Dili Hakkında Bilinmesi Gerekenler
Bu büyüleyici ve yavaşlığıyla meşhur küçük sahil kenti, Doğu Timor'un Mayıs 2002’de bağımsız bir ülke haline gelmesinin ardından aniden kendini ulusal sermayenin başrolü olarak bulmuş bir kenttir. Doğu Timor'un kuzey kıyılarında, Timor ve Ombai Boğazı boyunca uzanan dağ sırası arasındaki dar ovalar boyunca yerleşmiş Dili, aynı ismi taşıyan bölgenin de başkentidir. Sömürge zamanlarında dünyanın uzak bir kesiminde uzak bir kolonyel kent olan Dili, şimdilerde bunun zengin mirasının taşıyıcısı haline gelmiştir. Belirgin bir Portekiz etkisinin hissedildiği bölge, Macau ile birlikte muhtemelen en orijinal Portekiz yemeklerini ve mimarisini deneyimleyebileceğiniz en uzak doğu kenti olmuştur. 1999 sonrası yapılan referandum döneminde çokça şiddet olayının gerçekleştiği kentte, birçok bina yakılıp çok sayıda altyapı tahrip edildiğinde kötü bir dönemden geçmiş olan Dili, bununla birlikte olağandışı bir şekilde toparlanmıştır. Oldukça küçük olan Dili’nin Palacio Governo yani Devlet Sarayı ve etkileyici Hükümet Binaları ile çevrili güney yakası kentin kalbi olarak anılmaktadır.
Doğuda, Lecidere ticari bölgesi, Portekiz'in bir parçası olarak düşünülmüş, batıda Colmera ve eski Merkez Pazar ile çevrelenmiştir. Sahil yolu (Ave de Portugal) boyunca batıya gittiğinizde Portekizli Farol evlerini, birkaç büyükelçiliği ve restoran bölgesini takip edebilirsiniz. Oldukça turistik olan Comoro Yolu’nun doğusunda ise Metiaut olarak da adlandırılan bölge bulunur. Burası sahil restoranları ile ünlüdür.
Dili'ye Nasıl Gidilir?
Dili’ye ulaşım söz konusu olduğunda en çok tercih edilen yol, Bali (Denpasar) üzerinden aktarmalı uçuşlardır. Kente ayrıca Singapur üzerinden uçuşlar da mevcuttur. Endonezya üzerinden cruise gemilerinin de hareket ettiği Dili’ye yine Endonezya üzerinden otobüs ile ulaşım da mümkündür. Kent içerisinde dolaşırken en çok tercih edilen yöntem yürümektir. Hem eşsiz bir doğaya sahip olması sebebiyle hem de küçük olmasından dolayı yaya olarak dolaşmaya oldukça müsait olan kentte ayrıca mikroletler de sabit rotalı turlara sahiptir. Sarı ve mavi renkli taksilerin bir diğer ulaşım aracı olduğu Dili’de gece ve gündüz fiyat tarifeleri farklı olduğundan taksiye binmeden ücret konusunda anlaşmanız tavsiye edilir.
Dili’de Yapılması Gerekenler
Cristo Rei: Dili’nin doğusunda bir çıkıntı üzerinde duran Cristo Rei diğer adıyla İsa’nın Heykeli mutlaka görülmesi gereken yerlerin başında gelmektedir. Rivayete göre, çoğunlukla Müslüman olan Endonezyalıların çoğunlukla Hıristiyan olan Doğu Timorlulara hediye olarak inşa ettikleri yapı, İsa'nın Jakarta’ya dönmesi için tasarlanmıştır. Heykel yaklaşık 27 metre yüksekliğinde ve bir küre üzerinde durmaktadır. Dili’nin sahili boyunca İsa heykeline atılan adımları izleyen yol, uluslararası ve yerel balıkçıların da egzersiz yapmak için toplandığı popüler ve çapraz istasyonları temsil eden çeşitli nişlerden geçmektedir. Heykelin Dili Körfezi'ndeki manzarası muhteşemdir. Heykelin hemen arkasına denk düşen C harfi biçimindeki Fatucama Kumsalı ise berrak denizi ile büyüleyicidir.
Direniş Müzesi: Dili merkezinin hemen yakınındaki Rua Üniversitesi sınırları içerisinde yer alan bu müze, Doğu Timor’un 25 yıllık bağımsızlık mücadelesi sırasında başından geçenleri merak edenler için doğru adrestir.
Cesur Savaş Anıtı: Güney yolunun ana hattı boyunca uzanan dağlara 10 kilometre mesafedeki anıt sırtını muazzam bir manzaraya yaslamıştır. Timor’da Japonlarla birkaç yıl savaşan Avustralyalı Sparrow Force için yapılan bu anıtın emen yanında Timor’un savaş deneyimiyle ilgili kalıcı bir sergi de bulunmaktadır. Ziyaretin ücretsiz olduğu bu kısım ayrıca oldukça geniş manzaraya sahip bir de kafeye ev sahipliği yapmaktadır.
Kumsallar: Dili’de pek çok kumsal bulunmaktadır. Bunlar arasında hem en temiz hem de en popüler olanlarının başında Cristo Rei’nin hemen yanındaki Areia Branca gelir. Bu kumsal boyunca pek çok bar ve restoran da bulunduğundan burası sadece gün içerisinde değil gece de oldukça hareketli bir bölgedir. Yine Cristo Rei’ye yürüme mesafesinde bulunan Jesus Backside sahili ise dağın eteklerinde uzanan doyumsuz bir manzaraya sahiptir.
Doğa Sporları: Dili doğa sporu meraklıları için eşsiz bir fırsattır. Dili ve Aturo Adaları arasındaki bölgede dalış imkanı mevcuttur. Ayrıca daha uzak bir rota arzu edenler için Jaco Adaları’na da turlar düzenlenmekte ve bu bölgede dalış imkanı sunulmaktadır. Bölgedeki bir diğer popüler etkinlik ise yürüyüş ve tırmanıştır. Ramalau Dağı’na dünyanın pek çok yerinden dağcılar gelmektedir. Zira burası Doğu Timor’daki en yüksek dağ olma özelliğine sahiptir. Geceleri dondurucu olabilen dağa profesyonel tırmanıcı değilseniz dahi çıkma imkanınız vardır. Çünkü bu konuda pek çok tur şirketi hizmet vermektedir.
