Kadıköy bir günde gezilecek bir ilçe değildir. Ancak iskele ve çevresi dahi görülecek yerler, kafeleri ve manzarasıyla, ayrı ayrı günleri doldurur. Zaten İstanbul da böyledir. Gezilecek değil yaşanacak şehirdir. Tabi yaşamaktan kastım dolu otobüsler ve tıkalı trafikte saatler harcamak değil. Her gün ayrı bir noktasını keşfetmek için yola çıkmak gerekir. Gecesi başka gündüzü başkadır.
Çocukluğumun sinema dünyası olan ilçede bugün birkaç sinema kaldı. Önce bir film izler sonrasında fast food zincirlerinden birinde tıkınırdık. Bugün ulaşım imkanları gelişti. Metro, metrobüs, deniz otobüsü, vapur, minibüs ve otobüslerle ilçe merkezine ulaşmak mümkün. Kimi günümü Barış Manço’nun Moda’sında geçiriyorum kimi zaman Göztepe’de 60.yıl Parkı’nda LaleBahçesi veya Özgürlük Parkı'nda temiz havayı içime çekiyor ya da Oyuncak Müzesi’nde çocukluğumu tekrar yaşıyorum. Bağdat Caddesi’nde alışverişe çıkıp Caddebostan sahilde kahve içiyorum. Cebimde param yoksa Kadıköy iskelede simit yerken kuşları seyrediyorum. Akşam saatlerinde ise Barlar Sokağı'nda ve Caddebostan’da gece hayatı hareketleniyor. Ayrıca Suadiye, Fenerbahçe ve Kozyatağı mekanları ile dikkati çekiyor. Özetle Kadıköy, Haydarpaşa’dan Bostancı’ya yaşanacak ilçedir.
Tarihte Kalkedonya diye bilinen ilçe aslında eski İstanbul’u oluşturmuyor. Eski İstanbul Sultanahmet meydanından surların sonuna doğru uzanan Avrupa yakası diye bilinir. Cumhuriyet yıllarında Pera bölgesi de buraya eklenirken Kadıköy zaman içerisinde gerçek İstanbul’un bir köşesi olabilmiştir. Hala iş hayatıyla hareketli Avrupa yakasının yatakhanesi diye bilinen Anadolu yakası kısmen sakinliğiyle yaşamaktan keyif aldırıyor. Diğer yandan ise arkeoloji eğitimim sırasında 5000 yıllık tarihi olan Fikirtepe kültürünü Prof. Dr. Mehmet Özdoğan’dan dinleme fırsatım oldu. İlgilenenler için önerim, bu konuda bilgi alabileceğiniz en iyi kaynak eserleri kendisi kaleme almıştır. O zaman şaşkınlık içinde “Fikirtepe mi?” dediysem de doğal yollar üzerinde bulunması nedeniyle önemini kavramakta gecikmedim. Esasında ilçe kesintisiz 5000 yıldır farklı halkalara yerleşim yeri olmuştur.
Yeldeğirmeni /Rasimpaşa’da 2012 yılı itibariyle Çekül ve Kadıköy Belediyesi iş birliğiyle “Canlandırma Projesi” yürütülmeye başlandı. Unutulmuş alanları yeniden kullanılır hale getirmeyi hedefleyen bu uygulamada binaların duvarlarına ve Kadıköy belediye binasına duvar resimleri çizilmiştir. Daha önce Belfast’ta iki katlı otobüs ile “Mural” turuna çıktığımda çok heyecanlanmıştım. Hem iç savaşı anladım hem de George Best ile tanışmıştım. Bu resimler bana şehirle ilgili hatta İrlanda tarihiyle alakalı kitap dolusu bilgiler sundu. Yeldeğirmeni ara sokaklarında yer alan bu resimler de benzer örnekleri gibi çok şeyi anlatıyor. Bazılarını karmaşık üslup nedeniyle anlamakta zorlandığımı itiraf etmeliyim. Yine de o resimlerin orda sergilenmesi benim için yeterlidir. Sanatçılar özgürce kendini ifade etmiş. Gerçi fotoğraf çekerken bir esnaf bana “Neyini çekiyorsun bunların, ne işe yarıyor? Ben her gün görüyorum bir kere çekmedim” diyerek sitemde bulundu. Ben de özetle “Boş duvar daha mı güzel olurdu?” dedim. Aslında en çok esnafın memnun olması gerekli. Doğma büyüme Kadıköylüyüm ama bu ara sokaklara hiç girmemiştim. Yıllar sonra buraya gelmeme sebep bu resimler oldu.
Güzergahınızı belirlemek ve resimleri görmek için haritaya göz atın:
Mural-ist Çekül Yeldeğirmeni Duvar Sanatı Haritası ve Duvar Resimleri
Bonus: Madem Kadıköy’e geldiniz güzergahınız yakınında yer alan Haydarpaşa Garı'na da uğrayın. Buradaki terk edilmiş trenler de genelde grafiti sanatçıları tarafından boyanmıştır. Tadilat nedeniyle bir büfe, bir kafe, meyhane ve bir berberiyle terkedilmiş kenti oynayan garın canlanacağı günleri ümitle bekliyorum. Sahilinde oturup vapur ve kuş sesleri ile kitap okumak tarifsiz bir keyiftir.
Tarihi Hakkında: 1906 yılında Alman iki mimarın projesiyle yapıma başlanan gar 1908 yılında İstanbul-Bağdat demiryolu hattının başlangıcı olarak hizmete açılmıştır. Osmanlı İmparatorluğu’nun son dönemlerde meşhur Hicaz Demiryolu seferleri yapmaya başlanmıştır. 2010 yılında dün gibi hatırladığım bir yangın garda önemli hasara yol açtı. Tüm Kadıköylüler televizyon karşısında üzülerek bu anlara şahit oldular. Yıllarca farklı ülke, şehir ve ilçelere gidişin başlangıç veya bitiş noktası olan bu gar şu anda (2016) Sirkeci garı gibi tadilattadır.
