Tito Meydanı

titov-trg-koper.jpg

Eski Şehrin merkezinde bulunan Tito Meydanı (Titov Trg) Koper şehrinin en ünlü yeridir. Etrafı tarihi evlerle çevrilidir. Bu meydandan, arnavut kaldırımlı Čevljarska Sokağı’na girdiğinizde güney limanına, Kidričeva Sokağı’na girdiğinizde ise batıdaki marinaya ulaşırsınız.

Tito Meydanı’nın güney tarafında yer alan heybetli ve güzel yapı, Praetorian Sarayı’dır. Bu saray yaklaşık 800 yıl boyunca yönetim merkezi olarak kullanılmıştır. Binadaki Venedik gotik tarzı mimari eklemeler ise 15. yüzyıla aittir. Venedik Cumhuriyeti’nin yıkılmasından sonra farklı amaçlarla kullanılan saray, 1990 yılında kapsamlı bir renovasyondan geçmiştir. Saray, günümüzde ise belediye binası ve turist danışma merkezi olarak hizmet veriyor.

Meydana ismini veren Josip Broz Tito (7 Mayıs 1892, Kumrovec - 4 Mayıs 1980, Ljubljana), Yugoslavya devletinin kurucusudur. Marksist-Leninist görüşlere sahip devlet ve siyaset adamı, on beş çocuklu fakir bir köylü ailesinin yedinci çocuğu olarak dünyaya gelmiştir. Babası Hırvat, annesi Sloven’dir.

Alman Nazi birliklerinin, 1941'de Yugoslavya'ya girmesi, çok milliyetli insan gruplarından meydana gelen ülkenin parçalanmasına yol açtı. Daha sonra Nazi Almanya’sının Rusya'ya (SSCB) saldırması üzerine, Yugoslavya Komünistleri de Tito başta olmak üzere bir direniş hareketini teşkilatlandırmaya başladı. Tito, Yugoslavya halkını birlik, beraberlik, kardeşlik ve bağımsızlık çağrısı yapan bir bildiriyle ayaklandırdı. Ayaklanmanın hızla yayılması sonucu Yugoslavya'nın yarısı bağımsızlığa kavuştu. Tito ve kendisine bağlı Partizanlar grubu bir anda Yugoslavya'da herkes tarafından tanındı. Almanların yoğun baskılarına rağmen, Partizan grubunun hareket ve fikirleri benimsendi. Tito hareket ve kabiliyetleri yüksek, vatanları için gözlerini kırpmadan canlarını verebilecek işçilerden meydana gelen, gerilla tugayları kurdu. Hitler 1943'te Partizan hareketlerinin bu şekilde kuvvetlenmesi üzerine Neretva ve Sutjeska'ya saldırıda bulundu. Tito taraftarı Partizanların bu saldırıda 6000'in üzerinde kayıpları olmasına rağmen, Alman kuşatmasına karşı koyarak geri püskürttüler.

Koper-titov-trg.jpg

1943 yılında, İtalya’nın Almanya'ya teslim olmasından sonra, partizan grubunu komuta eden Tito ise SSCB ve diğer büyük devletlere haber vermeden gizlice Partizan parlamentosunu (Yugoslavya Antifaşist Ulusal Kurtuluş Konseyi) topladı. Bir geçici devrim hükümeti kurdu. Yugoslavya'nın eşit halklardan meydana gelen federal bir topluluk olduğunu ilan etti. Bu çalışmalarından dolayı Tito'ya 1943'te Yugoslavya Mareşalliği, daha sonra Hükümet Başkanlığı ve Başkomutanlığı da verildi (7 Mart 1945). Aynı yıl seçimlere gidildi. Tito'nun partisi olan Halk Cephesi seçimlerde galip çıktı. Seçimlerden hemen sonra resmen Yugoslavya Federal Cumhuriyetini kurarak ülkedeki monarşi (krallık) yönetimine son verdi.