Bosna-Hersek

51.197 km karelik bir yüzölçümüne sahip Bosna-Hersek Boşnaklar, Sırplar ve Hırvatlar olmak üzere üç etnik gruba ayrılır. Bunun yanı sıra ülke yine kendi içinde Bosnalı ve Hersekli olarak da ikiye ayrılmaktadır. Bosna ülkenin kuzey bölgesidir. Hersek ise ülkenin güney bölgesi olarak geçmektedir. 1991 yılında yapılan nüfus sayımında ülke nüfusu 4.354.911 iken, bu sayının 2013 yılında yapılan sayımda geçen 22 yıllık zaman diliminde artan göç oranı ve savaşlarda verilen kayıplara bağlı olarak 3.800.000 kişiye düştüğü söylenmektedir.

Bosna-Hersek’in başkenti Saraybosna’dır. Saraybosna dışında bilinen diğer önemli şehirleri ise köprüsüyle ünlü olan Mostar, Banja Luka, Trebinje, Bihac, Neum, Travnik, Medjurgorje, Tuzla, Srebrenitsa ve Prijedor’dur.

Boşnak, Sırp ve Hırvat olarak üç etnik gruba ayrılan Bosna Hersek’in resmi dilleri; Boşnakça, Sırpça ve Hırvatça’dır. Bu dillerdeki birçok kelime Çekçe ve Slovakça ile hemen hemen aynıdır. Uluslararası bir toplum olmasının vermiş olduğu getiriyle İngilizce neredeye ikinci dil haline gelmiştir.

Boşnakça bazı kelimeler;

Hvala: Teşekkürler

Nema na cemu: Bir şey değil

Dobro dosli: Hoşgeldiniz

Bosna Hersek’te, %44’ünü çoğunluğunun Boşnak olduğu Müslümanlar, %36’sını çoğu Sırp olan Ortodokslar, %16’lık dilimi ise çoğunluğun Hırvat olduğu Katolik Hristiyanlardan oluşmaktadır.
Laik bir yönetim sistemine sahip ülkede din ve inanç geleneksel bir kültür ögesi olarak benimsenmektedir.

Akdeniz’e kıyısı olan birçok ülke gibi Bosna-Hersek de tarihteki ilk yerini Roma İmparatorluğu hâkimiyeti altında almıştır. İmparatorluğun çöküşünden sonra bir süre Macarlar ve Sırplara karşı savaşmıştır. 1463 yılında Osmanlı’nın idaresine geçen Boşnaklar, böylelikle İslam dinini de benimsemiş olmuşlardı. 1986-1992 yılları arasında yaşanan kanlı iç savaşların sonrasında Yugoslavya parçalandı. Daha sonra da Slobadon Miloşoviç‘Büyük Sırbistan’ kurma hayalleriyle büyük bir katliam gerçekleştirdi.

Bosna-Hersek, dört mevsimi de yaşayan bir ülkedir. Ancak kış ayları iç titreten bir soğuk, yaz aylarında da ter döktüren bir sıcakla karşılaşabilirsiniz. Dolayısıyla daha ferah ve rahat bir gezi için Bosna-Hersek’e sonbahar ya da ilkbahar mevsimlerinde gidilmesi önerilmektedir.

Kayak mevisimi ocak-mart ayları arasında kendini göstermektedir. Bu aylarda özellikle Bjelasnica, Igman ve Jahorina dağları kayak yapmak için oldukça elverişli olmaktadır.

Türkiye Cumhuriyeti vatandaşlarından üç aya kadar vize istemeyen Bosna-Hersek’e ulaşım havayolu ve karayolu ile sağlanabilir. Havayolunu tercih edecek vatandaşlar için İstanbul’dan Saraybosna ve Mostar’a direkt uçuşlar bulunmaktadır. Başka şirketler de aktarmalı olarak Saraybosna ve Banja Luka’ya gitmektedirler.

Balkanların batısına hâkim olan iki büyük iklim bölgesinin arasında yer alan Bosna-Hersek’te ağırlıklı olarak karasal iklim yaşanır. Fakat ülkenin güneybatı kısmında ve Neretva Vadisi’nde Akdeniz ikliminin etkileri görülmektedir.

Çevresinde bulunan diğer sosyalist ülkelerle karşılaştırıldığında Bosna-Hersek, diğerlerine göre metalürji ve kimya sanayisi bakımından daha gelişmiştir. Ancak buna rağmen günümüzde, yaşanan savaşlar nedeniyle pazar kayıpları, sanayi tesislerinin görmüş olduğu zarar ve tesislerden çalınan makinelerden dolayı ülkenin sanayiye dayalı ekonomik yapısı büyük oranda bozulmuştur. Günümüzde %65,6 oranıyla hizmet alanındaki faaliyetleri birinci sıradadır. Hizmet sektörünü ise %26,5 sanayi ve %7,6 ile tarım sektörü izlemektedir.

Boşnaklar (%46, 1) Sırplar (%37,9) Hırvatlar (%14,6) Bosna Hersek’in farklı etnik gruplarını ve kültürünü oluştururlar. Bu durum sosyal ve kültürel alanda da çeşitlik sağlamıştır. Boşnaklar kültür ve geleneklerine çok bağlıdır ve kendilerine has özellikleri vardır. Örneğin kahveyi lokumsuz içmezler, misafirliğe giderken kesme şeker götürürler, akordeon onlar için vazgeçilmezdir ve inatlarıyla meşhurdurlar. Sırplar Boşnaklara göre daha içlerine kapanık özellikleriyle bilinirler, çok fazla dışarı çıkmazlar, milliyetçilikleriyle ön plandadırlar.

Bizans, Osmanlı, Batı Avrupa etkilerini harmanlayan bir ülke olması Bosna Hersek’in mutfak kültürüne de oldukça büyük bir katkı sağlamıştır.

Farklı halklarının birlikte yaşamasının üzerinde büyük etkisi olan Bosna-Hersek için festival zamanları da çok çeşitli ve gelişmiştir. Tiyatro, müzik, sinema, çocuk ve geleneksel festivalleriyle vatandaşlarına ve turistlere farklı festival tatları yaşatan ülkenin başlıca festivalleri şöyledir:

· Bosna Hersek’te yaşanan savaşa tepki olarak 1995 yılında başlayan Saraybosna Film Festivali, ülkenin en önde gelen festivali sayılmaktadır. Temmuz ve ağustos ayları arasında düzenlenmektedir.

SARAYBOSNA BÜYÜKELÇİLİĞİ
Adres: Vilsonovo Setaliste bb. 71 000 SARAJEVO BOSNIA-HERCEGOVINA
Telefon: : 00 387 33 568 750 - 00 387 33 568 751 - 00 387 33 568 752
Faks: 00 387 33 568 777 - 00 387 33 267 261
embassy.sarajevo@mfa.gov.tr
http://saraybosna.be.mfa.gov.tr

· Bağımsızlık Günü (1 Mart)

· İşçi Bayramı (1 Mayıs)

· Devlet Günü (25 Kasım)

· Ramazan ve Kurban Bayramı