Asya Genel Bilgiler / Rehber
Avrupa'nın doğusunda, Pasifik Okyanusu'nun batısında, Okyanusya'nın kuzeyinde ve Arktik Okyanusu'nun güneyinde yer alan Asya Kıtası, dünyanın en büyük kıtası olmasının yanı sıra ortalama 1.010 metrelik yükseltisiyle en yüksek kıtadır. Kıtanın en kuzeyinde Rusya'da Çelyuskin Burnu, en güneyinde Malakka Yarımadası’ndaki Buru Burnu, en batısında Türkiye'deki Gökçeada Avlaka Burnu ve en doğusunda Çukçi Yarımadasında Dejnev Burnu yer alır. Kıtanın eni 8.200 km, boyu 8.490 km'dir. Kuzey-güney yönünde adalar da dahil edilirse Severneya Zemlya Adası ile Endonezya'ya bağlı Rudi Adaları arası 10.245 km'dir.
Asya, kuzeyden Kuzey Buz Denizi ile çevrelenmiştir. Kuzey Doğu’da, Amerika'dan Bering Boğazı ile ayrılır. Doğusunda Büyük Okyanus, güneyinde ise Hint Okyanusu yer almaktadır. Asya'nın batı sınırı konusunda ise farklı görüşler mevcuttur. Ancak en çok kabul gören sınır; Ural Dağları, Ural Nehri, Maniç Oluğu, Karadeniz, Boğazlar, Ege Denizi, Akdeniz, Süveyş Kanalı ve Kızıldeniz üzerinden çekilecek bir hattır.
Asya yüzölçümü ve nüfus açısından en büyük kıtadır. Toplam dünya nüfusunun yüzde 60'ı Asya Kıtası’nda yaşamaktadır. Yeryüzündeki toprağın yüzde 29,5'ini Asya Kıtası oluşturmaktadır. Km²'ye düşen kişi sayısı 86,7'dir. En fazla nüfus yoğunluğuna sahip şehri, Çin’de bulunan Shangai'dır. Kıtanın en yüksek noktası 8.848 m yükseklikteki Everest Tepesi’dir. En alçak noktası deniz seviyesinin 422 m altında olan İsrail, Filistin ve Ürdün ile sınırı olan Lut Gölü'dür. Asya’daki en yüksek tepe Everest, en büyük göl Hazar Gölü, en derin gölü Baykal Gölü, deniz seviyesine göre en alçak yeri Lut Gölü ve en alçak havzası Turfan Havzası’dır.
Asya çok sayıda önemli dinin doğuşunda rol oynamıştır. Semavi dinler olan İslamiyet, Hristiyanlık ve Musevilik dinlerinin her üçü de Ortadoğu'da doğmuştur. Budizm ve Hinduizm de Asya kökenli dinlerdir. Türk, Çin ve Hint medeniyetleri de bu kıtada doğmuş olup binlerce yıldır varlıklarını bu topraklarda devam ettirmektedirler.
Bu devasa kıtada çok sayıda dil konuşulmaktadır. Birçok ülkede birden fazla resmi dil mevcuttur. Endonezya'da 600, Hindistan'da 800, Filipinler’de 100'den fazla farklı dil ve lehçe kullanılmaktadır.
Asya Kıtası’nda çeşitli iklim tipleri görülmektedir. Kıtanın kuzeyindeki Kuzey Buz Denizi’nin ve Kuzey Kutbu’nun bölge iklimine etkisi büyüktür. Sibirya bölgesinde sıcaklık kışın -50 dereceye kadar düşer, yaz aylarında +5 dereceye kadar çıkar. Orta Asya'da sert bir karasal iklim vardır. Tibet Yaylası ve Himalayaların bulunduğu kısımda sıcaklık farkları çok yüksektir ve yağış oranı azdır. Güney ve Güneydoğu Asya bol yağışlı, ılıman muson iklimine sahiptir.
Asya Kıtası’nda yaşam süresi uzundur; sadece Japonya’da 100 yaşın üstünde 50.000 kişi yaşamaktadır. Kıta dünyanın en büyük heykeline de ev sahipliği yapmaktadır. 153 metre uzunluğundaki heykel, Çin’deki Buda İlkbahar Tapınağı’nda bulunmaktadır.
