Arnavutluk’un tam orta noktasında bulunduğunu söyleyebileceğimiz Elbasan, İlbasan adıyla da bilinir. Orta Arnavutluk’ta Elbasan ilinin merkezi olarak da bilinen kent, İşkomi nehrinin yakınlarında konumlanır. Kentte Osmanlı dönemine ait izler görmek de mümkündür. Endüstri şehri olarak nitelendirebileceğimiz Elbasan, yaklaşık olarak 100.000 nüfusa sahiptir. Tarihi de oldukça eski dönemlere giden Elbasan, Shkumbin Vadisi üzerine kuruludur. 1466 ile 1912 seneleri arasında Osmanlı hakimiyetinde bir sancak merkezi olarak işlev görmüş olan Elbasan ya da diğer adıyla İlbasan, Arnavutluk’ta kurulan şehir ve kasabaların arasında oldukça önemli yere sahip olmuştur. Kentte geçerli olan para birimi ükenin geri kalanında olduğu gibi Arnavutluk Leki’dir. 1 Arnavut Leki yaklaşık olarak 50 kuruşa tekabül eder. Yunanistan’ın kuzeybatısında yer alan Arnavutluk ve Elbasan Türkiye’ye yakın olması sebebiyle de rahatlıkla gidilip gezilebilecek yerler arasında sayılabilir.
Elbasan Tarihi
1466 senesinde Fatih Sultan Mehmed’in, Osmanlılara karşı isyan eden İskender Bey’i yakınen takip etmek için bir kale olarak kurduğu Elbasan’ın kelime anlamının gözetleyen kale olduğu rivayet edilir. Kale, boş durumda ve eski bir yerleşim olan anktik kent Scamba’nın üzerine kurulmuştur. Antik surları ve sonradan yapılan kaleyi de görmek mümkündür. Kalenin etrafında yapılanan kent hakkındaki ilk bilgilere Osmanlı kaynaklarından ve Sırp yıllıklarından ulaşılabiliyor. En kapsamlı bilgi için ise Kritovoulos’un eserlerine başvurmak gerekir. Bu kaynağın söylediğine göre Fatih Sultan Mehmed, eski şehrin üzerine kurduğu yerleşime, kırdan ve civar yerleşimlerden göçmen getirmiştir. Muhafızlarından yaklaşık olarak 400 tanesini burada bırakmıştır. Ancak Sırp kaynaklarına bakıldığında ise, II. Mehmed’in Ohri halkının sürgün edilmesi emrini verdiği ve Üsküp’ün Ortodoks hıristiyan halkının da sürüldüğü ve Arnavutluk topraklarında yeni inşa edilen Konjuch adlı bir kasabaya yerleştirildiği söylenir. Konjuch ise İlbasan’ın Slavca adı olarak bilinir.
Elbasan Gezilecek Yerler
Tarihi ve rivayetleri farklılık gösterse de günümüzde güzel gezi durakları ile Elbasan’ın gezi açısından keyifli bir yer olduğu konusunda hemfikiriz.
Elbasan Kral Camii: Hünkar Camii olarak da anılan bu ibadethane tarihi bir Osmanlı yapısıdır. Arnavutluk’un milli kültür simgesi ilan edilen Kral Camii, Sultan II. Bayezid tarafından inşa edilmiştir. Ancak 1967 senesinde Arnavutluk komünist hükümet tarafından dünyanın ilk ateist devleti ilan edilince yapının minaresi yıkılıp avlusu değiştirilerek Halk Eğitimi Merkezi olarak işlev görmüştür.
Elbasan Kalesi: Fatih Sultan Mehmed’in yaptırdığı ve öncesinde de antik bir kent olan yerleşimin kale parçalarını burayı ziyaret ederek görebilirsiniz.
Etnografya Müzesi: Kentin tarihi ve kültürü hakkında ayrıntılı bilgiye ulaşmak isterseniz sizin için en uygun gezi durağı Elbasan’daki etnografya müzesi olabilir. Osmanlı’nın etkisinin de kültüre işlemiş olduğu görebilirsiniz.
Nazire Camii: Yine bir Osmanlı yapısı olan bu cami, Nazir Beg Camii adıyla da anılır. Yapı bir nazırın kızı tarafından 1599 senesinde yaptırılmıştır.
Elbasan Yeme İçme
Elbasan tavayı sıklıkla duyuyoruz. Kökeninin Elbasan olduğu bu yemek dışında kentte tadabileceğiniz çok sayıda Arnavutluk lezzeti bulunuyor. Yoğurt ve hamur ile yapılan samsa mantı yerine geçebilecek bir lezzet olarak tadanların büyük beğenisini kazanıyor. Kuzu etlerinin yumurta ve yoğurtla bir araya gelmesi sonucu ortaya çıkan Elbasan tava ise adıyla hepimiz bildiği bir baş yapıt. Ayrıca pırasa böreği, nohutlu ekmek, tirit, adından anlaşılabilceği gibi Arnavut ciğeri, kaymaçina, petla, çerviş, Arnavut çullaması, mişoriz, fliya, pilaska ve kaçamak mutlaka tatmanız gereken birbirinden iddialı tatlar arasında yerini alıyor. Pule petka, perşeş de tatmadan dönmemeniz gereken lezzetler arasında başı çekiyor.
Elbasan Konaklama
Elbasan’da konaklama yapabileceğiniz çok sayıda otel bulunuyor. İstediğiniz türde ve fiyatta otele Elbasan’da rahatlıkla ulaşabilirsiniz. Fiyat aralıkları gecelik 120 ile 350 Türk Lirası arasında değişiyor.
*Fiyatlar Ocak 2019 tarihinde güncellenmiştir. Dönemsel olarak değişiklik gösterebilir.
Elbasan İklimi
Sıcak ve ılıman bir iklimi olan Elbasan, kış aylarında yağışlı olabilmektedir. Yaz aylarında ise sıcak seyreden hava en yüksek ısı derecesine Temmuz ayında ulaşır. Aralık ise yılın en çok yağış alan periyodudur. İlkbahar ayları ve yaz dönemi iyi bir seyahat için uygun zaman olabilir.
Elbasan Ulaşım
Vizesiz olarak gidebileceğiniz Balkan ülkelerinden Arnavutluk’un Elbasan kenti için ilk olarak Tiran Rinas Havaalanı’na gidebilirsiniz. Daha sonra Elbasan’a otobüs ile devam edebilirsiniz.