Ekvator 270.670 kilometrekarelik yüzölçümü ile Güney Amerika’daki küçük ülkelerden. Resmi dili İspanyolca. 
Başlıca şehirleri başkent Quito, en önemli liman kenti Guayaquil, şapkaları ile meşhur olan Cuenca, muz üretimi ile meşhur olan Puerto Bolivar, balıkçılık ile anılan Manta ve demiryolu keşişim noktasındaki San Lorenzo. Ülkenin güneyinde yer alan Guayaquil, bir liman ve ticaret kenti olduğundan başkentten daha kalabalık ve hareketli bir kent.
Guayaquil
Guayaquil
 
And dağlarının Güney Amerika’daki uzunluğu yaklaşık 7.000 kilometre. And dağları ülke sınırları içerisinden geçiyor. Ve And dağlarının içerisinden geçtiği tüm ülkelerde de dağcılık çok gelişmiş. Ekvador Andlar’ında özellikle de Rio-Bamba ve Cuenca arasında tren yolculuğu yapmak bir hayli popüler. Rio Bamba, ovadaki nehir anlamına geliyor ve çevresi oldukça verimli araziler ile çevrili.
 
Bir diğer keyifli tren rotası ise Quito – Guayaguil arası. Bu yolculukta Chimbarozo volkanı görülebiliyor. Chimbarozo volkanı 6.310 metre yüksekliği ile Ekvator’un en yüksek noktası. Aynı zamanda Orta ve Kuzey Amerika’daki en yüksek dağ. Aslında bu dağın dünyanın merkezinden ölçüldüğünde Everest’ten daha yüksek olduğu söyleniyor.

 
Buraya en yakın yerleşim yeri ise Rio Bamba. Rio Bamba ile Guayaquil arası ise tren ile yaklaşık 8 saat ve bu tren 1908 senesinden beri hizmet veriyor.
 
Volkana tırmanmak isteyen dağcılar genellikle bu bölgede konaklamayı tercih ediyorlar. Volkanın 5.000 metresine kadar araba ile çıkmak mümkün. 5.000 metre sonrasında 400 metre tırmanınca, ölen dağcılar anısına dikilmiş bir anıt yer alıyor. 400 metre yaklaşık 1 - 1,5 saatte çıkılabiliyor. Ve bu noktadaki hava sıcaklığı – 15 derece civarında.
 
Ekvador yanardağlar ülkesi olarak biliniyor. Dolayısı ile tek volkan Chimbarozo volkanı değil elbette. Dünyada yaklaşık 500 kadar aktif volkan var. Bunların yaklaşık 350’si Endonezya’da yer alıyor. Endonezya’yı ise sırasıyla Ekvador ve çevresindeki adalar ile Kolombiya takip ediyor.
 
Ülke genel olarak 3 ana coğrafik bölüme ayrılmış. Sahil bölümü, Andlar, Amazonlar.
Andlardan zaten bahsettim. Sahil bölümünün en önemli kenti en önemli liman kenti olan Guayaquil. Amazonlar bölümündeki en önemli yerleşim ise Tena kenti. Amazon bölgesinin Ekvador’da kalan bölümünde çok sayıda nehir yer alıyor. Ülkenin en önemli nehri Guayas. Bu nehir Amazon nehrinin çeşitli kolları ile birleşiyor ve Büyük Okyanus’a dökülüyor. Nehir üzerinde taşımacılık da yapılabiliyor.

Foto: ecuador1b122.wordpress.com
 
Bunun dışında Amazonlar’ın en büyük kolu olan Rio Napo da ülke sınırları içerisinde. Bu nehir üzerinde ince uzun teknelerle gezilebiliyor. Amazon’un diğer önemli kolları ise Cuyabeno, Yusuni, Limoncocha, Misahuali ve Coca. Amazon bölgesinde 400 civarında da kabile yaşıyor.
 
Ekvador’daki diğer bir önemli bölge ise ülkenin güneyindeki Vilcabamba vadisi. Buranın özelliği dünyadaki toplu olarak en uzun ortalama ömrün görüldüğü 2 coğrafyadan birisi olması. Diğeri ise Japonya’nın Okinava adası.
 
Vilcabamba kenti, Ekvator çizgisinin güneyinde, Peru sınırına yakın bir bölgede yer alıyor. Deniz seviyesinden 1.500 metre yükseklikte yer alan kent And dağları ile çevrili. Bilim adamları, burada yaşayanların uzun ömürlerinin sırrını, bölgenin yıl boyunca hep 17 – 19 derece arasında olmasına, güneşin her gün aynı saatte doğup batmasına, dolayısı ile düzenli uyku sistemine ve verimli arazi neticesindeki doğal ve sağlıklı beslenme düzenine bağlıyorlar. Bu bölgede yaşayan halk üzerinde yapılan kan tahlillerinde 50-60 yaşındaki kişilerin vücutlarında bulunan toksik madde ve kolesterol değerlerinin 20li yaşlardaki gençler ile aynı olduğu ortaya çıkmış.

 
Bu bölgedeki bir diğer enteresan olay ise San Pedro kaktüs cinsinin yetişmesi. Bu kaktüsün özsuyu uyarıcı bir etkiye sahipmiş. Çok güçlü olduğu için ise içilmesi ve satılması kesinlikle yasak. Ancak bu kaktüsün ününü duyanlar bu bölgeye akın ediyormuş.
 
Yaklaşık 16 milyon kişilik nüfusa sahip olan ülkede halkın %60’ı melez (İspanyol – yerli karışımı), %30’u yerli halk, %5’i beyaz ve %5’i zenci. Ülke genelinde 27 ayrı etnik grup var. Bu etnik grupları giyim tarzından ayırt etmek çok mümkün değil. Birbirlerine çok benziyorlar.

 
Halk, özellikle de Amazonlar tarafında yaşayanlar, yıllarca zulüm görmüş. Çünkü Amazonlar’da petrol bulunduktan sonra bu bölgede devletlerin toprak kavgaları başlamış, çatışmalar olmuş, halk zarar görmüş. Sonunda da bu bölgedeki topraklarının büyük kısmı Peru’nun eline geçmiş. Ancak Ekvatorlular elden kaçırılan bu bölgeyi haritalarda halen kesik çizgiler ile gösteriyorlar. Ekvador’da petrolün litresi 25 sent. Venezuella’da ise sudan ucuz.
 
Petrol’ün yanı sıra Ekvator’un en önemli ihraç ürünleri muz, kahve, kakao, gül, deniz ürünleri ve kereste. Volkanik arazi olduğu için topraklar çok verimli.
 
Bölgede yetiştirilen muz çeşidi acı olduğundan buna “Plaintain” adını veriyorlar ve kızartarak tüketiyorlar.

 
Et ağırlıklı bir mutfakları var. En çok sevilen et cinsi ise bir çeşit fare olan Cuyiler. Gine domuzu olarak da bilinen cuyi, Ekvador’un kırsal alanlarında törensel bir yöntem ile tüketiliyor. Önce cuyi kızartılıyor. Sonra dörde ayrılıyor. Önce bacakları, en son kafası yeniliyor. Sadece kulak kemiğini yemiyorlar. Bunu da içkilerinin içerisine koyup elden ele dolaştırarak içiyorlar.

 
Diğer önemli içkileri ise şekerkamışından yapılan Puntas ve bir çeşit mısır içkisi olan Chicha. Chicha, mısırın ıslak battaniyeler arasında çimlendirilerek 1 hafta bekletilmesi ve ardından kaynatılarak fermante edilmesi ile yapılıyor. Tadı biraz ekşimsi bir boza gibi.
 
Pek çok Güney Amerika ülkesinde olduğu gibi Ekvator da, 1822 yılında Simon Bolivar’ın (Bolivya, Ekvator, Panama, Kolombiya ve Venezuela gibi ülkeleri İspanyol sömürgesinden kurtararak bağımsızlıklarını kazandıran lider) liderliğinde kurulan konfederasyona katılmış bir ülke. Ancak 1830 senesinde konfederasyondan ayrılmış ve bağımsızlığını ilan etmiş. Ekvator Cumhuriyeti adı ile kurulmuş olsa da 1930 – 1985 seneleri arasında diktatörlük ile yönetilmiş. (Bu dönem diktatörlerine Candillos diyorlar). 1985 sonrası demoktarik yönetime geçiş yapan ülke, adını dünya basınına 1997’de rock şarkıcısı Abdala Bucaram’ın devlet başkanı seçilmesi ile duyurmuş. Ancak Abdala Bucaram görevde fazla uzun süre kalmamış, Akli dengesi yerinde olmadığı gerekçesi ile görevden alınmış. Yerine yardımcısı Rosalia Anteaga geçmiş, kendisi ise Panama’ya gitmiş. Ardından yönetime gelen Guitierrez ‘de yönetimde uzun süre kalmamış. Halk parlamentoyu basmış. Ardından Guiterrez Brezilya büyükelçiliğine sığınarak yurtdışına kaçmış. Daha sonra yönetime Chavez’in yakın dostu ve anti-Amerikancı olan Rafael Correa gelmiş ve halen de başkanlık görevini yürütmekte. Başkan yardımcısı ise Lenin Moreno.
 
Ekvador, 1999 senesine kadar Amerika ile sıcak ilişkilere sahipmiş. Ancak ABD, Kolombiya’daki uyuşturucu trafiğini kontrol etmek için Ekvador’da bir askeri üst kurmuş. Bu dönemde Amazon bölgesindeki yerliler üzerine havadan ilaç sıkarak zehirlediği için ABD ve Ekvador’un arası açılmış. Bunun yanı sıra Ekvatorluların Perulularla da pek arası yok. Ekvatorlular Perululara tavuk, Perulular ise Ekvatorlulara maymun diyorlar.
 ABD ile arası açık olsa da 1999 senesinde para birimlerini Sucre’den Amerikan doları’na değiştirmişler. Günümüzde ülkede Amerikan doları ile alışveriş yapılıyor.

TUĞÇE YILMAZ

Yazar Hakkında

TUĞÇE YILMAZ

 Yaklaşık 15 sene Medya satın alma ve Planlama sektöründe çok uluslu şirketler ile çalıştıktan sonra kendi tutkusu olan gezi ve seyahate yönelerek Gezimanya.com’u kurmuştur.1997 - 1999 İstanbul Üni