Beytüllahim

Hazreti İsa’nın doğduğu yer olarak bilinen Beytüllahim, günümüzde çoğunluğunu Müslümanların oluşturduğu yaklaşık 30 bin kişilik nüfusa sahiptir. Nüfusun %59’u Müslüman ve geri kalanı ise Filistinli Hristiyan’dır. Beytüllahim, Orta Doğu’nun en büyük Arap Hristiyan nüfusuna sahip şehridir. Şehrin başlıca gelir kaynağı olan sektör turizmdir. Özellikle Noel’de şehre turist ziyaretleri oldukça artmakta, Hristiyanlar Beytüllahim’e hac yolculuğu yapmaktadırlar. İsa’nın doğum yeri olarak bilinen mağaranın üzerine inşa edilen Doğuş Kilisesi, Hristiyanlar için büyük bir öneme sahiptir. Yaklaşık 2 bin yıldır olduğu gibi, Hristiyan inancına mensup olanlar Noel’de Doğuş Kilisesi’ne hac yolculuğu yapmaktadır.

Beytüllahim’e tarihi kayıtlarda en erken MÖ 1400 yılındaki Amarna yazışmalarında atıfta bulunulmaktadır. 2013 yılında İtalyan ve Filistin ekipler tarafından yapılan arkeolojik kazılarda da 3 hektarlık alanı kaplayan ve MÖ 2200 ile MÖ 650 yılları arasında kullanıldığı anlaşılan bir mezarlık ortaya çıkarılmıştır. 100’den fazla mezarın bulunduğu bölgede arkeologlar ancak 30 tanesine ulaşabilmişlerdir. Beytüllahim’de ilk Hristiyan kilisesi, I. Konstantin’in annesi Helena tarafından 326 yılında kurulmuştur. Bu gelişmeyle birlikte şehirdeki Hristiyan varlığı yavaş fakat istikrarlı bir şekilde artmaya başlamış ve Haçlı döneminde surlarla çevrili güçlü bir kent haline gelmiştir. Fakat bölgeye Osmanlı’nın elinin değmesi ile kale ve surlar yıkılmış; kent 2 bin yıl önceki köy vaziyetine dönmüştür. Bu durum ilerleyen zamanlarda değişmiş; 20. yüzyıldaki çalkantılı döneme rağmen şehrin nüfusu artmıştır. Şehir, 1995 yılında ise tamamen Filistin yönetiminin kontrolü altına girmiştir.

Beytüllahim Filistin’de yer almasına rağmen turist odaklı bir şehir olduğundan güvenlik açısından sorun yaşatmamaktadır. Ülkenin başka bölgelerinde şiddet olayları yaşansa da, Beytüllahim’de devamlı turist polis koruması bulunmaktadır. Turistik ziyaretler için güvenli bir yer olan Beytüllahim’i yılda ortalama iki milyondan fazla kişi ziyaret etmektedir. UNESCO Dünya Mirası Listesi’nde yer alan Doğuş Kilisesi ve diğer birçok kilise şehri kültür ve turizm merkezi kılmaktadır.
 

Beytüllahim Nerededir?

Beytüllahim, Doğu Akdeniz’de Filistin’in Batı Şeria bölgesinde yer almaktadır. Şehir,Kudüs’ün yaklaşık 10 kilometre güneyinde konumlanmaktadır.

Beytüllahim’e Nasıl Gidilir?

Genelde çoğu ziyaretçi Kudüs üzerinden Beytüllahim’e ulaşmayı tercih etmektedir. Kudüs’ten Beytüllahim’e gitmek için taksi bulmak kolaydır. Taksinin sarı plakası bulunmalıdır ve Beytüllahim’deki Alan A’ya gidebilmesi gerekmektedir. Taksiler, Beytüllahim’e götürüp Kudüs’e geri getirebilmektedir. Kalınan otelden yardım alınarak veya taksi ve otobüslerin bulunduğu Batı Şeria’daki Eski Kent bölgesindeki Şam Kapısı’nda taksi bulunabilir. İsrail’den araba kiralandığı takdirde ise şirketler arabanın İsrail topraklarından çıkmaması gerektiğini açıkça belirtmektedir. Böyle bir sorun yaşamamak için araba Doğu Kudüs’te kiralanabilir.

Şam Kapısı (Bab el-Aoud), Batı Şeria’ya giden otobüs duraklarının bulunduğu yerdir. Otobüslerin üzerindeki numaralar hatalı olabileceğinden, nereye gittiğini şoföre sorarak öğrenmek gerekmektedir. Otobüsler Beytüllahim’e Beit Jala üzerinden gitmektedir ve yolculuk yaklaşık 30 dakika sürmektedir. Özellikle Kudüs’e dönüş yolculuğundan askerler pasaport kontrolü yapmak için otobüsü durdurabilmektedir fakat bu uygulama oldukça sorunsuz geçmektedir. Otobüs Beytüllahim’in merkezi bir noktasına ulaşmaktadır. Buradan taksi tutmak ve yürüyerek ana turistik noktalara ulaşmak mümkündür.

Beytüllahim’e hac yolculuğu yapanlar ve hacca kendini adamış olanlar genelde yürüyerek şehre ulaşmayı tercih etmektedir. Çok sayıda iniş-çıkışın ve yaz sıcağının olduğu yolda yürümek yaklaşık 2 saat sürmektedir.

Beytüllahim’de Görülecek Yerler

Beytüllahim’in başlıca çekim unsuru Doğuş Kilisesi’dir. Kilise’nin üzerine kurulu olduğu mağara, İsa’nın doğduğu yer olarak bilindiği için Hristiyanlığın çeşitli mezheplerinde büyük bir öneme sahiptir. Kutsal topraklardaki en eski büyük kilise olmasının yanı sıra Doğuş Kilisesi, Hristiyanların en eski ibadet noktasıdır. 326 yılında I. Konstantin’in annesi Helena tarafından inşa edilen Doğuş Kilisesi, 6. yüzyıldaki Samiriyeli ayaklanmaları sırasında tahrip olmuştur. 565 yılında ise Bizans İmparatoru Justinianus, kiliseye tekrar orijinal mimari özelliklerini kazandırmıştır. Kilise, Justinianus dönemindeki temellerini korumuş ve ilerleyen süreçte çok kez onarım görmüş ve yeni mimari unsurlar kazanmıştır. Haçlı döneminde iki çan kulesi, duvar mozaikleri ve resimler eklenmiştir. Bu resimler, günümüze kadar kısmen korunabilmiştir. Modern dönemde inşa edilmiş üç farklı manastırı da içeren Doğuş Kilisesi, 12 bin metrekarelik bir alanı kaplamaktadır. Filistin’de UNESCO Dünya Mirası Listesi’ne dâhil edilmiş ilk yapı olan Doğuş Kilisesi aynı zamanda UNESCO’nun Tehlike Altındaki Dünya Mirası Listesi’nde de yer almaktadır.

Rahel Türbesi ise Beytüllahim’deki bir diğer kutsal noktadır. 2 bin yıldır Müslüman, Hristiyan ve Yahudiler tarafından kutsal sayılan Rahel Türbesi, İbrani maderşahi Rahel’in mezar yeri olarak kabul edilmektedir. Şimdiki mimarisi Osmanlı dönemine ait olan türbe, 1990’ların ortalarından beri Filistinliler tarafından Bilal bin Rabbah Camii olarak anılmaktadır.