Sri Lanka

Başkenti Kolombo olan Sri Lanka 9 eyaletten oluşur. Kendi içinde özerk olan bu eyaletler Merkezi Eyalet çay üretimi, şelaleleri ve vadileriyle büyüleyici bir doğaya sahiptir. Kuzey Merkez Eyaleti 2500 yıl öncesine dayanan geçmişi antik krallıklardan kalma yapılarıyla kültürel mirasın da merkezi konumundadır. Başkentin de içinde bulunduğu Batı Eyaleti aynı zamanda kumsallarıyla meşhurdur. Ülkenin diğer eyaletleri, Kuzey, Doğu, Kuzeybatı, Sabaragamuwa, Güney ve Uva’dır. Ruhani kent Kandy aynı zamanda Buddha’nın da evidir. Çay tarlaları ve dağlarla çevrili Nuwara Eliya ise aynı zamanda ülkenin en serin kenti olma özelliğini taşır.

Türkiye Cumhuriyeti vatandaşlarından 15 günlük seyahatlerde vize istemeyen Sri Lanka’ya gitmek için doğrudan uçuşlar mevcuttur. Biraz pahalı olabilen uçak bileti fiyatlarını daha ucuza mal edebilmenin bir yolu ise aktarmalı uçuşu tercih etmek elbette. Ayrıca Maldivler ve Hindistan üzerinden de aktarma yapmak çok kolaydır. Son olarak Sri Lanka’ya turizm amaçlı gittiğinizde varış öncesinde ya da ülkeye varışta bir Elektronik Seyahat İzni (ETA) edinmeniz gerekmektedir.

Güney ve batı bölümleri için mayıs ve eylül ayı arası dönemin muson dönemi olduğu Sri Lanka’nın kuzey ve doğusunda bu durum ekim ve ocak arasında yaşanmaktadır. Dolayısıyla ülkeyi ziyaret etmek için önerilen dönem doğu kıyıları için yağışların az yaşandığı nisan ve kasım arası iken; batı ve orta bölgeler için aralık ve mart arasıdır. Ayrıca Noel ve Yeni Yıl döneminde de oldukça popüler olan ülkede temmuz ağustos arası ise festivallerle geçmektedir.

Sri Lanka’da size ikram edilen çayı geri çevirmek oldukça kaba bir hareket olarak algılanmaktadır. Bir yerde zamanında olmanın da oldukça önemsendiği ülkede bir yere geç kaldığınız takdirde bunu telafi etme şansı bulamayabilirsiniz. O yüzden bu konuda mutlaka özenli olmanız gerekmektedir. Birinin evine, ofisine ya da bulunduğu mekâna giderken mutlaka küçük de olsa hediye almaya ve eliniz boş gitmemeye dikkat etmeniz gerekir. Ayrıca günlük hayatta herhangi bir kıyafet zorunluluğu olmadığı halde kutsal mekânlarda ortama uygun giyinmeniz beklenir. Yani bacak ve kollarınız çıplak olmamalıdır.

Sri Lanka mutfağı denince elbette akla ilk gelen baharatlı yiyecekler en başta da köri sosu olacaktır. Hindistan ve Güneydoğu mutfağı etkilerinin görüldüğü ülkede balık ve deniz mahsulleri önemli yer tutmaktadır. Hemen her yemeğin yanında gelen pilav ülke halkının vazgeçilmezidir. Kurutulmuş tuna balığı ve hindistancevizi ülke mutfağının diğer olmazsa olmazları arasındadır. Kahvaltı da dahil olmak üzere tüm öğünlerinde baharatlı yemeklere rastlamanızın kaçınılmaz olduğu Sri Lanka’da sokak yemekleri de hayli lezzetlidir.

Sri Lanka halkı yemek yerken sağ ellerini hatta parmak uçlarını kullanırlar. Hemen her yemeğin yanında tükettikleri roti hindistanceviziyle hazırladıkları bir çeşit bazlamadır. Ülkenin bir diğer geleneksel yemeği kotti-roti’yi ise çeşitli sebzeler, yumurta ve roti kullanarak hazırlamaktadırlar. Pirinç ve köriyle hazırlayıp muz kabuğuna sararak fırında pişirdikleri köftelerilampraisi ülkeyi ziyaret ettiğinizde mutlaka deneyin. Pol sambol adını verdikleri çeşnilerini hindistancevizi, balık, tuz, chilli ve soğan kullanarak hazırlamaktadırlar. Yengeç, çeşitli sebzeler, karides, mürekkep balığı ile hazırladıkları bir diğer meşhur yemekleri kool ise lezzetini birlikte pişirildiği palmira palmiyesinin köklerinden almaktadır.

Sri Lankalıların ulusal içecekleri çaydır. Ayrıca palmiye ağacından yaptıkları likörleri arrack ve taze hindistancevizi suyunu çokça tüketirler. Palmiyeyi fermente ederek hazırladıkları orta alkollü içkileritoddy pek çok yerde yasal değildir. Alkol tüketiminde yaş sınırının minimum 21 oluğu ülkenin yerel birası ise Lion’dur. Dolunay döneminde kutladıkları poya bayramlarında alkolün tüketilmediği Sri Lanka’da bir mekâna gittiğinizde beklenen bahşiş miktarı yüzde 10 civarındadır.

Hareketli bir alışveriş dünyası olan Sri Lanka’da pek çok yerli üretici, tasarım dükkânı ve butiğin yanı sıra büyük alışveriş merkezlerine de rastlayacaksınız. Dolayısıyla hediye seçeneğiniz hayli fazla. Özellikle Kolombo kentinde Galle Road ve Paradise Road’da pek çok alternatifle karşılaşacaksınız. Ambalangoda ve Galle Fort’ta ise antika seçenekleri başınızı döndürebilir. Ayrıca günlük pazarların sıkça kurulduğu ülkede otantik yiyeceklerden, baharatlardan ve çaylardan almak da oldukça iyi bir fikir sayılabilir.

Ülkenin kendine has el yapımı ürünleri arasında gümüş, kemik, seramik, ahşap, terakota ve pirinç kullanarak hazırladıkları nadide ürünler aynı zamanda orijinal hediyeler olacaktır. Ayrıca kamıştan hazırladıkları kaplar ve hasır şapkalar da oldukça popülerdir. Sri Lanka’da gerçekten de çok fazla yerel ürün bulacaksınız, bunlardan bir diğeri de festivallerinde de çokça kullandıkları maskelerdir. Ayrıca batik, pamuk, ipek ve reyondan yapılma elişleri de dönerken yanınızda getirebileceğiniz hediyeler arasındadır.

Pazarlığın çok yaygın bir alışkanlık olduğu Sri Lanka’da pazarlık yapmaktan hiç çekinmeyin. Fakat bu noktada agresif olmamaya özen gösterin. Ülkedeki alışveriş mekânları hafta içi her gün 09.00 ile 17.30 saatleri arasında, cumartesi günleri ise sabah 09.00’dan öğlen 13.00’a kadar açıktır.

Sri Lanka’nın antik dönemden kalma köklü tarihi ve çok kültürlü yapısı ülkenin geleneklerine de yansımıştır. Pek çok dini festival ve seremoninin olduğu ülkede her yıl 13 Nisan tarihi Sinhala ve Tamil yerlileri tarafından yeni yıl olarak kutlanmaktadır. Sri Lanka’nın kendine has sembollerinden biri haline gelmiş Kandyise temmuz ya da ağustos ayının en büyük festivalidir. Festival karnavalı andıran havası, yerli dansları, kostümleri ve müzikleriyle ülkenin en önemli olaylarından biri olarak kabul edilmektedir. Budist festival olan Kandy’de ateş dansçılarının yanı sıra ülkenin geleneksel dansı Kandian da yapılır. Aynı zamanda fillerin de korteje katıldığı etkinlik Buda’nın evine yapılan bir yürüyüştür.

Sri Lanka’da her ay poya günü kutlanır. Poya dolunay demektir. Bir Budist geleneği olan poya günlerinde yani her ayın dolunay yaşanan gününde dolunaya saygı amacıyla Budistler dini seremoniler düzenler. Hint festivali Vel ise savaş tanrısına adanmıştır. Her sene temmuz ya da ağustos ayında başkent Kolombo’da düzenlenen festivalde Hintlilerin tapınağı Kovil’e bir yürüyüş gerçekleştirilir. Yürüyüş sırasında sembolik olarak savaş arabaları ve silahlar da katılımcılara eşlik eder. Bir diğer Hint geleneği Deepawali ise ışık festivali olarak da adlandırılmaktadır. Huzur ve sağlık tanrıçası Lakshmi’ye adanan festivalde iyinin kötüye karşı zaferi kutlanır. İnsanlar yeni kıyafetlerini giyerler ve evlerini ışıklarla süslerler.

· Tamil Thai Pongal Günü (15 Ocak),

· Duruthu Dolunay Poya Günü (Ocak ayı dolunay gecesi),

· Ulusal Gün (4 Şubat),

· Navam Dolunay Poya Günü (Şubat ayı dolunay gecesi),

· Mahashivratri (7 Mart),

· Medin Dolunay Poya Günü (Mart ayı dolunay gecesi),

· Kutsal Cuma (25 Mart),

· Sinhala ve Tamil Yeni Yılı (14 Nisan),

· İşçi Günü (1 Mayıs),

· Buda’nın Doğumgünü (14 Mayıs),

· Esala Dolunay Poya Günü (Haziran ayı dolunay gecesi),

· Poson Dolunay Poya Günü (Temmuz ayı dolınay gecesi),

· Nikini Dolunay Poya Günü (Ağustos ayı dolunay gecesi),

· Binara Dolunay Poya Günü (Eylül ayı dolunay gecesi),

· Vap Dolunay Poya Günü (Ekim ayı dolunay gecesi),

· Diwali (29 Ekim),

· Il Dolunay Poya Günü (Kasım ayı dolunay gecesi),

· Hz. Muhammed’in Doğumgünü (12 Aralık),

· Unduvap Dolunay Poya Günü (Aralık ayı dolunay gecesi),

· Ramazan Bayramı,

· Kurban Bayramı,

· Noel Günü (25 Aralık)

Sri Lanka’nın tarihi 125.000 yıl öncesine dayanmaktadır, hatta muhtemelen aslında 500.000 geriye dayandığı söylenmektedir. Adı Hindistan’ın mitolojik kaynaklarından Ramayana’da da geçen ülke topraklarında M.Ö. 380 senesinde kurulan Anuradhapura İmparatorluğu ile Budizm de tanınmıştır. Budist okullarının açıldığı ve Budizmin yaygınlaştığı bu dönemden kalma Sigiriya freskleri UNESCO Dünya Mirası Koruması altındadır. Anuradhapura İmparatorluğu’nun düşmesinin ardından başlayan Chola İmparatorluğu döneminde Polonnaruwa başkent ilan edilmiş ve ülke en güçlü yıllarını yaşamıştır. Erken modern dönemde Portekizli kâşif Lourenço de Almedia ve oğlu Francisco de Almedia’nın ülkeye gelmesiyle Portekizliler başkent Kolombo’yu inşa etmişlerdir. 1517 yılında gerçekleşen bu olayın ardından Alman kâşiflerinde ülkede etki kurması Portekiz-Alman savaşlarına neden olmuştur. Napolyon Savaşları döneminde İngiltere’nin kontrolüne geçen Sri Lanka 1948 senesinde bağımsızlığını kazanmıştır. Ülke içinde 1983’te başlayan etnik savaşta yaklaşık 150.000 Tamilli yaşamını yitirmiştir. 2004 senesinde Asya’da yaşanan tsunami felaketinin 35.000 kişinin ölümüne sebep olduğu ülkede Tamillilerle başarıya ulaşmayan barış görüşmeleri hala problem yaratmaktadır.

Sri Lanka çay, kauçuk, kahve ve şeker ticaretiyle ön plana çıkmaktadır. Bunların arasında en önemli ihracat malı çay ise bilhassa 19 ve 20. yüzyılla beraber bir çeşit plantasyon ekonomisine geçiş yapılmasıyla değer kazanmıştır. Bu dönemde Seylan çayı, kauçuk ve tarçının ülkeyle özdeş bir tür markaya dönüşmüştür. İngiliz sömürge güçlerinin inşa ettiği modern limanların da büyük katkı sağladığı bu ticaret anlayışı sosyalist rejime dönüş yapılan 1948-1977 arası dönemde değişikliğe uğramıştır. Devletleştirme politikasının izlendiği bu dönemin ardından 1977’de serbest piyasa ekonomisine evrilen ülke ekonomisi özel girişimlere de olanak sağlamaya başlamıştır. 2010 yılıyla beraber hizmet sektöründe de büyük gelişmelerin yaşandığı ülke dünyanın en hızlı gelişen ekonomilerinden biri olarak kabul edilmektedir.

Çok dinli bir ülke olan Sri Lanka nüfusunun yüzde 70’lik büyük kısmı Budist’tir. Budizm’in ilk olarak M.Ö. 2. yüzyılda Mahinda tarafından tanıtıldığı ülkede ikinci en yaygın dini inanç ise Hinduizm’dir. Daha çok Tamillilerin oluşturduğu Hindu nüfus ülkenin Kuzey Doğu ve Merkez Eyaletlerinde daha yaygındır. Erken 16. yüzyılda batılı koloni devletler tarafından getirilen Hristiyanlık dini daha çok Portekizli sömürgecilerin etkisiyle Katolik mezhebine bağlıdır. Son olarak küçük de olsa Müslüman nüfusun da yaşadığı ülkenin gündelik ve kültürel yaşantısında din büyük öneme sahiptir. Hatta dünyanın en inançlı 3. ülkesi unvanına sahip ülkede insanlar hayatlarını dine göre şekillendirmektedir.

KOLOMBO BÜYÜKELÇİLİĞİ

Adres: Büyükelçiliğin daimi kançılaryasına yerleşme çalışmaları devam etmektedir.

Telefon: + 94 777 671 223

[email protected]

Görev Bölgesi: SRİ LANKA