Güney Amerika Genel Bilgiler / Rehber
Amerika'nın güney yarısını oluşturan Güney Amerika Kıtası; Pasifik Okyanusu'nun doğusunda, Atlantik Okyanusu'nun batısında, Kuzey Amerika'nın güneyinde ve Antarktika'nın kuzeyinde bulunur. Kıta kuzey-güney doğrultusunda 7.200 km uzunluğunda, doğu-batı doğrultusunda 5.300 km genişliğindedir. Güney Amerika, kıtalar arasında yüzölçümü açısından dördüncü sırada, nüfus açısından beşinci sırada yer almaktadır. Toplam dünya nüfusunun yüzde 6'sı Güney Amerika kıtasında yaşamaktadır. Yeryüzündeki toprağın yüzde 12'sini Güney Amerika Kıtası oluşturmaktadır. Km²'ye düşen kişi sayısı 20,8'dir. En fazla nüfus yoğunluğuna sahip şehri, Brezilya’nın São Paulo şehridir. Kıtanın en yüksek noktası, Arjantin’de bulunan 6.960 metre yükseklikteki Aconcagua Tepesi’dir. En alçak noktası deniz seviyesinin 105 metre altında bulunan Arjantin’in Laguna del Carbón gölüdür.
Güney Amerika denince akla ilk gelenlerden olan Amazon Nehri, dünya üzerinde saniyede en fazla su taşıyan akarsudur. Kaynağını Peru’da bulunan And Dağları’nın doruklarından alır. 7 milyon metrekarelik havzası ile en geniş havzaya sahip nehirdir. Nehir havzası Peru, Kolombiya, Brezilya, Bolivya, Ekvador, Venezuela olmak üzere 6 ülkeye yayılmaktadır. Bu ülkelerden geçen Amazon Nehri, Atlas Okyanusu’na dökülür. Geniş bir havzası bulunduğundan üzerinde taşımacılık yapılabilmektedir. Amazon bölgesi uzun ve tropik ağaçlarla kaplıdır. Bu bölgenin birçok yeri de bataklıktır. Amazon yağmur ormanları kıtanın en zengin çeşitliliğe sahip bölgesidir.
Güney Amerika göller bakımından fakirdir. Bunların en büyükleri Titicaca ve Poopo gölleridir ve her iki göl de deniz seviyesinden oldukça yüksektedir. Güney Amerika’nın toplam tarım üretiminin yarısını tek başına Brezilya gerçekleştirir. Ardından Arjantin ve Venezuela gelir.
Yer şekillerinin farklılık göstermesi kıtada çeşitli iklim tiplerinin bulunmasına sebep olur. Ekvator tipi, tropikal, ılıman ve soğuk iklim görülür. Amazon bölgesi, kuzeydoğu ve kuzeybatı kıyıları ve Şili’nin güneybatısı bol yağış alan bölgeleridir. Kıtanın güneydoğu bölgelerinde, denizin tesiriyle en soğuk ayda bile sıcaklık sıfır derecenin üstündedir. Kıtanın doğu ve batı kıyılarında okyanus akıntıları iklimi etkiler. Peru akıntısı, kıtanın güneybatı kıyısını soğutur.
Güney Amerika Kıtası genelinde en çok ziyaretçi çeken bölgeler; Ekvador’a bağlı Galapagos Adaları, Arjantin ve Brezilya sınırındaki İguazu Şelaleleri,Peru’daki Machu Picchu ile Cuzco ve Brezilya’nın ikinci büyük kenti Rio de Janeiro’dur.
Portekizce ve İspanyolca, Güney Amerika'da en çok konuşulan dillerdir. İspanyolca birçok ülkede, ülkenin yerel dili ile birlikte resmi dil olarak kullanılmaktadır. Portekizce, Brezilya'nın, Hollandaca Surinam'ın, İngilizce Guyana'nın ve Fransızca Fransız Guyanası'nın resmi dilidir. En yaygın Güney Amerika yerli dilleri Quechua, Aymara ve Guarani'dir. Bir çok yerde resmi dil olarak da kullanılmaktadır.
