Ihlara Vadisi

Ihlara Vadisi, Kapadokya havzasının en göz kamaştırıcı ve belki de en yorucu yerlerinden biridir. Öncelikle vadiyi gezmek için iki yol vardır. Birincisi, balon turu esnasında vadinin içinden geçerek etrafı seyredebilirsiniz, ikinci seçenekte ise kiliselere ve oyuklara girebilme şansıyla yürüyerek gezmektir. Ihlara gezisi için dik yeşil vadiye inen merdivenler bulunur, yüzlerce basamak sonrasında suların aktığı, yeşilliklerin ve doğa harikası evlerin bulunduğu yere inersiniz. Bu yol eskiden araç yolu ile biraz kısalabilmekteydi ancak turlardaki yolcu kalabalıkları nedeniyle o kısım kapanmış durumdadır.

Kapadokya'yı ziyaret etmeyi düşünüyorsanız, Kapadokya gezi rehberi videomuza göz atmayı unutmayın. Kapadokya gezisi hakkında bilinmesi gerekenleri pratik şekilde bir arada bu videoda bulabilirsiniz!

Uçurumdan muhteşem manzaralar yakalayabilirsiniz, indiğinizde ise her yerde saklı birer şapel ve kilise görürsünüz. Evlerin kilerleri, içleri, freskleri sağlı sollu olarak yol boyunca keşfedilmeyi bekler. Nehrin üzerinden zaman zaman köprülerle yönünüzü değiştirerek vadiyi keşfedebilirsiniz.

Melendiz Çayı, Ihlara Vadisi’ni milyonlarca yıllık bir sürecin sonunda meydana getirmiştir. Kanyonun bugünkü hâlini almasını sağlayan Melendiz Çayı’na ilk çağlarda “Kapadokya Irmağı” anlamına gelen “Potamus Kapadukus” denilmekteydi. 14 kilometre uzunluğundaki vadinin başlangıç noktası Ihlara, son durağı ise Selime’dir.
Vadinin yüksekliği 100–150 metre arasında değişir. Vadi boyunca kayalara oyulmuş barınaklar, mezarlar ve kiliseler yer alır. Ihlara Vadisi’nde 6. yüzyıldan başlayarak 13. yüzyılın sonuna kadar devam eden kilise içi süslemeler günümüzde hâlen daha görünür olup, büyük ilgi çekmektedir. Bazı kiliseler, tıpkı yeraltı şehirlerinde olduğu gibi, birbirlerine tünellerle bağlıdır.

Vadi boyunca yer alan kiliseleri iki gruba ayırmak mümkündür. Ihlara’ya yakın olan bölgedeki kiliselerin duvar resimleri Kapadokya sanatından uzak olmakla birlikte, Doğu etkisi altında kalmıştır. Belisırma yakınında yer alanlar ise Bizans tipi duvar süsleriyle bezenmiştir. Yine de Ihlara Bölgesi’nde Bizans dönemine ait kitabelerin sayısı çok azdır. Bu kitabelerden biri de Belisırma Köyü’ne yaklaşık 500 metre uzaklıktaki Aziz Geroge (Kırıkdamaltı) Kilisesi’ndeki Selçuklu Sultanı II. Mesud ve Bizans İmparatoru II. Andronikos’un adlarının geçtiği, 13. yüzyıla ait freskin üzerine yazılmıştır. Yazılarda, Selçuklular’ın bu bölgeyi ellerinde tuttukları zamanlarda gösterdikleri hoşgörü de vurgulanmıştır.
Tarihi tespit edilebilen kiliselerden Direkli Kilise (976-1025) ve Pürenli Seki Kilisesi’nin ise 10. yüzyıl başı ile 12. yüzyıl arasına ait olduğu tahmin edilmektedir Saint Georges Kilisesi de 1283-1295 yıllarına tarihlenmekte. Karanlık Kale Kilisesi’nin yapılışı 10. ve 11. yüzyılları buluyor. 10. yüzyılın ortalarına gelindiği zaman ise Bizanslılar, Toroslar ve Kilikya bölgelerini geri almış ve Ihlara bölgesine yeni kiliseler yaptırmışlardır. Bunlar da Bahaeddin Samanlığı Kilisesi, Sümbüllü Kilise ve Direkli Kilise adlarını taşımaktalar. 11. yüzyıl başlarında da Ala Kilise, Çanlı Kilise ve Karagedik Kilisesi yaptırılarak, sayıları arttırılmıştır.
1924 yılında nüfus mübadelesi gerçekleşince, bölgeye yeni kiliselerin yapımı da son bulmuştur. Ihlara vadisi jeomorfolojik özelliklerinden dolayı keşiş ve rahipler tarafından ibadet yeri olarak kullanılmıştır. Bu sebeple de günümüzdeki Aksaray ilimiz, Hıristiyanlığın ilk yıllarından beri önemli bir dinî merkez olmuştur. Hatta mezhep kurucuları olan Kayserili Basilius ve Nazianzos’lu Gregorius, 4. yüzyılda burada yetiştirilmişlerdir.

Ihlara Vadisi Nasıl Oluşmuş?

Vadinin oluşumu ile ilgili biraz bilgi vermek gerekirse, Hasan Dağı’nın aktif bir yanardağken püskürttüğü lavların bölgede değişik türde bir kayaç yapısı meydana getirdiğini söyleyerek başlayabiliriz. Bölgede zamanla oluşan çatlakların ve çökelmelerin Melendiz Çayı’nın da etkisiyle bugünkü halini aldığını ve Ihlara Vadisi’ni meydana getirdiğini söyleyebiliriz.

Burada bir yürüyüş programlıyorsanız genellikle tercih edilen ve standart olarak kabul gören rotanın Ihlara Köyü’nden başlayıp Belisırma Köyü’nde biten yaklaşık 6 kilometrelik güzergâh olduğunu hatırlatmakta fayda var.

Vadinin ilgi çekici yanlarından biri de alanın içinde 100’den fazla manastır ve inanç merkezi barınmış olmasıdır. Zamanında on binlerce insanın üzerinde hayat sürdüğü vadide at yetiştiriciliği yapıldığı bilinir. Yürüyüş yolu olan yer üzerindeki dinî noktalar sebebi ile doğa ve inanç yolu olarak da anılır.

Ihlara Vadisi Gezilecek Yerler 

Ihlara Vadisi üzerinde görebileceğiniz kiliselerin başlıcaları arasında; Eğritaş Kilisesi, Sümbüllü Kilise, Direkli Kilise, Ağaçaltı Kilisesi, Pürenliseki Kilisesi, Kokar Kilise, Yılanlı Kilise ve Aziz George Kilisesi’dir. Ayrıca büyülü atmosferi ve gizemi ile Derinkuyu Yeraltı Şehri de Ihlara’ya gittiğiniz zaman görmeden geçmemeniz gereken bir yer olarak karşınıza çıkar. Gidebileceğiniz yerlerden bazılarını inceleyebilirsiniz.

Eğritaş Kilisesi: Ihlara vadisinde bulunan yapılar arasında en eskisi olarak kabul edilen kilisenin, 9. asırda inşa edildiği bilinir. Hz. Meryem’e ithaf edilen ve büyük bir kilise formatında yapılan kilisede çeşitli olayların tasvir edildiği resimleri aradan geçen zamana rağmen görmeniz mümkündür.

Sümbüllü Kilise: Adını bölgede yetişen sümbüllerden alan yapının tarihi 10. asra kadar dayanır.

Ihlara Vadisi Yılanlı Kilise: Ihlara vadisi merdivenlerini indikten sonra sol tarafa devam ettiğinizde yaklaşık 50 metre sonra görebileceğiniz bu kilise serbest Yunan haçı planlı bir yapıdır.

Derinkuyu Yeraltı Şehri: Ihlara Vadisi’ne yaklaşık yarım saat mesafede bulunan Derinkuyu Yeraltı Şehri; gördüğünüz zaman inanamayacağınız bir yer olarak sizi selamlıyor. Yeraltına doğru 8 kattan meydana gelen içinde farklı bölümlerin olduğu Derinkuyu Yeraltı Şehri, 1967 yılından bu yana turizme açık bir yer olarak ziyaretçi kabul ediyor. Milattan önce 3000 yıllarına kadar dayanan bir geçmişinin olduğu düşünülen bu büyüleyici şehir aynı zamanda dünyanın en eski akıl hastanesinin olduğu yer olma unvanına sahip. Şehri 1 Nisan- 1 Ekim arasında 08.00 – 19.00 saatlerinde, 1 Ekim – 1 Nisan arasında 08.00- 17.00 saatlerinde 42 Türk lirası ödeyerek gezebilirsiniz. Müzekart ya da Müzekart+’nız varsa gezinizi ücretsiz yapabilirsiniz.

Ihlara Vadisi Yeme İçme 

Ihlara vadisine giderken açık hava ve manzara sebebiyle toksanız bile bir şeyler yiyesiniz gelebilir. Bunun için Melendiz Çayı üzerine kurulan çadır benzeri stantlardaki harika lezzetlere merhaba diyebilirsiniz. Ayrıca Ihlara’ya gitmişken Aksaray’a ait yöresel tatları da yemeden dönmeyi düşünmemelisiniz bile. Sıkma, bamya çorbası, Aksaray tava, mantarlı bulgur pilavı, papara, çiğleme, karıştırma, dolma mantı, sarığı burma ve dolaz mutlaka tatmanız gereken lezzetler arasında bulunuyor. İlçede yer alan gidebileceğiniz restoranları inceleyebilirsiniz.

Ihlara Vadisi'nin Uzunluğu Kaç Metredir? 

Ihlara Vadisi 14 kilometre uzunluğunda ve yüksekliği yer yer 150 metreye ulaşmakta. Aksaray’dan kaç kilometre uzakta olduğuna gelince, Aksaray il merkeziyle Ihlara Vadisi’nin arasında 36 kilometre mesafe vardır. Yolculuk yaklaşık bir saat sürer. Daha ayrıntılı bilgi ve güzergâh için Ihlara Vadisi harita detayları, vadiye gitmek isteyenlere yardımcı olacaktır.

Ihlara Vadisi'nin Merdivenleri

Yüzlerce metre yükseklikteki kanyonların arasındaki Melendiz Çayı’na ve vadiye inmek için 394 merdiveni bulunan Ihlara Vadisi’nde turistlerin iniş çıkışlarının kolaylaştırılması, yaşlı ziyaretçilere kolaylık olması ve Ihlara Vadisi’nin ziyaretçi sayısının artırılması amacıyla, İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü tarafından 2013 yılında başlatılan Ihlara Vadisi İniş Çıkış Sistemleri Fizibilite Projesi çalışması yürütülmektedir.
Yüksekliğin yüzlerce metreye ulaştığını düşündüğümüzde çok da kolay inilip çıkılan bir yer olmadığı aşikar. Bu nedenle, gezmeye gelen turistlerin, yaşlıların ya da küçük yaştaki ziyaretçilerin rahatça vadiye inip çıkması çok mümkün olmuyor. Bu sorunun önüne geçilmesini sağlayan projede basamak sayısı artırılacak ve daha rahat iniş çıkış sağlayan bir yol düzeneği kurulacak. Ihlara Vadisi merdivenleri iniş çıkış sistemleri projesi kapsamında hiçbir şekilde doğaya zarar vermeden bir çalışma yürütülecek. Yapılan tüm çalışmalarda doğal alan zarar görmeyecek.

Ihlara Vadisi Giriş Ücretleri

Ihlara Vadisi giriş ücreti kişi başı 20 Türk Lirası’dır. Vadiye girmek için Müzekart da kullanılabiliyor. Müzekart ile yılda iki kere, Müzekart+ ileyse sınırsız olarak gezmeniz mümkün. 
Vadiye Nisan’dan Ekim’e kadar 07.00-19.30 saatleri arasında, Kasım’dan Mart’a kadar da 08.00-17.00 saatleri arasında ziyaretçi kabul ediliyor. Haftanın yedi günü ziyarete açık olsa da bir istisna olarak dinî bayramların birinci günü 13.00’e kadar kapalı oluyor.
Biletler Ihlara Vadisi gişesinden alınabileceği gibi internet üzerinden de temin edilebiliyor. Buraya kadar gelmişken başka geziler de yapmak isteyenler olursa, Aksaray Manastır Vadisi Örenyeri’ne ve Aksaray Müzesi’ne 5, Saratlı Kırkgöz Yeraltı Şehri’ne 10 Türk Lirası ödeyerek girebilirler. Tüm bu mekân ve ören yerlerinde de Müzekart geçerli.