Dünyanın En Doğusu Yeni Zelanda

Dünyanın en doğusunda yer alan Yeni Zelanda’nın nüfusu yaklaşık 4 milyon. Genç nüfus yoğunlukta. Güney yarım kürede, güneybatı pasifik okyanusunda 2 büyük ada ve birçok küçük adalar üzerine kurulmuş bir ülkedir. Başkenti Wellington’dur. Para birimi Yeni Zelanda dolarıdır.

Buraya ilk yerleşenler 1500 yıl önce doğu Pasifik Okyanusu adalarından gelen Maurilerdir. Mauriler Polinezya grubu kavmidir. Hawai adaları, Yeni Zelanda, Paskalya adaları üçgenine Polinezya üçgeni deniliyor.

Buraya ilk ulaşan Avrupalı Abel Tasman’dır. 1642’de gelmiş. Mauriler çok vahşi (yamyam) olduğundan, herhangi bir yerleşim kuramamışlar. Daha sonra İngiliz kaptan James Cook, 1769 yılında Venüs’ün dünyadan geçişini izlemek amacı ile ada kıyılarını dolaşmış. 1840 ve 1860 yıllarına kadar yerliler ile çatışmalar olmuş. 1870’e kadar İngilizler içki ve salgın hastalıklarla, kabileler arası çatışmalarla Maurileri kırmışlar. Böylece Yeni Zelanda, 1870’de İngiliz kolonisi haline gelmiş. 1907 yılında İngiliz milletler cemiyeti içinde bir dominyon olmuş.

Birinci dünya savaşında Yeni Zelanda, İngiltere’nin yanında savaşa katılmıştır. Avusturalya’lı ve Yeni Zelanda’lı askerlerden oluşmuş olan Anzac (Australian and New Zelland Army Corps) kolorduları Çanakkale’de Osmanlı ordusu karşısında 17.000 ölü, 50.000 yaralı ile bozguna uğramış ve kaçmak zorunda kalmıştır. Yeni Zelanda birlikleri daha sonra ikinci dünya savaşında 1942’de Alman, 1944’te İtalyan ordularına karşı savaşarak hezimete uğradı. 1951 yılında ABD ve Avusturalya ile karşılıklı güvenlik anlaşması imzalayarak, bunun neticesinde Kore, Malezya, Vietnam karışıklıklarına da asker gönderdi. Neticede İngiltere bu insanları savaşlarda kırdırdı.

Günümüzde Yeni Zelanda, İngiltere’ye bağlı Monarşik bir idareyle yönetilir. Resmi devlet başkanı İngiltere kraliçesi. Kraliçe adına ülkeyi genel vali yönetiyor.

Yeni Zelanda 1893’te kadınlara seçme hakkını vermiş ilk ülke. Seçilme hakkı ise 1919’da verilmiş. 2004- 2005 yılları arasında da dünyada parlamentosunda en çok kadın bulunduran ülke.

Güney yarım kürede bulunduğundan mevsimler bize göre ters, en sıcak aylar; ocak, şubat, mart iken en soğuk aylar haziran, temmuz, ağustos. Yine de yıl içinde ortalama sıcaklık 15 derece civarında.

Kuzey ve güneydeki iki büyük ve diğer pek çok küçük adaların toplamı 267.844 kilometrekaredir. En yakın komşusu olan Avusturalya’nın 1.900 km doğusunda bulunur. En yüksek tepesi 3.164 metre ile Cook dağı. Ülkede pek çok irili ufaklı göl ve nehir var. Bundan dolayı pek çok fiyort ve şelaleler de mevcuttur. Dünyanın 4. Büyük şelalesi olan Sutherland şelalesi güney adasında yer almaktadır. Cook boğazından yaklaşık 22 km kuzeyde kuzey adası bulunur. Batı kıyısındaki 2.400 metre yükseklikteki Egmond dağı hala faal olan volkanik bir dağdır. Bu dağda dev mağaralar yer almaktadır.

Yeni Zellanda bir tarım ülkesidir. Buğday, arpa ve yulaf en fazla yetiştirilen ürünlerdir. Hayvancılık çok gelişmiş. Koyun ve sığır yetiştiriciliğinde dünyanın sayılı ülkelerinden. Bu nedenle et ve süt endüstrisi çok gelişmiş.

Gıda, tekstil, kağıt, çelik, petrol ürünleri ve alüminyum en önemli gelir kaynaklarından. Nüfusun %35’i endüstri ve ticarette çalışıyor. Balıkçılık da çok gelişmiş. Özellikle kılıç balığı, ton balığı ve balina avcılığı ileri seviyede. Orman ürünleri de önemli gelir kaynakları arasında, keresteleri çok kıymetli. Kauri, sedir ve kozalaklı ağaçla ile çeşitli süs kuşları öncelikli ihraç maddeleridir. Kauri ağaçları 1.000-2.000 yıl yaşayabilen, çok dayanıklı ağaçlar. Güney yarım kürenin en büyük gemi taşımacılına sahip.

Yeni Zellanda’nın sembolü; uçamayan, kısa gagalı kiwi kuşudur. Yeni Zellandalı’lar doğaya çok önem veriyorlar. Her yer yemyeşil ve çok temiz. Dünyanın en önemli florasına sahip. Bu florayı bozmamak için çok özen gösteriyorlar. Ülkeye hiç bir şekilde sebze, meyve, tohum girmesine izin vermiyorlar ve cezası çok ağır.

Yer altı kaynakları çok zengin, kömür, doğal gaz ve alüminyum en fazla çıkartılanlar. Hidroelektrik santrallerinin sayı ve kapasitesi çok yüksek. Yeni Zellanda’da deniz, hava ve demiryolları çok gelişmiş. Endüstrinin kontrolü tamamen İngiltere’de. Turizm de çok önemli bir gelir kaynağı.

Önceden yerli Mauri halkı çok fazlaymış ancak şimdi toplam nüfusun sadece %15’ini oluşturuyorlar. Nüfusun önemli bölümü İngiliz, İrlanda ve İskoç kökenli. Halkın refah seviyesi çok yüksek, kişi başı ortalama yıllık gelirleri 25.000 dolar.

Resmi dil İngilizce ama mauri dili de konuşulmaktadır. Tabelalarda İngilizce’nin altında Mauri dili de bulunuyor genelde. Nüfusun %55’i Protestan, geri kalanı da Anglikan, Katolik, Yahudi ve yerli inanışlara mensup kişiler oluşturuyor.

Eğitim düzeyi oldukça yüksek, okur yazarlık oranı %99. 6-15 yaş mecburi öğrenime tabii. Dünyada en çok gazete basılan ülkelerden bir tanesi.

Milli sporu Rugby, milli takımları All Blacks. Her maça başlamadan önce meşhur Haka dansını yapıyorlar. Yeni Zellandalı’lar ülkelerinin çocuk yetiştirmek için en ideal yer olduğunu düşünüyorlar. Aile ve arkadaşları ile vakit geçirmeyi çok seven Yeni Zelladalı’ların akrabalık duyguları da çok gelişmiştir. Toprak ve denize, doğaya çok önem veriyorlar. Sıcak ve samimi insanlar…

Wellington'da en çok tercih edilen Wesley Gardens Bed and Breakfast ve Pacific View Bed and Breakfast sundukları kahvaltı servisi ile oldukça popüler otellerden.