Venezuela'ya Adını Vermiş Kurtarıcı: Simon Bolivar

Adını bir ülkeye vermiş lider; Simon Bolivar. Hep Venezuela diye adını andığımız ülkenin tam adı Bolivarcı Venezuela Cumhuriyeti. Peki kimdir bu Simon Bolivar? 

Simon Bolivar sadece Venezuela’ya adını vermiş bir ulusal kahraman değil, neredeyse tüm Güney Amerika’ya bağımsızlık kazandırdığı için tüm Güney Amerika’nın ulusal kahramanı, kurtarıcısı olarak görülüyor. Bu nedenle birçok yerde “EL LİBERADOR” yani kurtarıcı olarak anılıyor.

Çocukluğu ve Gençliği

Simon Bolivar’ın babası İspanyol asıllı bir Venezuela soylusu. 1783’te Caracas’ta dünyaya gelen Bolivar anne ve babasını çok küçük yaşlarda kaybediyor. Anne ve babasından kendisine büyük bir miras kalıyor. Ancak yaşı çok küçük olduğundan Simon Bolivar’ın mirasını amcası yönetiyor. Simon Bolivar’ı da elinden geldiği şekilde en iyi okullara göndererek yetiştiriyor.

Bolivar 16 yaşına geldiğinde amcası eğitimini tamamlaması için onu İspanya’nın başkenti Madrid’e gönderiyor. Simon Bolivar eğitiminin üçüncü senesinde Madrid’de soylu bir İspanyol ailenin kızına aşık oluyor. Ama evlenirken eşine Güney Amerika’da yaşama şartı koşuyor. Ardından 1801 senesinde evleniyor ve eşiyle birlikte kendi vatanı olan Venezuela’ya geri dönüyor.
 
Ancak eşi daha evliliklerinin ilk senesinde Caracas’ta Sarı Humma’ya yakalanarak vefat ediyor. Bunun üzerine 1804 senesinde Simon Bolivar yarım bıraktığı eğitimini tamamlamak üzere Avrupa’ya geri dönüyor. Bu sırada Avrupa’da Fransız Devrimi’nin etkileri de gitgide büyüyor. Hobbes, Buffon, Locke ve Volter’ın yanı sıra en fazla Jean-Jacques Rousseau’dan etkileniyor. Roma’ya gittiği bir seyahati sırasında kendi kendine Venezuela’yı bağımsızlığa kavuşturma sözü veriyor.

5 Temmuz Bağımsızlık Günü ve Cartagena Bildirgesi

Ardından Güney Amerika’ya döndüğü gibi özgürlük ve eşitlik üzerine çalışmaya başlıyor. İlk olarak görüşlerini çevresindeki arkadaşları ile paylaşıyor ve kendine destekçiler kazanıyor. Herkese bu özgürlüğe gidecek adım heyecan verici geliyor. Dolayısıyla bir grup öncü, Napolyon’un İspanya’yı tehdit etmesi sonucu oluşan karışıklıktan istifade ederek İspanyol yöneticilere karşı bir ayaklanma başlatıyorlar. Çünkü tam o zamanlar İspanyollar Napolyon’un tehdidi ile uğraşırken Güney Amerika’daki odakları dağılıyor. İspanya olabildiğince direniyor ancak uzun da sürse sonunda Venezuela ve Kolombiya bağımsızlığını 5 Temmuz 1811 tarihinde kazanıyor.

O günden bugüne her sene 5 Temmuz Bağımsızlık Günü olarak kutlanıyor. Ancak bağımsızlık kısa sürüyor ve bir sene sonra İspanya tekrar bu topraklar üzerinde hâkimiyet kuruyor. Bunun üzerine Simon Bolivar Kolombiya’nın Cartagena kentine giderek burada bir bildirge yayınlıyor; Cartagena Bildirgesi.
 
Ardından Venezuela’yı Kurtarma Birliği'nin başına geçerek 1813 senesinin Ağustos ayında Caracas’a giriyor. Ancak Caracas’a girebilmek için İspanyollar ile savaşmak zorunda kalıyor. Bu savaşı kazanarak kurtarıcı anlamına gelen “El Liberator” unvanını alsa da hemen ardından İspanyollar yerlilerden oluşan bir birlik kurarak Caracas’a yöneliyorlar. Bolivar bu beklenmedik saldırıdan kurtularak Jamaika’ya kaçıyor ve mücadelesine orada devam ediyor.

Bugünkü Kolombiya'nın Kuruluşu

1819 senesinde Boyaca Çarpışması adı verilen savaşta İspanyolları ağır bir yenilgiye uğrattı. Güney Amerika için dönüm noktası olan savaş sonrası bugünkü Kolombiya’nın kuruluşu ilan edildi. O dönemde Venezuela ve Ekvador da aynı devletin çatısı altındaydı. Simon Bolivar bağımsızlık ile beraber Venezuela-Kolombiya birliğinin ilk Cumhurbaşkanı oluyor. Ardından bu birliğe Ekvator, Bolivya ve Panama da katılıyor. Bu büyük devlete de Büyük Kolombiya Devleti adı veriliyor.
 
Bu arada Bolivar kuzeyde mücadele ederken San Martin de güneyde mücadele ediyordu. San Martin, Simon Bolivar’a İspanyolların etkisinde kalan tek yer olan Peru’yu birlikte kurtarmayı önerdi. İki lider Ekvator’da buluşarak Peru’yu kurtarmaya çalıştılar ama bir sonuç alamadılar. Daha sonra 1823’te Bolivar Peru’nun başkenti Lima’ya girdi ve İspanyollar teslim oldu. Ardından günümüzde Bolivya olarak bilinen o zamanki adı ile Yukarı Peru da İspanyollardan kurtarıldı.

Birliğin Çözülüşü ve Venezuela'nın Bağımsızlığını İlan Edişi

Bolivar kurtardığı bu devletleri tek çatı altında toplasa da bu devletin ömrü çok uzun süreli olmamış. Bu küçük devletler kendi aralarında toprak ve sınır kavgasına girince, birlik ilk olarak 13 Ocak 1830’da Venezuela’nın ayrılması ile çözülmeye başlamış. Venezuela’nın hemen ardından Ekvator da birlikten ayrılmış ve bağımsızlığını ilan etmiş. Aynı sene içerisinde 1830 senesinde 47 yaşında iken Simon Bolivar tüberküloza yakalanarak Kolombiya’nın Santa Marta kentinde vefat etmiş.
 

Adı Orta ve Güney Amerika’da pek çok meydana ve bulvara adını veren Simon Bolivar, gelmiş geçmiş en önemli ulusal kahramanlardan. Aynı zamanda adı Venezuela’nın güneydoğu kesiminde yer alan Bolivar şehrine de verilmiştir. Bu şehir Venezuela’nın 23 şehirden bir tanesidir. Aynı zamanda Ciudad Bolivar eyaletinin de başkenti konumundadır.