Ünlü Petra Antik Kenti’nin yakınlarında (5 km uzaklıkta) “Küçük Petra” adlı da bir antik kent daha olduğunu biliyor muydunuz? Doğrusu ben bilmiyordum hatta duymamıştım da. Zaten alana ulaştığımızda Petra’ya göre oldukça tenha olması da çok fazla kişi tarafından bilinmediğini kanıtlıyor.
Beni çok şaşırtan, Küçük Petra’nın, arkeologlara göre, 1. yüzyılda Nebati kültürünün bölgenin zirvede olduğu dönemde yapılmış olması.
Siq al-Barid “Soğuk Kanyon” adıyla da bilinen Küçük Petra, Petra Arkeolojik Alanın bir parçası aslında.
İki kenarında yükselen yine ilginç ve renkli kayalar nedeniyle güneş almadığı için muhtemelen bu adı almıştır diye düşünüyorum. Petra’nın kuzeyinde yer alan antik kent doğuya, çöle doğru açılmakta, bizim de rotamızda bu geziden sonra zaten çöller ve çölde safari (Wadi Rum) var.
Yine Nebatiler dönemine ait kentin arkeologlara göre muhtemel hikâyesi ise, Petra’nın ticarette zirveye çıktığı dönemlerde daha başarılı ve en zengin tüccarların, burayı keşfettikten sonra, diğer tüccarlara haber vermeden ticaretlerini yine Petra’da yaparak akşamları gizlice gidip eğlendikleri, ziyaretlerine gelen tüccar meslektaşlarını eğlendirdikleri bir yer. Oldukça dar bir geçitten geçilerek ulaşılan bu kuytuda kalmış gizli bölümde yaşarız diye düşünmüş olmaları olası. Ya da belki büyük kent Petra’nın güneydeki bir banliyösü idi. Sonuçta Küçük Petra, çevresine kamp yapan Bedevi göçebeleri dışında binlerce yıl gizliliğini korumuş bir bölge.
Kent öylesine gizli bir yerde ki, Petra’yı bulan arkeolog Jacob Burckhardt da dâhil, Arap dünyasını ziyaret edemeyen batılı turistler Petra'yı duysalar da bu kentin varlığından haberdar olmadıkları için Petra’nın bulunmasından sonra da uzun süre buraya gelmemişler.
1950'lerin sonlarında ise İngiliz arkeolog Diana Kirkbride; Petra'daki kazılarında, Küçük Petra'nın da dâhil olduğu Beidha Bölgesi’ni kazar ve Beidha ve Küçük Petra da (102 metrekare) 264 kilometrekarelik Petra Arkeoloji Parkı'na dâhil edilir. Böylece bu iki bölge de UNESCO Dünya Mirası olarak ilan edilen Petra’ya dâhil olur.
Küçük Petra’ya tıpkı büyük kardeşi Petra’ya giden yol yani El-Siq gibi iki yanı yüksek kayalarla çevrili, 400 metrelik, gittikçe daralan bir yarıktan giriyoruz.
Etrafı yine ilginç kaya oluşumlarıyla sarmalanmış büyükçe bir alana geldiğimizde karşımıza El-Hazne benzeri, yine kayalara oyulmuş küçük bir tapınak çıkıyor.
Biraz daha ilerisinde yine kayaların içine oyulmuş çok sayıda odalar ise Petra’daki gibi kaya mezarları değil, muhtemelen içinde yaşanması için oyulmuş odalar. Bu yaşam yerleri adeta klima varmış gibi oldukça serin.
2010 yılında, mağaralardan birinde ortaya çıkarılan bir yemek odasında bazı sanat eserleri keşfedilmiş. Bunlardan bazıları detaylıca resmedilmiş üzüm, sarmaşıklar ve Yunan tanrıçası Dionysos'un da ayrıntılı tasvir edilmiş resmi.
Ayrıca Nabati figüratif resimler, aynı zamanda çok büyük ölçekteki Helenistik tablo örnekleri, Helenistik stildeki 2.000 yıllık tavan freskleri de görülmekte.
İşte, kendisi küçük olsa da sakladıkları ile böylesine ilginç bir arkeolojik alan.
Kanyonun sonunda ise tepeye çıkan merdivenler bulunuyor.
Arkeolojik alandan 6 kilometre ötedeki Petra Ad-Deyr’e yürümek mümkünmüş, elbette mutlaka rehberler eşliğinde. Ancak biz, çöl safarisi yapmak üzere Wadi Rum’a doğru yola çıkıyoruz (yarın).
Ürdün’e giderseniz, çok da bilinmeyen bu ilginç arkeolojik alana uğramadan dönmeyin...
Yazı dizisinin birinci bölümü için tıklayın: https://gezimanya.com/GeziNotlari/her-kosesinde-bir-hazine-saklayan-kucuk-komsumuz-urdunYazı dizisinin ikinci bölümü için tıklayın: https://gezimanya.com/GeziNotlari/dunyanin-hala-yasanilan-en-eski-sehri-amman
Yazı dizisinin üçüncü bölümü için tıklayın:https://gezimanya.com/GeziNotlari/colde-bir-roma-kenti-dogunun-pompeisi-ceras
Yazı dizisinin dördüncü bölümü için tıklayın: https://gezimanya.com/GeziNotlari/urdunun-col-kaleleri
Yazı dizisinin beşinci bölümü için tıklayın: https://gezimanya.com/GeziNotlari/tarihi-kral-yolu-uzerindeki-muhtesem-mozaikler-medeba
Yazı dizisinin altıncı bölümü için tıklayın: https://gezimanya.com/GeziNotlari/petra-binbir-renkli-gul-sehri-1Yazı dizisinin yedinci bölümü için tıklayın: https://gezimanya.com/GeziNotlari/petra-binbir-renkli-gul-sehri-2
Yazar Hakkında
nevinsalmanAnkara da doğdum, TED Ankara Koleji ve Gazi Üniversitesi Mimarlık fakültesi mezunuyum. 6 sene Londra'da yaşadım, sonraki yıllarda İstanbul'a yerleştim ve serbest çalıştım.
