Fatehpur Sikri
Fatehpur Sikri Hakkında Bilinmesi Gerekenler
Fatehpur Sikri, Hindistan’ın orta kuzeyinde yer alan bir kasabadır. Kasabada yaklaşık 28.750 kişi yaşamaktadır. Hindistan’daki en iyi korunmuş Babür mirasına ev sahipliği yapman Fatehpur Sikri, “Zafer Şehri” anlamına gelmektedir. Kasaba, 16. yüzyılın ikinci yarısında İmparator Akbar tarafından yaptırılmıştır. 1572-1585 yılları arasında ortalama 10 yıl boyunca Babür İmparatorluğu’na başkentlik yapmış olan Fatehpur Sikri, resmi anıtları, tapınak kompleksleri ve Hindistan’ın en büyük camilerinden biri olan Jama Camii ile dikkat çekmektedir. Hindistan’ın en çok ziyaretçi çeken bölgelerinden biri olan kasaba, UNESCO Dünya Mirası Listesi’nde yer almaktadır. Orta Çağ’dan kalma mimari, kasabanın atmosferini meydana getirmektedir.
Kasabadaki mimari, İmparator Akbar’ın dehasını yansıtmaktadır. Bölgeye uygun bütüncül bir tarza sahip olan mimari, kırmızı taştan inşa edilmiştir. Şehir Hint-İslam stilinde benzersiz bir başyapıttır. Ancak İmparator Akbar’ın ölümünden sonra terk edilmiştir. Terk etmenin sebebinin bölgedeki susuzluk sorunu olduğu düşünülmektedir.
Şehri rahatça gezebilmek için uygun olan dönemin kasım ve şubat ayları arası olduğu düşünülmektedir. Havanın uygun şartlarda olması, şehrin muhteşem sanatsal mirasını görmek için iyi bir imkân sunmaktadır. Ülkenin ulaşım ağında da önemli bir yere sahip olan Fatehpur Sikri birçok büyük şehir ile bağlantılıdır.
400 yıldan beri dokunulmadan kalan kasaba, mimari mirası ile insanlığın önemli kültürel değerlerinden biridir. Tarihe tanıklık etmiş olan anıtlar, dini yapılar ve saraylar gibi binalar görülmeye değer güzellikte, özgünlükte ve ihtişamdadırlar.
Fatehpur Sikri Nerededir?
Fatehpur Sikri, Güney Asya’da yer alan Hindistan Cumhuriyeti’nin Uttar Pradesh’teki Agra Bölgesi’nde yer almaktadır. Agra’dan 37 kilometre uzaklıktadır.
Fatehpur Sikri’ye Nasıl Gidilir?
Agra’dan Fatehpur Sikri’ye gidiş dönüş mesafesi yaklaşık 36 kilometredir. Araba kiralayarak 1 saatlik bir yolculuk sonucunda Fatehpur Sikri’ye ulaşmak mümkündür.
Halk otobüsü kullanarak Agra’dan Fatehpur Sikri’ye ulaşım sağlanabilmektedir. Yaklaşık 1 saat süren yolculuk sonucunda tarihi sarayın hemen altında yer alan meydandaki terminale varılmaktadır. Otobüsler her 30 dakikada bir hareket etmektedir.
Fatehpur Sikri’ye tren ile ulaşmak da mümkündür. Gün içinde Agra’dan Fatehpur Sikri’ye birkaç sefer tren hareket etmektedir.
Agra’nın ise havayolu ile Hindistan’ın büyük şehirleriyle bağlantısı bulunmaktadır.
Fatehpur Sikri’de Görülecek Yerler
Kasabadaki en önemli anıtlar arasında sayılabilecek olan Buland Darwaza (Muhteşemlik Kapısı), 54 metre yüksekliğe sahip, muazzam bir geçittir. Geçit yaklaşık 12 yılda inşa edilmiştir. İran ve Babür mimarisinin güzel bir örneği olan geçit, 1575 yılında, İmparator Akbar’ın Gujarat’ı fethetmesi şerefine inşa edilmiştir. Dünyanın en yüksek geçişi olan Buland Darwaza, beyaz ve siyah mermerler ile süslenmiş, parlak kırmızı kum taşından inşa edilmiştir. Beyaz ve siyah mermerden kakma işlemeleri dikkat çekicidir. Geçit, Fatehpur Sikri’nin güney girişi olarak işlev görmektedir. Mimarinin aslında oldukça büyük ve ihtişamlı olan işlemeleri, uzaktan yerden bakınca narin ve ince görünmektedir.
Diwan-i-Khas-Hall (Özel İzleyici Salonu), yaygın bilinen adıyla Ekstambha Prasada, mermer iskeleye sahip dikdörtgen bir odadır. Yapının tavanı başlangıçta altın ve gümüşle kaplıdır. Fakat imparatorluğun art arda yaşadığı mali krizler sonucu soyulmuştur. Yapının şimdiki tavanı 1911 yılında yapılmıştır.
Panch Mahal ise Fatehpur Sikri’nin en önde gelen mimarilerinden biridir. Yapıda, Budist tapınaklarının tasarım öğeleri kullanılmıştır. Beş katlı piramit bir yapıda olan muazzam güzellikteki Panch Mahal, iç kısımda, giriş bölümünde 84 sütuna sahiptir. Her kat farklı biçimde oyulmuş sütunlarla desteklenmektedir. Toplamda 176 sütun mevcuttur ve her bir sütunun tasarımı dikkat çekmektedir.
Jama Camii (Jama Masjid), 17. yüzyılda inşa edilmiştir ve UNESCO Dünya Mirası Listesinde yer almaktadır. Caminin girişini büyükçe bir avlu meydana getirmektedir. Bir kompleks içinde yer alan camii, yapı toplulukları arasında inşa edilen ilk binalardan biridir. Yapının içini beyaz mermerden kakma desenler süslemektedir. Tasarımın bazı kısımlarında İran tarzını da yansıtan cami, İslam mimarisinin geçiş dönemi özelliklerini yansıtmaktadır. Cami, en çok ziyaret edilen turistik yerlerden biridir. Dikdörtgen yapıdaki cami, merkezi tek kubbeli bir yapıdadır.
Akbar’ın favori bakanlarından biri ve aynı zamanda Hindu olan Birbal’ın Evi de kasabada görülebilecek yapılar arasındadır.
Salim Chisti Türbesi ise ünlü sufi aziz Salim Chisti’nin mezarının bulunduğu yerdir. Yüzlerce hacıyı kendine çeken türbe, narin oymaları ile ün salmıştır.
