Aurora Kruvazörü

Rusya tarihinde önemli bir yeri olan Aurora Kruvazörü, günümüzde müze olarak kullanılıyor. Dogger Bankası Olayı (1904), Tsushima Muharebesi (1905) ve Ekim Devrimi’nde (1917) önemli bir rol üstlenmiş olan gemi, Türkçe’de kimi zaman “Avrora” ismiyle de anılmaktadır. Aurora Kruvazörü, Rusya İmparatorluk Deniz Kuvvetleri'nde korumalı kruvazör, Sovyet Deniz Kuvvetleri'nde ise eğitim gemisi olarak hizmet etmiştir. 1957'den bu yana ise Sankt Peterburg'da Neva Nehri kenarında müze gemisi olarak demirlemiştir.

Rus-Japon Savaşı’nda 23 Mayıs 1897’de (Julius takvimine göre) Pasifik Filosu'nda kullanılması üzere Sankt Petersburg-Admiraltı Tersanesi'nde Pallada sınıfı korumalı kruvazörün üçüncü gemisi olarak inşaasına başlandı. 15 Ekim 1904'te Zinovi Rojestvenski komutasında Libau’nun (bugünkü Liepāja) Karosta Deniz Üssü'nden Vladivostok'a doğru hareket eden 2. Pasifik Filosu'na bağlı olan Oskar Enkvist komutasındaki Kruvazör takımına katıldı. Geminin kaptanı Evgeni Egorov idi.

Ancak Trafalgar Muharebesi yıldönümüne denk gelen, 21 Ekim'i 22 Ekim'e bağlayan gece meydana gelen Dogger Bank Olayı'nda aynı filoya bağlı zırhlı Oryol'un attığı top mermilerden beşi Aurora Kruvazörü’ne isabet etti.

27 Mayıs - 28 Mayıs 1905 tarihleri arasında Japon Denizi'nin girişindeki Tsushima Boğazı ve çevresinde gerçekleştirilen Tsushima Deniz Muharebesi'nde muharebe alanından ayrılmaya başardı. 3 Haziran'da zırhlı Oleg ve kruvazör Jemçuk (Жемчуг) ile birlikte ABD yönetimi altındaki Filipinler'in Manila Limanı’na ulaştı ve orada el konuldu.

1906'da Baltık Denizi'ne döndükten sonra Baltık Filosu'na bağlı eğitim gemisi oldu. 1914'te I. Dünya Savaşı patlak verdiğinde tekrar kruvazör olarak kaydedildi. 1915'te silahları değiştirilerek 14 adet 152 mm top ile donatıldı. 1916'da Petrograd'a gönderildi. 1917'de Şubat Devrimi başladığında Aleksandr Belişev başkanlığındaki devrim komitesi kuruldu ve Bolşevikleri destekledi.

23 Ekim 1917'de Kerenski hükümeti tarafından Neva Nehri'ni terk etmesi emredildi. Ancak Aurora Kruvazörü bu emri reddederek 25 Ekim 1917 saat 9.45'te ön kesimindeki top ile ateş etti ve bu top atışlarıyla Kerenski hükümetinin bulunduğu Kışlık Sarayı'na karşı saldırlara başladı.

Sovyet döneminde Ekim Devrim'inde Aurora Kruvazörü’nün oynadığı rol önemsendi. Fakat Sovyetler Birliği'nin dağılmasından sonra yeni tartışmalar yaşandı. 25 Ekim 1917'de Aurora Kruvazörü’nün Neva Nehri'nde olmadığına dair tez, hatta şu an Neva Nehrinde demirleyen geminin onun kopyası olduğuna dair iddia ortaya atıldı.

1922'de tekrar eğitim gemisi oldu. II. Dünya Savaşı'nda Barbarossa Harekatı başladığında karada kullanılmak üzere topları kaldırıldı ve gemi Oranienbaum’daki (bugünkü Lomonosov) limanda bulunan havuza alındı. 30 Eylül 1941'de Luftwaffe'nin düzenlediği bombardıman saldırısı sonucu havuzda battı.

20 Temmuz 1944'te havuzdan çıkarıldı ve 1945-1947 yılları arasında büyük ölçüde tadilat gördü. 1948'de eğitim gemisi olarak Neva Nehri'nde demirledi ve anıt gemisi olarak ebediyen korunmasına karar verildi. 1957'de müze gemisi olarak halka açıldı.