Çamlıhemşin

Çamlıhemşin, Doğu Karadeniz’in Rize ilinin 11 ilçesinden biridir. Eski adı Vicealtı olan şehir ilk zamanlarda Ardeşen’e bağlı bir bucaktı. 1960’larda ise belediye kurularak ilçe haline getirildi. Toplamda 885 metrekarelik bir alan kaplayan ilçenin yükseltisi 300 ila 700 metre arasında değişir. Bu alanın çoğunluğu ormanlarla kaplı, dağlık arazilerden oluşur. Denize kıyısı olmayan ilçenin güneyi yükseltisi 4.000 metreyi bulan Kaçkar Dağları ile çevrilidir. Kaçkar Dağları’nda doğal yollarla oluşmuş Büyük Deniz Gölü, Meterez Gölü, Yıldız Gölü, Dönen Gölü, Serincef Gölü ve Kara Göl gibi krater gölleri mevcuttur. Arazinin eğimli yapısı akarsuların karakterini belirler. 3000 metre yükseklikten aşağı rakımlara 70 km’lik bir yol kat eden ve bu sebepten ismini alan Fırtına deresi Çamlıhemşin’den merkezinden geçip Pazar-Ardeşen sınırından Karadeniz’e dökülür. İklimi her mevsim yağışlı olan tipik Karadeniz iklimidir ve kışları ılımandır.
 
Çamlıhemşin Rize’nin 11 ilçesi arasında nüfus itibari ile en tenha olan ilçelerdendir. Kilometrekareye 16 kişinin düştüğü ilçe 6 mahalle 27 köyden oluşur. Çamlıhemşin mevsimlik göç veren şehirlerimizdendir; kışın büyük şehirlere giden halk, yazın geri dönmektedir. İlçenin 7 köyü, Laz köyüdür ve Lazca konuşulmaktadır. Yörenin en eski ve yerli halkı olan Hemşinlilerin nüfusu da Lazlarla hemen hemen aynıdır. Yerli nüfusun temel geçim kaynakları ise çay tarımı, hayvancılık ve orman işleridir. Turizm, arıcılık, kültür balıkçılığı da gelişmekte olan geçim kaynaklarıdır.

 Çam, gürgen, kestane ağaçlarından oluşmuş doğal ahşap malzemelerden yapılan Çamlıhemşin evleri yamaçlara yaslanmış, genellikle 2 katlıdır. Yapının alt katı hayvanlar için ahır olarak kullanılmakta iken üst kat dört veya altı odalıdır. Tuvaletler genellikle dışarda olan evlerin iki kapısı bulunur. Bulaşık, çamaşır yıkama yerleri ve tuvalet evin dışında olup bu kapılardan birinden geçerek ulaşılır. Bölgedeki eski evlerin çoğu yüzyıllıktır ve ahşap işçiliğinin en güzel örneklerini gösterir.
 
Çamlıhemşin’in kuşkusuz en turistik bölgesi ladin ve kayın ormanlarıyla kaplı Ayder Yaylası’dır. İlçenin güneydoğusunda bulunan Ayder, 1350 metre rakıma sahiptir. 1300’lü yıllarda kendilerine Halalı diyen Hemşinli bir halk tarafından kurulmuş Ayder Yaylası, kurulduğu dönemlerde dinlenme amacıyla kullanılmış bir alandır. Bu halk köylerinden kendi yaylarına doğru yola çıktıklarında Ayder’in kaplıcalarında dinlenirler, ekimden sonra tekrar kendi köylerine göç ederlerdi. Ermeni dilinde tarla anlamına gelen sözcüğün Hemşin lehçesindeki karşılığı olan Ayder ismi, günümüzde hiç tarlası olmayan Ayder Yaylası’nın isim kökenidir. Ayder’de büyükbaş hayvanlara kışlık yiyecek  depolamak amacıyla yazın çimenliklerin türküler eşliğinde biçilmesi Hodoç adı verilen bir gelenektir. Bu gelenek eskiler tarafından bilinen ancak yeni nesillerin değişen koşullardan dolayı uygulamadığı bir etkinlik olup genellikle Ayder’de gerçekleştirilirmiş ve bugün Hodoç günü olarak halk arasında söylenegelmiştir.
 
Osmanlı döneminde de şifalı suları ile bilinen Ayder, 1987 yılında turizm merkezi haline gelmiştir. Romatizmal hastalıklar, cilt hastalıkları ve kadın hastalıkları gibi bir çok hastalığa faydalı olduğu söylenen 250 metre derinlikten 50 derece sıcaklıkta çıkan bu kaynak suları çokça rağbet görmektedir. Bu sulardan tüketerek, havuza girerek ve ya banyo yaparak yararlanmak mümkündür. Ayder’de 50 kişi kapasiteli yan yana hazırlanmış havuzlar, dinlenme salonları, kabinler, fizik tedavi bölümü, basınçlı su kabinleri ve doktoru ile donanımlı bir tesis ziyaretçilerin hizmetine açılmıştır. Egzama, sedef ve farklı cilt hastalıkları olanlar Ayder’in şifalı sularını tercih ederken, bu kaplıcalarda görev yapmakta olan özel doktorlar da mevcuttur. Kaplıcalarda günde ikiden fazla banyo almanın da sakıncalı olduğunu belirtmekte fayda var.
 
Ayder’de kış şenlikleri ve yayla şenlikleri yapılmaktadır. Kışın Karraft ile kaymak, kanotsvi yarışlarını izlemek, kar üzerinde horon tepmek için kış şenliklerine mutlaka katılmalısınız. Ayder’in gelin tülü şelaleleri, dereleri, kaplıcaları, balı ve yemyeşil çimenleri ile insanı cezbeden ve kendine çeken bir doğası vardır. Ayder Yaylası’nın bir diğer dikkat çekici özelliği ise sıcakkanlı insanları, tulum sesleri ve Karadeniz’in tertemiz havasıdır. Ayder’de ayrıca kaplıca turizmi,Kaçkar tırmanışları, yayla yürüyüşü ve kamp gibi farklı aktiviteler de yapmak mümkün. Konaklamak içinse seçenek oldukça fazla. Özellikle ahşaptan yapılan tesisler bölgenin doğal dokusuna uygun olup çokça tercih edilmektedir. Bölgede ahşap yapılar desteklenmektedir çünkü son zamanlarda bölgenin doğal yapısının korunması için yasal düzenlemeler yapılmıştır.

Çamlıhemşin Gezilecek Yerler

Tarihi yapılarına ve özellikle doğal güzelliklerine doyamayacağınız Çamlıhemşin‘in gezebileceğiniz yerlerini inceleyebilirsiniz. Sürekli yağış alan bölgeyi gezmek için en ideal zaman ilkbahar ve yaz mevsimi olabilir. Bunaltıcı sıcakların olmadığı bir havada ve ağaçların gölgesinde gezi rotanızı tamamlayabilirsiniz.

Zil Kale: İlçede bulunan ve Rize Kalesi’nden sonra bölgenin en büyük ikinci kalesi olma unvanına sahip Zil Kale, birinci dereceden arkeolojik sit alanı olarak ilan edilmiştir. Fırtına Deresi’nin batı yamaçları yer alan tarihi kale, dere yatağından yaklaşık 100 metre yüksekliktedir. Dış kapıya ulaşmak için patika yol tercih edilebilir. Kale, dış surlar, orta surlar ve iç kaleden meydana gelir. Osmanlı Devleti’nin Rize fethinden sonra da kullandığı bilinen Zil Kale’nin restorasyon çalışmaları 2008 yılında noktalanmıştır. Çamlıhemşin’de gitmeniz gereken ilk yer olan Zil Kale Bir tablo görünümündedir. Ayrıca bol bol doğa ve manzara fotoğrafı çekebileceğiniz mekanlar arasındadır. Kaleye çıkan yol Arnavut kaldırımıyla döşendiği için araçla yolun sonuna kadar ulaşım sağlayabilirsiniz. Kaleden Fırtına Deresi’ne ve sonsuz yeşilliğe bakarken dönmeyi hiç düşünmeyeceksiniz. Oksijen sebebiyle erkenden acıkacak olursanız kalenin hemen yanında yer alan kafe ve restoranda manzaraya karşı bir öğün geçirebilirsiniz.

Kaçkar Dağları Milli Parkı: Yayla yerleşimlerine, çadır kamplarına ve buzul göllerine ev sahipliği yapan Kaçkar Dağları Milli Parkı’nın büyük kısmı Çamlıhemşin ilçesinde yer alsa da Erzurum ve Artvin’e ulaşan yerleri de vardır. Milli park, alüvyal ormanlar, Alpin çayırlıklar, çalı toplulukları, yaşlı ormanlar, güncel buzullar ve oluşturduğu şekiller ile yörede yüzyıllar içinde oluşan otantik kırsal hayatın koruyucu yuvası olarak bilinir. Parkın bünyesinde dokuz buzul vadi, asılı vadiler, buzul gölleri, moren set gölleri, sirkler, buzul vadileri ve morenler yer alır. Parkta canlı çeşitliliği de oldukça fazladır. Gelincik, ağaç sansarı, sansar, porsuk, vaşak, su samuru, karaca, çengel boynuzlu dağ keçisi, kurt, ayı, yaban keçisi, yaban domuzu başta olmak üzere 30’dan fazla memelinin bulunduğu alanda yaklaşık 136 civarında kuş türü vardır.  Milli park sınırları içinde bir de Palovit Şelalesi yer alır. Bölgenin debisi en yüksek şelalesi olma unvanına sahip şelale, 15 metre yüksekten akarak dere yatağına ulaşır. Şelale civarında kamp ve mesire alanları bulunur. Adres: Alparslan Türkeş Cad. Çamlıhemşin, Rize Telefon: (0312) 207 50 00

Ayder Yaylası: Ünü yalnızca Rize’de kalmayıp yerli ve yabancı pek çok turistin yoğun ilgisini çekmeyi başaran Ayder Yaylası, hem sağlık hem de doğa turizmi denince akla ilk gelen yerler arasında bulunur. Burada yerleşimin ilk belirtilerinin 13. asırda ortaya çıktığı bilinir. 12 ay boyunca ziyaret edebileceğiniz yaylada oteller ve kaplıcalar bulunur. Doğa sporlarına ilgi duyuyorsanız trekking ve rafting için de burayı tercih edebilirsiniz. Tulumların çalındığı, horonların tepildiği Ayder Yaylası Şenlikleri her yıl düzenleniyor. Ateş başı eğlencelerini seviyorsanız festivali de kaçırmamalısınız. Yaylaya asfalt bir yoldan gidebiliyorsunuz. Ulaşım bu sebeple neredeyse 12 ay boyunca mümkün oluyor. Ayrıca otogardan kalkan ve yaylaya gelen minibüsler de mevcut. Ayder Yaylası’nın kaplıcaları ise romatizmal rahatsızlıklar, egzama, sindirim ve dolaşım sistemi rahatsızlıkları, cilt problemleri ve kalp rahatsızlıklarından şikayetçi olan pek çok hastaya şifa kaynağı oluyor. Ayder Yaylası’ndan sonra Polaçkur ve Kavruk Yaylalarını gezebilirsiniz.
 

Çamlıhemşin Konaklama

  * Fiyatlar Eylül 2019 tarihinde güncellenmiştir. Dönemsel olarak değişiklik gösterebilir.

Çamlıhemşin Nasıl Gidilir?

Çamlıhemşin, Rize ilinde bulunuyor. Ulaşım için farklı alternatifler mevcut.

Toplu ulaşım: Rize merkeze ya da Ardeşen’e giden minibüslerle ulaşım sağlayabilirsiniz.

Otomobil: Trabzon tarafından gidecek olursanız Ardeşen ilçesini geçtikten sonra Ayder tabelaları yönünde devam edebilirsiniz. Artvin tarafından gidecek olursanız Ayder Yaylası tabelalarını takip edebilirsiniz.