Kırgızistan

Kırgızistan; Azerbaycan, Kazakistan, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti, Özbekistan, Türkiye ve Türkmenistan ile birlikte günümüzdeki yedi bağımsız Türk devletinden biri olup Türk Konseyi ve TÜRKSOY üyesidir. Orta Asya’da yer alan 199.951 kilometrekarelik yüzölçümüne sahip ülke isminin "kırk boy"dan geldiği düşünülmektedir. Doğal güzellikleriyle etkileyici ülke dağlarla çevrelenmiştir.

Orta Asya’daki en liberal turist vize politikasına sahip ülkede araba kazaları sıkça yaşanmaktadır. Kırgızistan'daki Kırgızların nüfusu ülke nüfusunun %64’ü kadardır. Ülkede yaşayan diğer etnik gruplar içinde en büyük paya %13 ile Özbekler sahiptir. Ruslar %12 oranıyla onu takip eder. Küçük gruplar ise Tatarlar, Uygurlar, Kazaklar ve Ukraynalılardır.

Bakir doğasıyla dikkat çeken Kırgızistan'a her sene 1000 civarında dağcı Tanrı ve Pamir Dağları'na tırmanmak amacıyla gelmektedir. Ülke kayak turizmi, dağcılık ve trekking ve yayla turizmi ile öne çıkmaktadır. Issık Göl çevresinde de sağlık turizmi yaygındır.

Karahitaylılar ve Karahanlılar arasında geçen mücadeleyi konu alan Manas destanı Kırgızlar'ın milli destanıdır.

1928 yılında Kırgızistan'da doğan ünlü yazar Cengiz Aymatov Kırgızistan'ın en ünlü değerlerinden biridir. Yazdığı eserler 176 farklı dile çevrilmiş olan ender yazarlardan biridir. 1986 yılında yaşadığı ev müzeye çevrilmiş olup, günümüzde ziyarete açıktır.

2014, 2016 ve 2018 yıllarında düzenlenen Kırgızistan Dünya Göçebe Oyunları, ülkenin adını dünya genelinde hızla gündeme getirmiştir.

Ülkenin en önemli tarihi yerleri Bişkek'e 20 km mesafedeki Ata Bey Anıt Mezar Kompleksi, Burana Minaresi, İmam Serahsi Türbesi, Saymaluu Taş ve Unesco Dünya Kültür Mirasları Listesi'nde yer alan Kutsal Süleyman Dağı'dır.  

Tanıtım Videosu:

Kırgızistan’ın başkenti Bişkek’tir. Dağlık bölgenin yanı sıra havanın daha soğuk olduğu kuzey ve daha ılıman olduğu güney bölgesi olmak üzere ikiye ayrılır. Ülkenin başkentini de kapsayan kuzey bölgesi Ala Archa, Ulusal Parkı ve doğasıyla oldukça etkileyicidir. Maceracı turistlerin ziyaret ettiği Issyk Kul ve Tian Shan bölgesi dağlarla kaplıdır. Ülkenin geri kalanına göre daha alçakta kalan ve daha sıcak bölgesi Ferghanga ise oldukça egzotiktir.

Kırgızistan’ın diğer önemli kentleri arasında Besh-Tash Ulusal Parkı’nın da bulunduğu Talas ve Kırgızistan’ın ikinci en büyük kenti 3000 yıllık kültürün mirasçısı Oş vardır.

Orta Asya ülkesi olan Kırgızistan’ın denize kıyısı yoktur. Kuzeyde Kazakistan, batıda Özbekistan, güneydoğuda Tacikistan ve güneybatıda Çin ile komşu olan ülke Tanrı Dağları ile çevrelenmiştir. Dağlar ülkenin %65’ini kapladığı için Kırgızistan’a “Orta Asya’nın İsviçresi” de denmektedir.

Kırgızistan’ı ziyaret etmek için en ideal dönem mayıs ve ekim ayları arasıdır. Trekking meraklıları için Haziran ve Eylül arasının tavsiye edildiği ülke ağustos ayında da oldukça yoğundur. Fakat ülkenin başkenti Bişkek’in en sıcak olduğu dönem olan bu aralıkta sıcak rahatsız edici olabilir. Dolayısıyla ülkeyi ziyaret etmek için ilkbahar ve sonbahar ayları daha ideal mevsimlerdir.

Kırgız mutfağı ağırlıklı olarak et yemeklerinden oluşur. Göçebe kültürüne sahip Kırgızların yemek alışkanlıklarında sadece göçebe kültürün değil aynı zamanda Türk, Çin, Kore, Özbek ve Rus yemek kültürü etkileri de çokça görürsünüz. Bilhassa koyun etinin ve ekmek tüketiminin çok olduğu ülke mutfağında sebze yemeği çeşitleri de bolca mevcuttur. Rus, Çin, Kore ve Özbek mutfağında da olduğu gibi Kırgız mutfağında da fıstık ve badem gibi kuruyemişler çokça  tüketilmektedir.

Kırgızistan’ın en meşhur yemeklerinin başında beshbarmak (beş parmak) gelir. Ülkenin ulusal yemeği olarak da kabul edilen beshbarmak koyun ya da at etiyle hazırlanır. Bir diğer geleneksel yemekleri şaşlık ise bu bölgenin çoğunda olduğu gibi Kırgızistan'da da hemen her köşe başında karşınıza çıkabilecek bir yemek alternatifidir. Şişe geçirilmiş iri koyun etlerinden yapılan bu yiyecek ekmek arası şekilde servis edilmektedir. Plov (pilav) adını verdikleri pirinç yemeğini ise yine koyun eti ve turpla beraber servis etmektedirler. Yine içi etli olan ve tandır ekmeğine benzer şekilde pişirilen Samsa Böreği oldukça lezzetlidir.

Bir çeşit hamurlu tatlı olan Çak Çak tatlısı ise yine ülkenin denenmesi gereken lezzetleri arasında yer alır.

Ayrıca cevizi meşhurdur. Dünyanın en büyük ceviz ormanı Arslanbob ülkede yer alır. Büyük İskender'in buradan ülkesine ceviz götürdüğü rivayet edilir.

Ülkenin en popüler içeceği çaydır. Etnik köken olarak Kırgız olanlar genelde yeşil çayı tercih ederken Ruslar siyah çay tüketirler.  Pek tabi ki Orta Asya içkisi ve atalarımızın içeceği kımız, yani fermente edilmiş at sütü ise Isık Gölü kıyı şeridinde çokça içilmektedir. Birayı andıran düşük alkollü içecek bozo’nun yanı sıra ülkede yerel markalı votka, konyak ve bira çeşitlerine de sıkça rastlayabilirsiniz. Üstelik de hayli uygun fiyatlarla.

Alkol tüketimi konusunda herhangi bir yaş sınırının olmadığı ülkenin özellikle başkenti Bişkek’te bir restorana gittiğinizde %10 oranında bahşiş bırakmanız yeterli olacaktır.

Kırgızistan’da gerçekleştirilen festivallerin pek çoğu ülkenin tarihi ve göçebe kültürüne dair izler taşımaktadır. Erkeklerin avcılık kadınların ise el işleri konusundaki yeteneklerini sergiledikleri festivallerde farklı ülkelerden pek çok insan da bir araya gelir.

Göçebe Hareketi ve Ulusal At Oyunları festivali her yıl temmuzun ikinci haftasında düzenlenmektedir. Alay’da düzenlenen etkinliklerde aynı zamanda Kırgız yemekleri de ziyaretçileriyle buluşur. Kırgız Gelenekleri ve Seromonileri Festivali ise yine temmuz ayının son haftasında düzenlenmektedir. Geleneksel yemeklerin test edildiği festival kapsamında el yapımı ürünler de sergilenmektedir. Ükenin Kuzeyindeki Issık-Kul Gölü yanında ağustos ayında gerçekleştirilen Taigan ve Burkut Festivali’nin amacı kartal avlamaktır. Ülkenin bir diğer büyük festivali ise her sene mayıs ayında gerçekleştirilen ve dünyadan pek çok sporcuyu da ağırlayan Bisiklet Yarışı’dır. Arslanbob Köyü’nde düzenlenen festivalde dağları da kapsayan uzun bir rota üzerinde sporcular bir araya gelir.

Göktürk Devleti döneminde Kögmen Dağları’nda yaşayan Kırgızlar 840 senesinde Uygurları yenerek bu topraklarda kendi devletlerini kurmuşlar daha sonra da bugün yaşadıkları topraklara gelmişlerdir. 1919 senesinde Sovyet gücünün bölgede kabul görmesiyle bu kültürden etkilenen Kırgızlar 1936 senesinde Kırgız Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti’ni kurmuşlardır. 1990 yılında Özbeklerle aralarında çıkan etnik gerginlikler sonrasında adını Kırgızistan Cumhuriyeti olarak değiştiren ülke Eski Sovyetler Birliği’nden ayrılmaya uzun süre direndi. 1991 senesinin Ekim ayında bağımsızlığın ilan edildiği ülke aynı sene Bağımsız Devletler Topluluğuna ertesi sene ise Birleşmiş Milletler ve Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı’na katıldı. Parlamenter demokrasi ile yönetilen ülke bağımsızlığın kazanılmasının ardından serbest piyasa ekonomisine geçti.

Kırgızistan’ın ekonomisi en temelde iki sektöre dayanmaktadır. Bunlardan ilki tarım, ikincisi ise turizmdir. Buğday, şekerpancarı, türün gibi ürünlerin yetiştirildiği ülkede hayvancılık oldukça yaygındır. Yarış atları yetiştirilen ülkede tavşan besiciliği ve arıcılık da yapılmaktadır. 1970’lerle birlikte maden sektöründe de önemli atılımlar yapan ülkede makine, otomotiv, gıda, çimento sanayileri gelişmiştir. Ülkenin dağlık oluşu ulaşım imkânlarını kısıtlamaktadır. Özellikle kış aylarında yüksek bölgelere ulaşım neredeyse imkânsız hale gelir.

Özellikle Sovyetler döneminde önemli bir turizm merkezine dönüşmüş olan Kırgızistan’ın Issık Gölü çevresi en turistik bölgelerden biridir. Geniş ormanlık alanları kadar kış sporlarına bağlı turizmin de gelişmekte olduğu ülke maceraseverler için müthiş deneyimler sunmaktadır.

BİŞKEK BÜYÜKELÇİLİĞİ

Adres: MOSKOVSKAYA 89, 720040 BIŞKEK/KIRGIZISTAN

Telefon: 00 996 312 90 59 00(10 Hat)

Faks: 00 996 312 90 99 12- 90 99 13

[email protected]

http://biskek.be.mfa.gov.tr

Görev Bölgesi: Kırgız Cumhuriyeti