Travnik Hakkında Bilinmesi Gerekenler
Travnik, Bosna Hersek’in tam kalbinde yer alan ve 20 bine yakın nüfusa sahip Travnik Belediyesi’ne bağlı bir kasabadır. Osmanlı döneminde 150 yıl boyunca Bosna eyaletinin başkentliğini yapan Travnik’in kuzeyinde Vlasic, güneyinde ise Vilenica Dağı bulunuyor. Lasva Nehri Vadisi boyunca uzanan kent tarihte vezirler şehri olarak biliniyordu. Sayısız devlet adamı yetiştiren bölge valilerin ve vezirlerin konakladığı bir merkez konumundaydı. Kent, Saraybosna’dan sadece birkaç saat uzaklıkta bulunmaktadır. Tarih meraklılarının her daim ilgiyle karşıladığı Travnik’te Osmanlı tarihine doğru kısa bir yolculuğa çıkmış gibi hissedebilirsiniz. Onlarca cami ve türbenin yanı sıra döneme ait evlere de ev sahipliği yapmaktadır.
Travnik’in tarihi Osmanlı’dan çok daha öncesine dayanır. Buraya ilk yerleşimlerin Tunç Çağı’nda yapıldığına dair kanıtlar bulunsa da resmi olarak milattan sonraki ilk birkaç yüzyıl esas alınmaktadır. Roma yerleşimine ait çok sayıda işaretin bulunduğu kentte mezarlar, kaleler ve erken dönem Hristiyan bazilikalarına kadar çeşitli kalıntılar da mevcuttur. Travnik’teki en bilinen tarihî yapı ise Travnik Kalesi’dir. 15. yüzyılda Osmanlı akınlarından korunmak için inşa edilen kalenin yapımı birkaç yıl geç tamamlanmıştır.
1990’ların başlarındaki savaş döneminde büyük acılar yaşayan Travnik halkının çoğu günümüzde tarım ve hayvancılık gibi kırsal işlerle uğraşmaktadır. Halkın büyük çoğunluğunu Boşnaklar ve Hırvatlar oluştursa da hatırı sayılır bir Türk nüfusu da bulunuyor. Burada Türkçe restoran isimleri ve menüleri görebilirsiniz. Türkçenin bu denli yaygınlaşmasındaki en büyük sebep Türkiye’den çok sayıda öğrencinin Travnik Üniversitesi’ne okumak için gelmesidir.
Birçok Bosna kenti gibi Travnik de turizmini büyük ölçüde tarihine ve coğrafyasına borçludur. Kentin kuzeyindeki Vlasic Dağı ülkedeki en yüksek zirvelerden biridir ve kayak, yürüyüş ve tırmanış için harika bir noktadır. Osmanlı döneminden kalma çok sayıda yapı, cami, oryantal evler, iki adet saat kulesi ve çeşmeler günümüze kadar ayakta kalan eserler arasındadır. Travnik aynı zamanda burada yaşayan veya doğan önemli kişiler tarafından da ünlenmiştir. 1961’de Nobel Edebiyat Ödülü alan Ivo Andric ve dünyaca ünlü DJ Solomun burada doğmuştur.
Travnik nerede?
Coğrafi olarak Bosna Hersek’in merkezinde yer alan Travnik, ülkedeki on kantondan biri olan Merkez Bosna Kantonu’nun başkentidir. Saraybosna’nın 90 kilometre batısında bulunan kent buradan 1,5 saatlik mesafededir. Türkiye’den Travnik’e vize sorunu yaşamadan en kolay ulaşım yöntemi hava yoluyla ulaşımdır. Öncelikle İstanbul’dan Saraybosna’ya ulaşmanız gerekiyor. Saraybosna’ya geldikten sonra şehirlerarası otobüsler ile Travnik’e seyahat edebilirsiniz.
Travnik’te gezilecek yerler
150 yıl boyunca Osmanlı hâkimiyetinde kalan Travnik için açık hava müzesi demek yanlış olmaz. Vezirler başkenti olarak bilinen kent döneminde Avrupa’nın İstanbul’u olarak nitelendiriliyordu. Bugün Saraybosna’nın 90 kilometre batısında bulunan Bosna’nın bu oryantal kasabası ziyaretçilerine çok sayıda turistik nokta sunuyor.
Travnik Kalesi
Kentin belki de en önemli tarihî eseri niteliğinde olan Travnik Kalesi’nin tarihi Osmanlı öncesi döneme dayanıyor. Hristiyan Krallığı tarafından Osmanlı akınlarına karşı kenti savunmak için 15. yüzyılda inşa edilmiştir. Kenti alan Osmanlılar kaleyi yıllar boyunca geliştirip gözetleme kuleleri olan bir kaleye dönüştürmüştür. Günümüzde ulusal anıt niteliği taşıyan Travnik Kalesi, kentin en iyi korunmuş eseridir. Kale içerisinde küçük bir müze ve etnografik bölüm de bulunuyor. Kaleye giriş ücreti 2,5 Bosna Hersek markı (9,5 TL)’dır.
Stari Grad (Eski Şehir)
Bir şehrin kalbi ve ruhu genellikle caddelerin ve binaların değişime karşı koyduğu tarihî bölgelerdedir. Travnik’in eski şehir bölgesi ise tam olarak böyle bir yer. Camileri, asırlık binaları ve Bosna’daki tek güneş saatiyle bir zamanlar Osmanlı merkezi olan bu bölge kenti keşfetmek için iyi bir başlangıç noktasıdır. 18. yüzyılda Osmanlı valilerinin yönetim merkezi olarak kullandığı bu bölgede yürürken tarih yolculuğuna çıkacaksınız. Ayrıca Travnik’in en iyi restoranlarını da burada bulabilirsiniz. En çok tercih edilen yemeklerin başında ızgara et, Boşnak kebabı ve ünlü Travnik peyniri geliyor.
Travnik hava durumu ve iklimi
Travnik’in güneyindeki Adriyatik Denizi ve kuzeyindeki Panunya Bölgesi arasında yer alan karasal bir iklime sahiptir. Ortalama yaz sıcaklığı 18 derece olan kentte kış sıcaklıkları ise 0 derece civarında seyretmektedir. Yaz aylarındaki maksimum sıcaklık 27 derece iken bu maksimum değerler kışın 4 dereceye kadar düşmektedir. Her yıl kar yağışının görüldüğü Travnik’e her mevsimde yağmur yağabilir.