Karadağ’a bağlı bir kasaba olan Sveti Stefan’ın eskiden bir balıkçı köyü olduğu bilinmektedir. 1960 yılında kulesi, dükkanları, küçük kiliseleri ve dar sokakları ile eski şehre dönüştürülmüş ve yıllarca değişmeden kalmıştır. Sveti Stefan, sadece Karadağ’ın değil Budva Rivierası’nın ve tüm Akdeniz’in sıra dışı ve eşsiz bir kentidir. Birbirine yakın kırmızı çatılı evler adanın kayalıklarının üzerinde görkemli bir manzaraya oluşturmaktadır. Bir kum geçidi tüm adayı anakaraya tıpkı bir kök gibi bağlamaktadır. Bu geçit özel bir şekilde oluşmuştur.
Sveti Stefan, ilk kez 1442’de resmi belgelerde ileri muhafız evi olarak tanımlanır. Ayrıca kalenin daha önceden yapıldığı ve şehre adını veren Aziz Stefan Kilisesi’nin de aynı dönemde yapıldığı kayıt edilmiştir.
Antik belgelerde Sveti Stefan, Pastrovics kasabasının ve kabilesinin merkezi olarak bahsedildiği gibi “adaletin yeri” olarak da adlandırılmıştır. Şehir bu ismi “Bankada” mahkemesinin kentte 400 yıl boyunca adaleti sağlamaya çalışmasından almıştır. Giriş kapısının önündeki boşluk olan Pjaca’da oturumlar gerçekleştirilmiştir. 1929 yılına kadar kabile içi kavgalar ve yanlış anlaşılmalar burada çözülmüştür. 19. yüzyılın ilk yarısında Sveti Stefan deniz ve duvarla sınırlandırılmış küçük bir alanda 100 ev, 3 kilise ve 400 nüfus barındırmaktaydı. Daha fazla insan için adeta yer yoktu.
20. yüzyılın başında aniden ekonomik gücünü ve siyasi önemini yitiren kentin sakinleri göç etmeye başladılar. Çoğu erkek savaşa gitti, çok daha fazlası Amerika’ya göç ettiler. 1912’de 150 kişinin yaşadığı kentte 1954’te sadece 20 kişi kalmıştı. Bir grup akıllı mimar ve sanatçı komünist gücün yardımıyla 1954’te terkedilmiş evleri uyarladılar ve benzersiz bir kasaba haline getirdiler. Adriyatik’in ve Akdeniz’in yüksek seviyedeki turizme yönelik açılan en lüks otel kompleksleri açıldı. Dışardan bakıldığında eski haline benzeyen binaların içi zengin biçimde dekore edilerek lüks dairelere dönüştürüldü.
1970’lerde Sveti Stefan ünlüler arasında oldukça popüler bir tatil yeriydi. Ziyaretçileri arasında Marilyn Monroe, Willy Brandt, Bobby Fischer, Boris Spassky, Sophia Loren and Carlo Ponti, Monica Vitti, Ingemar Stenmark, Kirk Douglas, Jonathan Miller ve Claudia Schiffer vardır.
1990’lı yıllara kadar Karadağ kıyılarının en seçkin tatil beldesi olan Sveti Stefan, Eski Yugoslav Federasyonu’nun dağılması sırasında popülaritesinde düşüş yaşadı. 2007 yılının başlarında Singapur merkezli bir lüks tatil işletmesi olan Aman Resorts, Sveti Stefan’ı Miločer ve Kraljičina tatil beldeleri ile birlikte 30 yıllık bir süre boyunca kiraladı. Bu nedenle ada şu an bu otelde tatil yapmayan konuklara kapalı. Ancak kuzey ve güneydeki plajlar halka açıktır. Plaj kenarlarındaki park yeri ücreti 12 Euro olup Kuzey Plajı’na girmek 50 Euro’dur.
Anakarada ikamet ediyorsanız, Causeway’in solundaki plajı kullanabilirsiniz. Sağdaki plaj ise sadece otel konuklarının kullanımı içindir. Kral Plajı’na giden sahil yolunda yürüyüş yapabilir, Sırp Hanedanı Karadjordjevic’in yazlık evi olan Villa Milocer’i görebilirsiniz. Daha sonra çam ormanlarından Przno Plajı’na kadar yürüyüşünüzü sürdürebilirsiniz.
Ayrıca doğa yürüyüşü için Sveti Stefan’ın üstündeki dağlar ideal bir alandır. Bu dağ tırmanışı size Budva kıyıları boyunca deniz, plajlar ve küçük yerleşim yerlerinin muhteşem manzarasını garanti ediyor. Ayrıca her zaman Pastrovici’nin ormanlar arasında saklı birçok Ortaçağ manastırında ise ruhunuzu dinlendirmek için bir mola verebilirsiniz.
11. yüzyılda inşa edilen Praskvica Manastırı yerel dilde “şeftali” anlamına gelen “praskvica”dan gelmektedir. Bunun nedeni ise yakınlardaki kaynak suyun şeftali gibi kokmasıdır. Duljevo Manastırı ise Ortaçağ’da kurulmuş bir rahibe manastırıdır. Burada çay, keçi sütü sabunu, lavanta kreması gibi farklı ev yapımı ürünler bulabilirsiniz. Rezevici Manastırı’nın ise çalkantılı bir geçmişi vardır. Ziyaretçilerin girişte küçük hediyelik eşya dükkanından alabilecekleri rahiplerin kendi el yapımı yağ, şarap ve bal gibi ürünler vardır.
Sveti Stefan’da seyahat etmek ve konaklamak isterseniz önemli bir miktar para ayırmanız gerekmektedir. Günümüzde Sveti Stefan, Aman Resort’un bir parçası olduğundan oldukça lüks bir tatil ortamı sunmaktadır. Bununla birlikte anakaradaki adanın önünde Sveti Stefan’ın muhteşem manzarasının keyfini çıkarabileceğiniz çeşitli konaklama yerleri mevcut. Tüm evlerin otopark hizmetlerinin olduğu adada, Sveti Stefan Oteli’nin yakınlarında daha uygun fiyatlarla, huzurlu ve rahat birkaç küçük aile oteli de bulmak mümkündür. Hepsi yüz yıldan yaşlı zeytin ağaçları arasındaki bu konaklama yerlerinin terasından zeytin ağaçlarını seyredebilirsiniz.
