Vietnam 1954 senesinde Fransa'ya karşı özgürlüğünü ilan etti. Amerika (Vietnam'ın komünizme geçmesini engellemek amacı ile) Fransa'nın Vietnam'ı engelleyemediğini gördüğü için 1959 senesinde savaşa müdahale ediyor. 10 sene boyunca da her hangi bir netice alamıyor.
Kamboçya nüfusunun %10'u yok oluyor
Vietkong gerillaları, Amerikalıları vurup Kamboçya'ya kaçıyorlar. Vietnamlılarla başa çıkamayan Amerika, Vietkongları barındırdığını bahane ederek savaşın 10. yılında 1969 senesinde Kamboçya'ya 100.000 ton kimyasal bomba atıyor. Bu bombalamayı halı döşeme sistemi ile yapıyor. Bütün pirinç tarlaları tahrip oluyor. Bu bombalamalar neticesinde 600.000 - 800.000 Kamboçyalı hayatını kaybediyor. Bu tarihte Kamboçya'nın nüfusu zaten7 milyon civarında. Yani bu savaşta Kamboçya’nın toplam nüfusunun %10'u yok oluyor. Ayrıca ana gıda pirinç olduğundan ve bu bombalamalar sonucu tüm pirinç tarlaları tahrip olduğundan büyük bir kesim de açlıktan ölüyor.
Vietnamlıların Chu Chi Tünelleri'nde geçen yaşamı
Bu savaşta Amerika Saigon'u üst olarak kullanıyor. Saigon’u üst olarak kullanan Amerika’nın bulunduğu bölgenin altına kadar ise Chu Chi tünelleri uzanmış durumda. O dönem Amerikalılar yukarıda karargah kurarken Vietnamlılar Amerikalıların altına kadar ilerlemiş durumdalarmış.
1963'te Kızıl Kmerler kuruluyor, Amerika tarafından destekleniyor
Kamboçya ise, Amerika’nın Vietnamlılar yüzünden kendilerini bombaladığını öne sürerek Vietnam’a düşman oluyorlar. 1963 senesinde kurulan Kızıl Kmerler, Amerika tarafından desteklenerek, 1969 senesinde 70.000 silahlı güce sahip oluyorlar.
1970 senesinde Askeri darbe sonucu indirilen Kral Sihanouk ile işbirliği yaparak 1975’te askeri idareyi deviriyor ve iktidara geliyorlar. Bu iktidarı devirme işini de şu şekilde yapıyorlar; Kızıl Kmer’ler “Amerika 3 gün içinde Saigon’u bombalayacak” diye yalan haber yayıyorlar. Bunun üzerine bütün halk aç sefil vaziyette kırsal alanlara kaçıyor ve şehri boşaltıyorlar. Amerika da bu haberi yalanlamıyor. Saigon boşalınca Kızıl Kmerler rahatlıkla ve bir direniş ile karşılaşmadan Saigon’a el koyup iktidara geliyorlar.
Bir süre sonra Çin’e resmi ziyaret yapıyorlar. O güne kadar kimin lider olduğu belli değil, hep yüksek şuradan bahsediliyor. Yüksek şurada kimlerin olduğu belli değil. İşte Çin’e olan bu resmi ziyaret sonrası, liderin esas adı Saloth Sar olan tarihe Pol Pot adı ile geçen 1928 doğumlu Kamboçyalı bir çiftçinin oğlu olduğu anlaşılıyor.
Pol Pot'un hayatı ve katliamları
Pol Pot bir burs kazanarak elektronik eğitimi almak için Fransa’ya gidiyor. Komünizme ilgi duyduğundan, Tito’nun Yugoslavya’sında gençlik kamplarında eğitim görüyor. Eğitimini yarım bırakarak Kamboçya’ya öğretmenlik yapmaya geri dönüyor. 1963’te ormanlık alanlara çekilerek Kızıl Kmer adlı gerilla teşkilatını kuruyor. İktidarı ele geçiren Pol Pot katliamlara başlıyor. Yüzbinlerce insanı işkence hanelere çevirdiği okullarda ölüm tarlalarına sürdü. Kapitalist olarak düşündüğü herkesi ailesi ile birlikte yok etmeye başlıyor. Gözlüklüler diye tabir edilen doktor, avukat, mühendis, öğretmen, sanatkar yani eğitimli ve kafası çalışan herkesi ailesi ile birlikte yok ediyor. Bu dönemde 7 milyon olan nüfusun 3.300 kişisini katlediyor. Sadece pirinç tarlalarında çalışabilecek vasıfsız, cahil kesimi hayatta bırakıyor. Aileleri parçalıyor, çocukları ailelerinde ayırıp kamplara gönderiyor.
1975 – 1979 yılları arasında yüzbinlerce ev, okul, ibadethane, hastane, banka, tanklar, kamyonlar, trenler, her şey yerle bir edilmiş. 1979’da Vietnamlılar tarafından Kamboçya kökenli Hun-Sen önderliğindeki bir hareket ile Pol Pot ve Kızıl Kmerler iktidardan uzaklaştırılıyor. Vietnam ordusu hiçbir teknolojisi ve araç gereci olmayan Pol Pot ve Kızıl Kmerleri çok kolay bir biçimde iktidardan indirdi. Bunun üzerine Pol Pot hata yaptığını anlamış olsa da artık çok geçti ve binlerce kişi zaten hayatını yitirmişti.
1979’dan 1997’ye kadar Kamboçya’nın Çin ve Tayland sınırındaki ormanlık bölgede gerilla hareketler devam etmiştir. Çin ve Tayland bu dönemde Pol Pot’u desteklemiştir. 1997’de kral Sihanouk, prens Ranaridlhi’ye bağlı kuvvetler ile iş birliği yaparak başkenti ele geçirmeye çalıştı. Ama eski başbakan Hun Sen’e bağlı kuvvetlerce püskürtüldü. Amerikan desteği devam ettiği için yeni kurulan hükümette Kızıl Kmerlerden üyeler de vardı. Prens Ranaidh de Kızıl Kmerlere yakın olduğu için hiçbir zaman savaş suçlusu olarak yargılanmamışlardır. Pol Pot 1998’de kalp krizinden öldü.