Şırnak Gezi Rehberi

Genel Bilgiler / Rehber

Şırnak, Güneydoğu Anadolu bölgesinde Suriye ve Irak sınırlarındadır. Cudi Dağı antik kent ve Mağrası görülmeye değer yerlerdendir.

Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nin en doğu ucunda yer alan Şırnak, 18 Mayıs 1990 tarihinde, Siirt’in Şırnak ve Güçlükonak; Mardin’in İdil, Cizre ve Silopi; Hakkari’nin Uludere ve Beytüşşebap yerleşimlerini alarak İl olmuştur. 19800 yıllık bir geçmişi olan Tufan olayı Şırnak ili sınırlarında bulunan Cudi Dağında noktalandığından bütün dünya insanlarının ikinci beşiği Şırnak ve Cizre olmaktadır. Hz. Nuh Peygamberin türbesinin Cizre’de oluşu, Cizre Surlarının gemi şeklinde olması, Ayrıca yüce kitabımız Kur’an-ı kerimin Hud süresinin 44. ayeti açıkça Tufan-Nuh gemisinin Cudi Dağında durduğunu yazmaktadır. Hz. Nuh (AS) tarafından Tufan öncesi kurulduğu söylenen Cizre. ikinci kez Nuh ve oğulları tarafından inşa edilirken Şırnak yazlık ve yayla olarak inşa edilmiştir. Şırnak kelimesi bazı tarihlere göre “ŞEHRİ NUH”tan türetildiği söylenmektedir.

Şırnak ili topraklarının batı kesimi, Güneydoğu Anadolu Bölgesinin Dicle bölümünde yer alır. Öteki yarısı da Doğu Anadolu Bölgesi sınırları içerisinde kalan ilin toplam alanı 7. 152 Km² dir. İl Batıda Mardin, Kuzeyde Siirt, Kuzeydoğuda Hakkâri illeri, Güneyde de Irak ve Suriye ile çevrelidir.

Nüfus : 353.197

Ne Zaman Gidilir?

İklim / Hava Durumu

Şırnak’ta karasal iklim hüküm sürer. Orta kesimleri kışın çok yağış alır. Güney ve güneybatı kesimlerinde iklim daha yumuşaktır. Yüksek dağlardan meydana gelen doğu kesimindeyse kışları sert ve kar yağışlı geçer. Yıllık ortalama yağış miktarı 857 mm’dir. En yüksek sıcaklık 48.5°C, en düşük sıcaklıksa -20°C’dir.

Nasıl Gidilir?

Türkiye’nin her yerinde karayolu ile ulaşım mümkündür.

Şırnak Turları

Nerede Kalınır?

Yemek / Restoran / Ne Yenir Ne İçilir?

KUTLIK

Ufak bulgur ve ufak yarma (Çigköftelik) birbirine karıştırılır,hamur haline getirilir.Kızartılmış soğanlı kıyma içine doldurulur.Kaynar suya atılıp pişirilir.Sudan çıkarılıp yumurtaya bulandırılır.Yağda kızartılıp servis yapılır.

SERBIDEV

Yarma iyice pişirilir,büyük bir tabağa konulur.İçi açıldıktan sonra .bu çukura kurut(Keşk-çortan) suyu ve yağ dökülür.Yarma üzerine kavurma parçaları dizilir ve servis yapılır.

PERDEPİLAV

Dibi yuvarlak tencereye yumurta ve yağla yoğrulmuş yufka haline getirilmiş hamur yerleştiririz.Az pişirilen pilava tavuk eti,baharat ve badem karıştırılır ve bu hazırlanan yufka haline getirilmiş hamurun içine konulur.Ağzı tekrar yağlı ve yumurtalı ince hamurla kapatılır.Üstü ve altı ateşte veya fırında pişirilir.Sonra servis yapılır.

KİPE

Koyunun bağırsakları iyice yıkanır,bezleri koparılır.Ters çevrilir yıkanır ve temizlenir.Pirinç ve kıyma pişirilmeden içine doldurulur.Sıcak suya atılıp kaynatılır.Piştikten sonra servis yapılır.

HEKEHEŞANDİ

Pilav yağsız olarak yapılır.İçine kıyma katılır ve yoğurulur.Yumurta dibi şekil verilerek yağda yumurtaya bulanmış şekilde kızartılır.Servis yapılır,

ŞIMŞIPE

Günümüzde dolma diye anılan yemeğin yöremizdeki adıdır.Soğan,patlıcan, domates,kabaklar açılır ve oyulur.Pancar veya asma yaprakları hazırlanır.Pirinç ile kıyma yıkanıp karıştırılır, baharatlanır.Adı geçen sebzelere doldurulur.Tencereye dizilip,pişirilir.Servis yapılır.

MEYRE(Mehir)

Ayran ve dövme ateşe bırakılır.Yumurta çırpılır içine bırakılır.

Devamlı bir şekilde karıştırılır.Kaynayıncaya kadar devam edilir.Parçalanmış kabaklar ve

Pancar yaprakları içine katılır.Bir parça pişince ateşten indirilir.Soğuk servis yapılır.

BIRINZER

Şeker ile su karıştırılıp şerbet yapılır.Ateşe konulup kaynatılır.İçine pirinç atılıp pişirilir.Biraz tarçın ve sarı boya katılır.Ateşten indirilip soğuk olarak servis yapılır.

MAHMILATIK

İnce bulgur küpe bırakılır.Şalgam kaynadıktan sonra,soğutulur ve süzülerek küpe bırakılır.Biraz su ve biraz hamur üzerine katılır.(Mayalı hamur olmalıdır)Ağzını kapatıp örttükten sonra çamurla kapatılır.Kırk gün bekletildikten sonra açılır ve turşu gibi kullanılır.

FIREYDİN

Saç ekmeği ince açılır.Dövülmüş ceviz ile toz şeker karıştırılıp ekmek olacak hamurun üzerine serilir.Güzelce kıvrıldıktan sonra,simit gibi yuvarlak yapılıp,dolanır.Fıreydin kızgın yağda kızartılır ve şıra dökülür.Soğuyunca servis yapılır.

SURYAZ

Suryaz otu kıyılır ve yıkanır.Suda kaynatılır.Sonra süzülüp sıkılır.Kızgın yağda ufaltılmış soğan kızdırılır.Üzerine suryaz otu eklenerek karıştırılır.İçine kavurma atılır.Karıştırılıp servis yapılır.

Önemli Yerler / Gezilecek Yerler

Cudi dağı
Kasrık Boğazı
Hz. Nuh Türbesi
Cizre Ulucamii
Nuh Peygamber Camii
Mecdiyye Camii (Ş.Seyda Camii)
Süleymaniye Camii
Sefine Camii
Mushafireş Camii
Mir Abdal Camii
Ş.Said Merhum Camii
Meydan Camii
Şırnak Ulucamii
Nuh Camii
Cudi Camii
Finik Ören Yeri
Şah Ören Yeri
Babil Ören Yeri
Kasrik Ören Yeri
Kırmızı Medrese
Abdaliye Medresesi
Şazeh Medresesi
Cizre Kalesi
Çağlayan Kalesi
Meryem Ana Kilisesi
Çağlayan Kilisesi
Dera Kilisesi
Maraday Kilisesi

Ne Yapılır?

Gece Hayatı / Bar / Eğlence

Alışveriş / Ne Alınır?

Festival / Fuar

Nevruz Bayramı
21 Mart

Kültür-Bahar Bayramı
Haziran Ayı Başında

İl Olma Töreni
18 Mayıs

Kuzu Kırkma Bayramı
Beytüşşebap İlçesi
Temmuz Ayı

Tatiller / Bayramlar / Önemli Günler

Dikkat Edilmesi Gerekenler / Önemli Bilgiler

Şırnak, 18 Mayıs 1990 tarihinde il olma ile tarih sahnesinde ikinci kez gündeme oturdu. Hz. Nuh (AS) tarafından Tufan öncesi kurulduğu söylenen Cizre, ikinci kez Nuh ve oğulları tarafından inşa edilirken Şırnak yazlık ve yayla olarak inşa edilmiştir. Nuh ve oğulları yılın iki-üç ayını Cizre’nin kızgın sıcağından korunmak için Şırnak’ta geçirirlerdi. Şırnak kelimesi bazı tarihlere göre “ŞEHRİ NUH” tan türetilmiştir. Guti, Babil, Med, Asur, Pers, Sasani İslam İmparatorluğu, Emevi, Abbasi dönemlerinden, Şırnak Cizre’ye bağlı iken Cumhuriyet döneminde Siirt iline bağlı bir ilçe haline gelmiştir. Şırnak topraklarında bir çok uygarlıklar kurulmuş, bu topraklar buğdayın ilk kullanıldığı, Tekerleğin, yazının bulunduğu ve kullanıldığı medeniyetleri içinde barındırmıştır.

19800 yıllık bir geçmişi olan Tufan olayı Şırnak ili sınırlarında bulunan Cudi dağında noktalandığından bütün dünya insanlarının ikinci beşiği Şırnak ve Cizre olmaktadır. Hz. Nuh Peygamber’in türbesinin Cizre’de oluşu, Cizre surlarının gemi şeklinde olması, Gut, Babil, Asur Kitabeleri ve kabartmaları bunu kanıtlamaktadır. Ayrıca yüce kitabımız Kur’an-ı Kerim’in Hud Suresinin 44. ayeti açıkça Tufan-Nuh gemisinin Cudi Dağında durduğunu yazmaktadır.

Şırnak ili tarihte bir çok önemli devletin başkentini kendi topraklarında barındırmıştır. Birinci Babil devletinin başkenti BABİL(Kebeli Köyü) Cizre sınırları içindedir.

Guti ((GUDİ) imparatorluğunun başkenti olan BAJARKARD, Silopi ilçesi topraklarındadır.