Yeni Acente Açacaklara Tavsiyeler

Koca parasıyla acente açacaksanız açın
Baba parasıyla açacaksanız açın
Enayi ortak parasıyla açacaksanız yine açın
Batırırsanız unutabileceğiniz kadar paranız varsa açın
Kara paranız varsa ve aklamak istiyorsanız açın
Sözüm zaten sizlere değil

Ancak evini barkını satıp acente açacaklara, bir firmada 3-5 sene çalışıp “tamam ben piştim” diyenlere 3-5 tavsiyem var. Buna da 35 senedir sektörde olan, kurmuş olduğu 3 tur şirketini de outgoing ve incoming pazarında tek bir haklı şikâyet almadan sayıları 10 bini geçen seyahat acenteleri arasında ilk sıralara sokabilmiş biri olarak hakkım var.

Gençler;

- 3-5 sene çalıştınız, “ben olmasam bu şirket batar” dediniz. İnce hesap yaptınız. Kişi başı ortalama 100 dolar kâr var, tek başıma 1000 kişi satıyorum. 100.000 dolar kâr yapar. “Yürrü oğlum, kim tutar seni” dediniz...

- Patron hırt dedi, müdür caz yaptı, sevdiğiniz kızı da “çalışansın” diye vermiyorlar. Aldığın da 3 kuruş maaş… Kendi şirketimi kurarım, kendi kendimin patronu olurum dediniz...

- 3-5 arkadaş  bir araya geldiniz. O “mice”dan anlar, bu “incoming”den, diğeri “ingoing”, ben de “outgoing”ciyim. Yani yağ var, su var, şeker var, un var. Haydi, helva yapalım dediniz...

Bi dakika! Durun biraz. Koltuğunuzu yatırın, kemerleri gevşetin, derin bir nefes alın. Çünkü çarşıdaki hesap bu değil. Arkayı kolladınız mı? Yani, hemen tüm şirketlerin ortalama her ay 42 kalem sabit masrafı var. Bunlar ne kadar tutuyor baktınız mı? Örneğin; kira, apartman gideri, yakıtı 2500 TL.  Gitti mi senede 15.000 dolar! Elektriği, suyu unutma. Sen dâhil 5 çalışanın olsa maaşı, stopajı, vergisi senede 65-70 bin dolar yapar. Günde 50-70 TL’ye varan ıvır zıvır; su, kahve, çiçek, böcek, çikolata, kırtasiye vb. masrafın bile senede 8-10 bin dolar tutar. Telefonun, iş seyahatinin, reklamın ise limiti yok. Sermayeyi kendin koyduysan problem yok. Ama babadan, dosttan borç aldıysan sana sorarlar? Nerede bizim 100.000 dolar kâr? Hadi cevap ver; Para nerde? Suya düştü. Su nerede? İnek içti. İnek nerede? Dağa kaçtı. Dağ nerede? Tısss…

Bitmedi… İşler yürürken problem yok. Motorlar durduğunda, yani para akışı herhangi bir sebepten kesildiğinde de sabit giderler devam edecek. Kaç ay idare edersin hesap yaptın mı? Ticaret bu, hep tura gelmiyor. Yazı gelir, şirket boşalırsa yedek sermayen var mı? Sen iyisindir, mükemmelsindir de karşı acente, müşteri tokadı diye bir şey var bu turizmin fıtratında. Ayrıca bilinir ki bu ülke sık sık kriz yaşar. Geçmişte nice  5 Nisan, 1998, 2001, Anayasa kitabı, Apo, PKK, Ortadoğu, canlı bomba, Irak Savaşı, İtalya krizleri vs. gibi turizmde işlerin 6 ay durduğu krizler yaşadık.

Bir sözüm de “patronun ağız kokusunu ne çekeceğim” diye iş açanlara; unutmayın, çalışanın bir ama iş sahibinin müşterisi kadar patronu var.

Ortak olarak iş yapmak isteyenlere ise baba nasihatini ileteyim. ASLA! Kâr ortaklığı yap, iş ortaklığı yap ama KÂĞIT ÜZERİNDE ORTAKLIK YAPMA! Kâr ortaklığında boşanma; imam nikâhı, kâğıt üzerinde boşanma; resmi nikâh gibidir. Sürünürsün. Ayrıca bizim sektör hesabı kitabı şeffaf olan bir sektör değil. Kırtasiye, beyaz eşya satmıyoruz. Güne, ana, rekabete göre fiyatı ve hammaddesi değişken bir ürün satıyoruz. Stoğu olmayan, kaçağı bol bir sektör ve o şeytan var ya o şeytan! Sen yapmasan, başkasından şüphe duyarsın. Sabah hep ben erken geliyorum, ben daha çok çalışıyorum; beriki ben kazandırıyorum, ben olmasam gibi şeyler derken kardeş kardeşe düşmüştür bu sektörde.

Gençler; 

Yazdıklarımı okuyup hemen moralinizi bozmayın. Amacım sizleri sektörden, girişimcilikten soğutmak değil. Bu güne kadar 40'a yakın birlikte çalıştığım arkadaşıma iş kurdum. Onları gururla izliyorum. Yeter ki sizler de zamanlamayı, hesabınızı iyi yapın ve önlemlerinizi baştan alın. Bizler alaylı yetiştik. Deneme yanılma metodu ile bugünlere geldik. Kimimiz iyi niyetlerine rağmen yolda kaldı. İstiyorum ki siz gençler bizlerin düştüğü çukurlara düşmeyin, bastığımız mayınlara basmayın. Sizlere güveniyorum. Turizmin geleceği, bizlerin geleceği sizlersiniz.