Batman Hakkında Bilinmesi Gerekenler

Güneydoğu Anadolu Bölgesi'nde yer alan bir ildir. Dicle'nin can verdiği topraklara yayılan ve zengin bir tarihî geçmişe sahip BatmanHasankeyf antik kenti, üç bini aşkın mağara, Orta Çağ'dan kalma tarihî köprü, Eski Çarşı, camii minareleri ve tarihsel anıtlarıyla bir doğa harikasıdır. 1990 yılına kadar çok hızlı bir gelişme yaşayan Batman, 16 Mayıs 1990’da, Siirt'in Beşiri, Kozluk ve Sason ilçeleriyle, Mardin'in Hasankeyf ve Gerçüş ilçelerinin merkeze bağlanmasıyla Türkiye'nin 72. ili olmuştur.

Batman tarihî açıdan yeni bir şehir olmakla birlikte, bu alanda kurulan şehirlerin tarihi Sümerlere kadar uzanır. İluh Tepesi'nin bulunduğu alanda, bir Sümer şehir yerleşiminin bulunduğu bilinmektedir. Ancak bataklık bir arazi üzerine kurulu olduğu için şehrin zaman içinde yeraltına göçtüğüne inanılmaktadır. Araştırmalar, İluh Tepesi olarak adlandırılan arazinin doğal olmadığını, yapay bir tepe olduğunu göstermiştir. Bu nedenle Batman'ın da adını "batmak" fiilindem almış olabileceği düşünülmektedir. 1940 yılında Batman civarında petrol bulunmuştur.

Batman'ın tarihi hakkında en eski bilgilere mitler ve Heredot tarihinde rastlanmaktadır. Ortak verilere göre Med kralı Abtyagestin'in torunu Kyros, MÖ 550’de düşmanı Erpagazso’ya yenilince Med asilzadeleri arasındaki utancından dolayı Medlerin yaşadığı Media bölgesinin kuzey batı ucundaki topraklara çekilmiştir. Bir başka görüş de, Kyros Pers egemenliği altında kalmamak için bu bölgeye yerleştiği şeklindedir. Karaçalı, sazlık ve bataklıktan oluşan bu bölgenin ortasında yapay bir adacık oluşturulmuş, adına da han obası anlamında olan "Elekhan" (MÖ 546) denilmiştir. Elekhan MÖ 352 yılında Büyük İskender'in istilasına uğrayana kadar, tam 194 yıl bağımsız bir dönem geçirmiştir. Daha sonra Lesepkoslar, Partlar, Romalılar, Sasaniler ve Bizans’ın hâkimiyetine girmiştir. Artuklular, Moğollar, İlhanlılar, Celaliler, Karakoyunlular (Pezrese), Akkoyunlular ve 1500 yılında da Savefiler’in eline geçmiştir.

1515’te, 4. Murat'ın Bağdat seferi sırasında büyük yararlıklar gösteren Turhan oğlu Mahmut Paşa'ya, Elekhan içine alan ve Batman suyu ile Botan suyu arasında kalan bölgenin tamamı verilmiştir. Bu gelişmeden sonra Elekhan telaffuz değişikliğine uğrayarak halk dilinde Elah, zamanla da "İluh" adını almıştır. İluh köy olarak kayıtlara geçmiş ve Siirt ilinin Elmedin ilçesine bağlı olarak varlığını sürdürmüştür.

Elmedin, 1926-27 yılının ilkbaharında bugünkü Batman Çayı’nın taşmasıyla haritadan silinmiş ve İluh köyü, Beşiri (Kobin) ilçesine bağlanmıştır. Batman isminin nereden geldiği hakkındaki görüşlerden biri de, İluh köyünün aşağı kısmında ilk deneme kulesi kurulduğunda TPAO'nun tesislerinin bulunduğu bölgeye bakmaktan gelen Batman adı verildiği yönündedir.

1937 yılında bucak haline getirilen İluh, 1940'ların sonu ile 1950'lerin başında bölgede var olan petrol filizlerinin değerlendirilmesi sonucunda, her alanda büyük gelişme göstermiştir. Bu gelişmeler üzerine 2 Eylül 1957’de ilçe olarak kabul edilmiş, 1955’teki nüfus sayımından sonra da belediye teşkilatı kurulmuştur. 1990 yılına kadar çok hızlı bir gelişme yaşayan Batman, 16 Mayıs 1990’da, Türkiye'nin 72. ili olmuştur.

 

Lokasyon Sayfasında Detayı Göster
Kapalı