Buldan Genel Bilgiler / Rehber
Buldan, Ege Bölgesi’nde bulunan Denizli ilinin bir ilçesidir. Denizli'ye 42 kilometre uzaklıktadır. Dünyaca ünlü Buldan bezinin dokuması burada yapılmaktadır. En önemli yerleri; Yayla (Süleymanlı) Gölü, Kestane Deresi, ilçe sınırları içinde kalan Yenicekent kasabasındaki Tripolis Antik Kenti ve Derbent Barajı’dır. Üç tarafı dağlarla çevrili olan Buldan'da en yüksek tepe 1151 metre ile Geleyli Tepesi'dir. Bezleri, nostaljik dokuma dükkanları, şifalı suları ile meşhur bu şirin ilçemizi, hayatınızın bir döneminde muhakkak ziyaret etmelisiniz.
Buldan ilçesinde ilk yerleşim MÖ 2000'li yıllara kadar gitmektedir. İlçe sırayla Persler, Frigler, Siluslar, Lidyalılar, Hititler, Romalılar ve Bizanslılar tarafından idare edilmiştir. 1190 yılında Alman İmparatoru Friedrich Barbarossa, Haçlı seferlerinin başında buradan yoluna devam etmiştir. Bizans İmparatoru Dukas Batatzes, kenti onarmış ve etrafını surlarla çevirmiştir. Bu yapı kalıntılarından bazı parçalar günümüze kadar gelebilmiştir.
Zamanla bu bölgeye gelen göçebe boylar, yerleşkeye Çarşamba adı vermiş; hayvancılığın yanı sıra, tarımla uğraşmaya, pamuk ve yünden, kirmanla eğirdikleri ipliklerle kaba saba fakat sağlam giyim eşyası dokumaya başlamışlardır. Bu dokumalar zamanla çevrede ün salmaya başlamıştır. 1847 yılında Aydın iline bağlı olan ilçe, Denizli'nin sancak olmasından itibaren 1883 yılından itibaren Denizli’ye bağlı bir ilçe olmuştur. Denizli'nin 1923 yılında il olmasıyla beraber Buldan, Denizli vilayetine bağlı bir ilçe olarak kalmaya devam etmiştir.
Buldan ismi ile ilgili çokça söylenti vardır. Bunlardan birisi; bu yöredeki kişilerin bol don ve elbise giymelerinden dolayı çevrede bol donlular şeklinde anıldığı ve isminin Boldon’dan türediğidir. Bir diğer söylenti ise; eşkıya ve haramilerin baskınlarından yılan halkın zulümden kaçarak ormanlık ve sarp yamaçlara saklandıkları ve eşkıyaya “bul da al” diye haber ilettikleri, bu sözün zamanla Buldan'a döndüğü söylenmektedir. Akla en uygun gelen söylenti ise; Buldan isminin çınar ağacı anlamına gelen “buladan” kelimesinden türediğidir. Buldan'daki çınar ve kestane ağaçlarının bolluğu ve tarihi yazışmalarda "Boladan, Bulludan" diye geçmesi bu iddiayı kuvvetlendirmektedir.
Yeşilin ve tarihin buluştuğu kent, çok eski bir yerleşim birimi olduğundan Buldan'daki evler de tarihi önem taşımaktadır. Ahşap ve cumbalı sundurmaları olan evlerin özellikle saçak ve bacalarındaki süslemeler dikkat çekmektedir. 18. ve 19. yüzyıl Rum ve Osmanlı geleneksel mimari tarzını taşıyan Buldan evleri genellikle tek, 2 veya 3 katlı inşa edilmiş; pek çoğunun alt katı dokuma atölyesi olarak tasarlanmıştır.
Her yıl düzenlenen Buldan Dokuma Kültür ve El Sanatları Festivali’nde konserler düzenlenmekte, yerli halka ve gelen turistlere el yapımı çok çeşitli ürünler satışa sunulmaktadır.
Küçük bir yerleşim yeri olan Buldan’ın çarşısında yürüdüğünüzde tamamen tekstil ürünlerinin satıldığı dükkanlarıyla karşılaşacak ve caddenin iki yanından gelen dokuma tezgahlarının sesini duyacaksınız. Her tarafından tarih çıkan ilçe merkezinin 2 kilometre ilerisinde iki ayrı çeşme bulunmakta, bu çeşmelerden dakikada 25 litre, soğuk ve sıcak olarak maden suyu akmaktadır. Deniz seviyesinden 600 metre yükseklikten çıkan bu su, sindirim sistemi ve karaciğer işlevleri üzerinde olumlu etkiler yaratmaktadır.
Her hafta perşembe günleri ilçede kurulan pazardan, renk renk Buldan bezlerinden, köylünün kendi yetiştirdiği organik sebze ve meyvelerden satın alabilirsiniz. Ev yapımı peynir, yağ, salça ve süt ürünleri de almadan geçmeyin deriz.
Buldan’da Gezilecek Yerler
Süleymanlı Gölü: Buldan'ın batısında, 1500 metre yükseklikte bir dağ içi düzlüğünde bulunur. Çok eskiden bu göl ark sistemiyle Buldan'ın yeşil bahçelerini sulamaktaydı.
Sazak Dağı: İlçenin güneybatısını kaplar. 1117 metre yüksekliğindeki bu dağ aynı zamanda Kumralıpaşa Dağı olarak da anılmaktadır.
Yenice Kaplıcaları: Buldan'a 16 kilometre mesafedeki Tenice kasabasında bulunmaktadır. Önceleri kubbe altında, ortasında ayakları sokmak için çizme şeklinde bir göbek taşı bulunmasından dolayı, kaplıcaya “Çizmeli Hamam” adı verilmiştir. Günümüzde kubbe kaldırılmış yerine kaynak üzerine yeni tesisler yapılmıştır. Kaplıcada romatizma, kalp, damar sertliği ve deri hastalıklarına şifa bulunmaktadır.
Gamera Kaplıcası: Yörede halk tarafından Çamur Hamamı olarak anılan Gamera Kaplıcası da aynı rahatsızlıkların tedavisi için gidilen ve özellikle iç turizme hizmet veren bir kaplıcadır.
Kestane Deresi: İlçe merkezine 1 kilometre uzaklıkta, yeşillikler arasında bulunan biri deredir. Kenarındaki çay bahçeleri ve restoranlarıyla gelenlerin sakin ve güzel saatler geçirdiği bir yerdir.
İçme Deresi: İlçenin güneyinde, 5 kilometre mesafededir. Kaynaktan çıkan şifalı suya İçme Deresi adı verilmiştir; özellikle mide hastalıklarının tedavisinde yarar sağlamaktadır.
Tripolis Antik Kenti: İlçeye bağlı Yenice kasabasının hemen yanında yer almaktadır. Helen dilinde "Üç Kent" anlamına gelmektedir. Tripolis'in eski ismi Apollonia olup MS 3. yüzyılda Selenkoslar tarafından kurulmuştur. Burada göreceğiniz kalıntılar arasında belki en önemlisi Roma mimari tarzıyla yapılmış tiyatrodur. Kapasitesi yaklaşık 8 bin kişi kadardır. Tiyatronun batısında, bir düzlük üzerinde hamam bulunmaktadır. Tipik Roma hamamı özelliklerini taşımaktadır. Kent Bizans döneminde surlarla çevrilmiştir. Bu surlar, yer yer burçlarla, gözetleme kuleleri ve kalın duvarlarla desteklenmiştir. Surlar tiyatroya bitişik olarak devam eder ve en yüksek tepede kule ile birleşir. Kule, hem savunmaya hem de gözetlemeye yönelik yapılmıştır.
Buldan’da Ne Yenir?
Balcan soğan: Közde pişirilmiş patlıcan ve biberin soğan, domates, peynir, nar ekşisi veya koyu erik ekşisiyle dürüm yapılmasıdır.
Çağla dürümü: Çağla ve taze çitlembiğin havanda dövülerek yumurta, yeşil soğan, peynir, maydanoz, zeytin ile yufkaya dürüm yapılmasıdır.
Oğmaç: Kuru yufka kırıntısı, peynir ve soğan ile karıştırılıp üzerine su serpilerek hazırlanır.
Göce yemeği: Taş değirmende yarılarak kaynatılmış buğdaya sarmısaklı yoğurt eklenerek yapılır.
Çörek dolması: Bayat ekmeğin içi boşaltılır; ekmek içi, kavrulmuş kıyma, ceviz, maydanoz karıştırılarak ekmeğin içine doldurulur. Asma yaprağı üzerine sıralanan ekmekler üzerine domates salçası dökülerek fırına sürülür.
Buldan simidi: Sıcak simit ortadan kesilerek içine tereyağı sürülür ve hafif tuzlanır.
Buldan’a Nasıl Gidilir?
Kendi arabanızla gidiyorsanız Denizli'den Buldan'a 45 kilometrelik bir yolculuk sonrasında ulaşabilirsiniz. Ayrıca Denizli Otogarı’ndan Denizli-Buldan arası yolcu minibüsleriyle de Buldan’a ulaşmak mümkündür.