- 1 view
Anavarza Antik Kenti, Adana’nın yaklaşık 70 kilometre kuzeydoğusunda, Kozan ilçesine bağlı Dilekkaya Köyü sınırları içerisinde yer alan bir antik kenttir. Kentte Adana Müzesi Başkanlığı halen kazı çalışmalarına aktif olarak devam etmektedir. Kentte bulunan Anavarza Kalesi, Çukurova’daki büyüleyici oluşumların başında bulunan 200 metrelik bir kaya üzerinde yer alır. Yıllar boyunca birçok savaş ve istila atlatan antik kentin, surlarının bir kısmı ve yapıların çoğu yıkılmıştır. Ancak surların büyük bir çoğunluğu günümüze kadar varlığını sürdürebilmiştir.
Anavarza Antik Kenti geçmişi MÖ 1. yy’a dayanmaktadır. Helenistik Dönem ile birlikte Roma, Bizans gibi onlarca medeniyetin izlerini taşıyan Anavarza, Kilikya’nın neokoros ve metropolis unvanı almış en önemli kentlerinden biridir.
Anavarza Antik Kenti Ne Amaçla Yapılmıştır?
Doğu Anadolu Ermenilerinin Malazgirt savaşı sonrası buraya yerleştiği ve Anavarza Antik Kenti’ni yeniden inşa ettiği bilinmektedir. 143 dönümlük alanda tarihe ışık tutmak üzere tamamıyla keşfedilmeyi bekleyen Anavarza Antik Kenti bazı kaynaklarda ve ağızlarda “Kilikya’nın Efesi” olarak adlandırılmaktadır.
Gerçekten oldukça görkemli bir mimarî yapıya sahip olan Anavarza Antik Kenti gerek gün ışığına kavuşturulmuş gerekse halen yeryüzü ile buluşmayı bekleyen mozaikleri, hamamları, kiliseleri, zafer takları, su kemerleri, nekropolü, stadyumu ve tiyatrosuyla Anadolu’nun en büyük kentlerinden biri olarak tarihe kazınmıştır.
Bölge halkının Anavarza Kalesi diye de adlandırdığı Anavarza Antik Kenti içinde bulunan önemli kalıntılar arasında, 1.500 metre uzunluğunda 20 burçlu sur duvarı, sütunlu yol, hamam, kilise, tiyatro, amfiteatr, stadyum, suyolları, kaya mezarları, MS 3. yy’a ait deniz tanrıçası Thetys mozaiği, Kilikya Bölgesi’ndeki tek örnek olan 3 girişli zafer takı ve Orta Çağ kalesi yer almaktadır.
Dünyaca ünlü farmakolog Anavarzalı Dioskurides’in yazmış olduğu “De Materia Medica” isimli beş ciltlik eser, bütün modern ülkelerin tıp fakültelerinin kütüphanelerinde temel eserlerden biri olarak başvurulan bir kaynaktır.
Hygieia ve Eros Heykelleri
Anavarza Antik Kenti’nde 2013 senesinden beri sürdürülen kazı çalışmalarında, ilk tespitlere göre Hygieia olduğu düşünülen ve yanında aşk tanrısı Eros’un yer aldığı iki parça halinde baş kısımları bulunmayan iki heykel daha gün yüzüne çıkarılmıştır. Hygieia ve Eros heykelleri gibi pek çok eser hala günışığına çıkarılmayı beklemektedir.
Antik Dünyanın En Büyük ve Tek Duble Caddesi
Anavarza Kalesi, 2 bin 700 metre uzunluğunda ve 34 metre genişliğinde olan bir duble yola sahiptir. Antik dünyanın en büyük ve tek duble caddesi olarak bilinen bu caddede 2 metre aralıklarla dikilmiş sütunlar mevcuttur ve genel olarak şehirde 7 bine yakın sütun olduğu düşünülmektedir. Bu büyük cadde üzerinde ayrıca iki de meydan bulunmaktadır.
Adana Anavarza Kalesi Efsanesi
Zamanında Anavarza çok mutlu bir şehirmiş, gündüzleri çalışan halk, akşamları keyifli ve huzurlu seslerle çınlarmış. Anavarza Kralı’nın da dünya güzeli bir kızı varmış. Bu kız akıllı mı akıllı, güzel mi güzelmiş. Ancak hem Sis Kralı’nın oğlu hem de Misis Antik Kenti Kralı’nın oğlu; bu güzel ve akıllı genç kıza talip olmuşlar. Anavarza halkını tehdit ederek ısrarcı olan her iki krala da aynı şeyi söylemeye karar vermişler baba kız. Şehre en bol suyu en kısa sürede getiren ile evlenecekmiş kralın kızı.
Güzel kız içten içe sevdiği Sis Prensi’nin en kısa sürede şehre su getirmesine dua edermiş. Ancak düşünüldüğü gibi olmamış ve maalesef yaptığı işe çok da özenmeyip, kolay yoldan suyolu yapan Misis Antik Kenti Prensi suyu şehre daha önce getirmiş…
Kralın güzel kızı bu duruma dayanamamış ve kendisini Anavarza kayalıkları üzerinden aşağı atmış.
İşte nesilden nesile aktarılıp, dinleyenlerin yüreğini acıtan Adana Anavarza Kalesi efsanesi kısaca böyledir.
Anavarza Kayalıkları
Yaşar Kemal, İnce Memed adlı kitabında, Anavarza Kralı’nın güzel kızının kendisini üzerinden aşağı attığı Anavarza kayalıkları hakkında şöyle yazmış:
“Anavarza Kalesi’nin kayalıkları kuzeyden güneye uzanmış bir gemiye benzer. Üstündeki eskimiş, dökülmüş örenleri, yıkıntılarıyla. Anavarza gemisi her zaman durgun bir denizde hiç sallanmadan ağır ağır ilerler.”
Anavarza Kalesi Nasıl Gidilir?
Anavarza Antik Kenti Adana şehir merkezinin yaklaşık 70 kilometre kuzeydoğusunda Ceyhan, Kadirli ve Kozan ilçe sınırlarının kesiştiği yerdedir.
Anavarza Antik Kenti ulaşım seçeneklerini sizin için derledik…
Otomobil: Özel aracınız ile ulaşmak için Ceyhan – Kozan yolunun 23. kilometresinde sağa doğru ayrılan yolu 5 km kadar takip etmeniz yeterlidir.
Otobüs: Adana veya Ceyhan, Kadirli ya da Kozan’dan hareket eden pek çok toplu taşıma aracı ile Anavarza Antik Kenti ve ören yerine ulaşım sağlayabilirsiniz.
Uçak: Antik kente en yakın havalimanı Adana’dadır.
Anavarza Antik Kenti Giriş Ücreti
Anavarza Antik Kenti giriş ücreti (öğrenci): Ücretsiz
Anavarza Antik Kenti giriş ücreti (sivil): Ücretsiz
*Anavarza Antik Kenti giriş ücreti 2018 yılının mart ayında güncellenmiştir.
Anavarza Antik Kenti ziyarete açık gün ve saatler
Pazartesi hariç;
Yaz Dönemi: (15 Nisan-2 Ekim) 08.00-19.00
Kış Dönemi: (3 Ekim-14 Nisan) 08.00-17.00
