hususi, hizmet ve diplomatik pasaport sahibi Türk vatandaşları Moğolistan’a turistik amaçlı seyahatlerinde 1 aya kadar vizeden muaftır. Umuma mahsus pasaportu olan Türk vatandaşları ise Moğolistan’a girişlerinde vizeye tabiidir. Kısaca turistik amaçlı yapılan seyahatler için 30 güne kadar vizesiz bir şekilde ülkeyi gezebilirsiniz.

Bayankhongor Hakkında Diğer Bilgiler

Dil: Moğolca

Para birimi: Moğolistan Tugriki

Telefon Kodu: +976

Ulusal gün: 29 Aralık (Ulusal Bağımsızlık Günü)

Sıcaklık: temmuz ayında ortalama sıcaklık 18 dereceyle yılın en sıcak ayı iken, Ocak -23 dereceyle yılın en soğuk ayıdır.

Saat dilimi: GMT+8