Amazonas’ta Gezilecek Yerler

Manaus, Amazonas eyaletinin merkezi ve eyaletin en büyük şehridir. Rio Negro ve Solimõeş Nehirlerinin kıyısında, bu ırmakların kavuşup Amazon Nehri’ni oluşturduğu mevkiinin yakınında bulunur. Şehir 1693-94 yıllarında Portekizli sömürgeciler tarafından “São José do Rio Negro Kalesi” olarak kurulmuştur. 1832 senesinde civarda bulunan yerli “Manaós” kabilesine atıfla ve ufak bir değişiklikle “Manus” olarak adlandırılmış ve kasaba statüsü kazanmıştır. Manaus’a 24 Ekim 1848’de resmen şehir statüsü verilmiş ve ismi “Cidade da Barra do Rio Negro (Rio Negro Nehri Yakınlarında Şehir)” olarak değiştirilmiştir. 4 Eylül 1856’da ise şehrin ismi günümüzde kullanılan resmi adı “Manaus” olarak değiştirilmiştir.

Manaus, Amazon yağmur ormanlarının ortasındaki konumu ve tüm nehir üzerindeki en önemli limanlardan biri oluşuyla son derece önemli bir kenttir. Rio de Negro Nehri üzerine köprü yapılmadan önce, şehirde karayolu ulaşımının nehirler üzerinde feriler kullanarak yapılması; karayolu ulaşımının uzun sürmesine, maliyetinin yüksek olmasına ve pratik olmamasına neden olmaktaydı. Şehrin ulaşımı, şehri ülkenin diğer taraflarından bağlayan karayolu ya da nehir üzerinden deniz gemileri ile veya hava yolu üzerinden yapılmaktaydı. Amazon Nehri ağzından, bu nehrin büyük bir kolu olan Rio Negro Nehri üzerinde, 1450 kilometre kara içinde bulunan Manaus Limanı’na okyanuslarda seyrüsefer yapabilen deniz gemileri hiç problemsiz ulaşabilmektedir.

Şehrin uzun bir dönem karayolu ulaşım bağlantısının olmaması şehrin hem doğasının hem de kültürünün korunup saklanmasına yol açmıştır. Brezilya’nın diğer büyük şehirlerine kıyasla, Manaus Amerika yerlisi Brezilyalıları ve bunların kabilelerinin günlük yaşamlarını ve kültürünün korunmasına neden olmuştur. Şehrin Amazon yağmur ormanına yakın olması ve şehirde birçok doğa parkının bulunması dolayısıyla vahşi hayvan ve bitkiler gayet çok türde ve çok yaygın olarak şehirde ve şehir etrafında bulunmaktadır. Manaus ve civarında bulunan değişik türde bitki, ağaç, böcek, kuş, balık türleri sayısının dünyada eşi bulunmamaktadır. Örneğin, Brezilya'nın en büyük yok olma tehlikesi altında bulunan primatlarından olan “Pied Tamarın” şehir ve etrafında epeyce sayıda koruma altında yaşamaktadır.

Ulusal ve uluslararası havayolu bağlantıları ve sürekli iyileşme gösteren otelciliği sayesinde kentin turizmi de gelişmiştir. Çeşitli kara yolları ve nehir üzerinde kısa seyahatlerle Amazon ormanlarını görmek için çok sayıda turist gelmektedir. Turistik feribotlar ve krūvazör gemileri ile nehir üzerinde turistik geziler yapılabilmektedir. Bu gezilerinden en çok turist çekicisi Rio Negro Nehri ve Solimos Nehri kavşağına olanıdır. Kara renkli su akıtan Rio Negro Nehri ile kahverengi su akıtan Solimos Nehri ile birleşme mevkiinden itibaren ve bu mevkiden 9 kilometre ileriye kadar birbirleriyle karışmadan iki ayrı renkli, ayrık iki akarsu gibi yan yana akmaktadırlar.

Amazon Ormanları, Amazonas eyaletine adını verir. Eyaletin en önemli ekolojik turizm destinasyonudur. Amazon yağmur ormanları, Amazon Havzası’nın çoğunu kaplayan bir yağmur ormanıdır. Güney Amerika’da yaklaşık beş buçuk milyon kilometrekarelik bir alanı kaplar. Brezilya, Peru, Kolombiya, Venezuela, Ekvator, Bolivya, Guyana, Surinam ve Fransız Guyanası olmak üzere dokuz ülkenin sınırları içerisinde bulunur. Ormanların yüzde 60’ı Brezilya, yüzde 13’ü Peru sınırları içerisindedir.

Amazon ormanları dünyada kalan yağmur ormanlarının yarısından fazlasını oluşturur ve dünyanın en büyük ormanıdır. Amazon Ormanları içerisinde 40.000 ağaç çeşidi, 2.000 kuş çeşidi ve memeli hayvan, 2.200 balık çeşidi ile 128,843 çeşit omurgasız hayvan bulunur ve bu nedenle dünya üzerinde en fazla türe sahip olan ormandır.

Amazon Ormanlarına hayat veren şey ise Amazon Nehri’dir. Amazon Nehri (İspanyolca: Río Amazonas, Portekizce: Amazonas), Afrika’daki Nil Nehri ile birlikte dünyanın en uzun nehirlerinden biridir. Büyük Okyanus’a 160 kilometre mesafede, Peru’daki And Dağları’nın doruklarından doğarak doğuya doğru bir seyir izleyip Atlas Okyanusu’na dökülür. 6.400 kilometre uzunluğundaki Amazon’un taşıdığı su miktarı Mississippi, Nil ve Yangtze Nehirlerinin taşıdıkları suların toplamından fazladır, bu ise tüm dünya nehirlerinin taşıdığı suyun yaklaşık yüzde 20-25’i kadardır.

Amazon Nehri, yaklaşık yıllık ortalaması saniyede 180.000 metreküp olan debisiyle ve suladığı alanın (Amazon Havzası) büyüklüğü itibarıyla da birinci sıradadır. Denize döküldüğü Atlas Okyanusu kıyılarında genişliği yaklaşık 240 kilometredir.

Amazonas eyaletinin en önemli eko turizm bölgelerinden biri Rio Negro, Güney Amerika’da bulunan bir nehirdir. Amazon Nehri’ne katılan nehirlerden sol grubun en büyük nehridir. Dünyanın en büyük karasu nehridir ve dünyanın ortalama akıntıya göre en büyük on nehrinden birisidir. Orinoco ve Amazon havzaları arasında kendi su havzası kaynaklarına sahiptir. Güney Venezuela’da Casiquiare Kanalı yoluyla Orinoco ile bağlanır. Rio Negro kaynaklarının bulunduğu Kolombiya’da ismine Guainía Nehri denir.

Rio Negro’nun kendisine bağlandığı Amazon Nehri (İspanyolca: Río Amazonas, Portekizce: Amazonas) ise Afrika’daki Nil Nehri ile birlikte dünyanın en uzun nehirlerinden biridir. Büyük Okyanus’a 160 kilometre mesafededir ve Peru’daki And Dağları’nın doruklarından doğarak doğuya doğru bir seyir izleyip Atlas Okyanusu’na dökülür.

İngilizce adı Amazon Theatre (Portekizce: Teatro Amazonas) olan Amazon Tiyatrosu, Manaus şehrinde yer alan bir opera binasıdır. Muhteşem mimarisiyle sadece Manaus şehrinin değil tüm Amazonas eyaletinin en önemli kültür mirasi olan tiyatro eyaletin ana turist cazibe merkezlerinden de biridir. Binlerce kişinin güzelliği karşısında gözlerini ovuşturduğu bu bina aynı zamanda her yıl düzenlenen Amazon Opera Festivali (Festival Amazonas de Ópera)’ne de ev sahipliği yapmaktadır. Bina aynı zamanda Amazonas Filarmoni Orkestrası’nın da çalışma merkezidir. Orkestra, bu binada koralar ya da uluslararası nam salmış solistler eşliğinde konserler düzenlemekte ve provalarını yapmaktadır.

Bina, mimari tarz olarak tipik bir Rönesans mimarisi özelliği gösterir. Tavandaki seramikler Fransa’nın Alsas bölgesinden, çelik duvarlar Glasgow’dan ve merdiven, heykel ve sütunlarda kullanılan Carrara mermeri ise İtalya’dan ithal edilerek bina yapılmıştır. Kubbesi 36,000 adet süslenmiş seramik fayanstan oluşur. Bunlar Brezilya bayrağının renklerinde boyanmıştır. İç mekân mobilyaları Fransa’dan getirtilmiş olup Louis Quinze tarzındadır. İtalyan sanatçı Domenico de Angelis (Genç) tarafından boyanmış paneller, oditoryumun tavanını süslemektedir. Binada 198 adet avize bulunmaktadır ve bunlar da İtalya’dan ithal edilmiştir ve hepsi meşhur Murano camından yapılmıştır.

Anavilhanas Archipelago, Lago Janauari Ecological Park, Pico da Neblina National Park, Pico 31 de Março, State Park Ecological Serra do Acará, State Reserve Ecological of Nhamundá, Adolfo Ducke Forest Reserve, Mamirauá Sustainable Development Reserve.