Ürdün

Resmi adıyla Ürdün Haşimi Krallığı Ortadoğu'da bir Arap ülkesidir. Ortadoğu'nun kalbinde yer alan ülke Hristiyanlar, Müslümanlar ve Yahudiler tarafından kutsal sayılan toprakların kesiştiği yerde bulunmaktadır. Ürdün Ortadoğu'nun kurtarılmış bölgelerinden biri olarak görülmektedir. İsrail'le barış yapan az sayıdaki Arap ülkesinden biri olan Ürdün, Filistin sorunu bağlamında önemli rol oynamaktadır.

Okuma yazma oranının yüzde 92'lerde olduğu Ürdün'de ekonominin yüzde 20'si eğitime harcanmaktadır.Amman, Akabe ve Zizya’da uluslararası havaalanları vardır. Ülkenin başkenti Amman restoranları, alışveriş merkezleri ile oldukça gelişmiş ve modern bir şehirdir. Deniz seviyesinin 400 metre altında bulunan ve içinde barındırdığı yoğun tuzdan dolayı hiçbir canlının yaşamadığı Kudüs manzaralı Ölü Deniz (Lût Gölü) ülkenin önemli turizm merkezlerinden biridir. 2000'i aşkın bir tarihe saip olan ve dünyanın 7 harikasından biri olarak adlandırılan Nebatilerin Kayıp Kent Petrası, Wadi Rum’da safari ve çölde kamp, Osmanlının izlerini taşıyan Akaba’da Kızıldeniz, Jerash’da çok iyi korunmuş olan Antik Roma kenti de ülkede görülmesi gereken yerler arasındadır.

Ortadoğu'da bulunan Ürdün'ün başkenti Amman'dır. İdari bölümleri 12 eyaletten oluşmaktadır. Bu eyaletler; Ajlun, Al Aqabah, Al Mafraq, Amman, At Tafilah, Az Zarqa, Irbid, Jarash, Ma'an ve Madaba'dır. Ülkenin önemli şehirleriyse başkent Amman başta olmak üzere Akabe, Petra, Zerka ve İrbin'dir.

Ortadoğu'da yer alan bir Arap ülkesi Ürdün'ün kuzeyinde Suriye, kuzeydoğusunda Irak, güneyinde ve doğusunda Suudi Arabistan, batısında İsrail ve Batı Şeria bulunmaktadır. Ülkenin güneyde Akabe Körfezi'nde 40 km. kıyısı vardır. Lut Gölü'nün bir bölümü de Ürdün'e aittir. Doğu Yaka ve Batı Yaka'yı birbirinden ayıran, Filistin topraklarıyla Ürdün toprakları Ürdün Nehri ile ayrılmaktadır.

Türkiye'den Ürdün'e direkt veya aktarma uçak seferleriyle ulaşmak mümkündür. Pegasus'un haftanın 3 günü Ankara'dan Ürdün’ün başkenti Amman’a direkt uçak seferleri düzenlemektedir. İstanbul'dan günde 2 kere başkent Amman'a ve Akabe şehrine direk uçak seferleri bulunmaktadır. Ayrıca Ürdün'e ait direk uçak seferleri mevcuttur. Yaklaşık 2 saat 10 dakika süren yolculuğun ardından taksi, otobüs, shuttle ile veya araba kiralayarak 45 dakika süreyle şehir merkezine ulaşmak mümkündür.

Ürdün'de kuru çöl iklimi hâkim olduğundan yaz ayları çok sıcak ve bunaltıcıdır. Bu nedenle ülkeyi ziyaret etmek için en uygun dönem bahar aylarıdır. Eylül-ekim ve nisan-mayıs ayları iklim şartlarının en uygun olduğu aylardır.

Ürdün halkının yarısını Filistinliler oluşturmaktadır. Komşu ülkelerde yaşanan savaşlardan dolayı göç alan ülkede etnik gruplar arasında kültür farklılıkları veya uyumsuzluk görülmemektedir. Filistinliler Ürdün'de üst düzey görevlere gelmekte zorluk çekseler de halk arasında bir anlaşmazlık olmamaktadır. Ürdün sokaklarında kafeler ve bira içilen publar bulmak mümkündür.Ülke halkının büyük çoğunluğu İngilizce konuşabilmektedir. Ürdün'de erkeklerin 4 kadınla evlenmeleri yasal olarak mümkün olsa da şehirde bu duruma pek rastlanmamaktadır. Ülkede genel olarak barış ortamı hâkimdir veülkeArap Baharı'ndan çok etkilenmemiştir. Ancak ülkenin başkenti Amman'da her cuma Al-HuseyniCami önünden belediye meydanına kadar bir yürüyüş yapılarak kralın yetkilerinin bir kısmından vazgeçmesi istenmektedir.

Ürdün mutfağında genelde koyun ya da tavuk eti tercih edilmektedir. Kıtır pideler, domates, marul, salatalık ve sumaktan yapılan fattoush salatası, haşlanmış nohutun içerisine tahin, kimyon, limon suyu ilave edilerek yenen humus, hem tavuklu hem etli yapılan bol baharatlı pilavlı yemek maklube Ürdün mutfağının en meşhur yemekleri arasındadır. Kuzu etiyle yapılan ve yanında pilavla sunulup tek elle yenilenmansaf, alayet bandora adındaki et sote, tavuk ve et dönerin Arap mutfağına göre hazırlanmış hali lavaş ekmeği arasında servis edilen shawarma, çölün altında pişirilen kuzu tandır Ürdün mutfağının vazgeçilmezlerindendir.

Ülkede en çok tüketilen içecekse çaydır. Genelde şekerli olarak sunulan çayın yanı sıra naneli limonata da çok tüketilmektedir. Ülkenin Carakale adında yerel bira markası da vardır. Ayrıca rakıya benzeyen fakat sek tüketilen Arak adında alkolleri vardır. Ülke genelinde nargile çok yaygındır.

Ürdün'den alınacak hediyelik eşyaların başında Lut Gölü'nden elde edilen ve dünyada nadir bulunanmineral kaynağı ile tuz miktarı açısından zenginsabun ve bakım ürünleri gelmektedir. Bunun yanı sıra magnetler, Arap tarzı modern yağlıboya tablolar, rengarenk kıyafetler, çeşitli esanslar, el işlemeleri, el sanatlarının hâkim olduğu antik eserler, topraktan yapılmış hediyelikler de alınabilecek eşyalardandır.

Her yıl temmuz ayında Ürdün'ün kuzeyindeki Ceraş kentinde düzenlenen Ceraş Kültür ve Sanat Festivali Arap ülkelerinden tanınmış çok sayıda sanatçı ve edebiyatçının katılımıyla gerçekleştirilmektedir. Operadan baleye, yöresel dans gösterilerinden konsere kadar çok sayıda etkinliğe ev sahipliği yapan festival Ceraş Antik Tiyartosu'nda katılımcılarla buluşmaktadır.

Ürdün'ün başkenti Amman'da düzenlenen Ürdün Çağdaş Dans Festivali’inde her yıl çeşitli dans grupları sahne almaktadır. Festival, her yıl nisan ayında Kraliyet Kültür Merkezi'nde düzenlenmektedir.

Aryıca her yıl mayın ayında düzenlenen Ölü Deniz Festivali vardır. Lut Göl'ünün diğer ismi olan Ölü Deniz adına düzenlenmektedir.

Ülkede İslam dinine ait bayramlar ayın hareketlerine gore hesaplandığından her yıl farklı tarihlere denk gelmektedir.

Yeni Yıl (1 Ocak)
Kral Abdullah'ın Doğum Günü (30 Ocak)
İşçi Bayramı (1 Mayıs)
Noel (25 Aralık)
Ramazan Bayramı
Kurban Bayramı
Mevlit Kandili
Miraç Kandili

Ürdün'de kuru çöl iklimi hakim olsa da iklim bölgelere göre farklılık göstermektedir. Kuzey ve güney bölgelerinde Akdeniz iklimi hâkimken geri kalanında çöl iklimi görülmektedir. Ülkenin batı kısımlarda kasım-nisan ayları arasında yağmur mevsimi yaşanmaktadır. Yaz aylarında hava sıcak ve kurakken, kış aylarında nemli ve ılımandır. Ülkede yüksekliğe göre sıcaklık farklılık görülmektedir. Ürdün Vadisinde kurak tropikal iklim, yüksek dağlık bölgelere sıcak iklim hâkim olurken ülkenin diğer bölgelerindeki dağlık bölgelere ılıman hava hakim olur. Ürdün Vadisi'nde sıcaklıklar yazın 49°C’ye kadar yükselirken, vadinin doğu tarafındaki ovalarda yıllık yağış ortalaması 200 mm civarındadır. Ülkenin batı kısmında yağış miktarı yılda 380 ila 640 mm arasında değişmektedir. Lut Gölü yakınlarında yağış oldukça az olup, yılda 127 mm civarındadır.

Tarih boyunca Asur, Babil, Pers, Roma gibi çeşitli kavim ve devletlerin etkisi altında bulunan Ürdün, 7. yüzyılda Arapların eline geçmiştir. 12. yüzyılda Haçlılarla Müslümanlar arasında yaşanan savaşlardan sonra 16. yüzyılda Ürdün, Osmanlı hâkimiyetine geçmiştir. 1. Dünya Savaşı sonunda İngilizler'in hâkim olduğu Ürdün, 1946'da tam bağımsızlığına kavuşmuştur. 1994'te Kral Hüseyin'in İsrail ile ülkesi arasındaki gerginliği sona erdiren bir deklarasyon imzalaması ve ABD ile yakınlaşması, bazı Arap ülkelerini gücendirmiş ve Suudî Arabistan'la gergin olan ilişkiler düzelme sürecine girilmiştir. 1999 yılında Kral Hüseyin'in ardından tahta oğlu Kral Abdullah geçmiştir. Kral Abdullah yönetimindeki Ürdün, Arap âlemi içinde en istikrarlı politika izleyen ülke olarak tanınmaktadır.

Ürdün, ekonomi bakımından Arap Ortadoğusu'nun en geri kalmış ülkesidir. Ekonomisi büyük oranda dış yardıma bağlı durumdadır. Ülke ekonomisinin başlıca kaynağı tarımdır. Ancak İsrail’in verimli toprakların üçte birini işgal etmesinden büyük ölçüde etkilenmiştir. Buna rağmen az da olsa tahıl, çeşitli sebze ve meyveler, mercimek, zeytin, tütün gibi ürünler yetiştirilmektedir. Kuru tarım yapılan yerlerde buğday ve arpa olmak üzere tahıllar ve zeytin yetiştirilmektedir. Tekstil, çimento ve gıda sanayileri gelişmiş olan ülkeye en fazla gelir sağlayan alansa turizmdir.

Ürdün'ün resmi dini İslamdır. Ülke halkının yüzde 92'si Müslümandır. Müslüman halkın çoğunluğunu Sünniler oluşturmaktadır. İslam'dan sonra yaygın olan ikinci din Hıristiyanlıktır. Ülke az da olsa yerli Hıristiyan nüfusa sahiptir. Ülkede bulunan diğer dini inançlar ise Bahailik ve Dürzilik'tir.

AMMAN BÜYÜKELÇİLİĞİ

Adres: ABBAS MAHMOUD AL-AQQAD ST.31 P.O.BOX 2062 JABAL AMMAN 11181

AMMAN-JORDAN

Telefon: 00 962 – 6- 500 23 25-26-27-28

Faks: 00 962-6 461 23 53

[email protected]

http://amman.be.mfa.gov.tr

Görev Bölgesi: Ürdün

Resmi dili Arapça’dır. Arapça'nın yanı sıra ülkede en çok konuşulan ikinci dil İngilizce'dir. Ürdünlü öğrencilerin çoğu Ürdün lehçeleriyle konuşurken bu lehçeler İngilizce, Fransızca ve Türkçe'den etkilenmiştir. Okullarda Arapça'nın yanı sıra İngilizce dersler de okutulmaktadır. Ayrıca birçok özel okulda Fransızca da seçmeli ders olarak okutulmaktadır.