La Paz ve Büyücüleri

Medeniyetler yatağı olarak tanımlanan Bolivya, adını ulusal kahramanı olan Simon Bolivar’dan almış. 1825’te Bolivya’nın bağımsızlığını kazandıran Simon Bolivar aslında bir Venezuella’lı. Bağımsızlık ilan edilmiş edilmesine ancak istikrarlı bir siyasi hayat yaşanmamış. 1825 senesinden bu yana 180 civarında darbe geçirmiş olan ülkede 10’un üzerinde anayasa değişikliği yapılmış. Bu dönem içerisinde görev alan 80 kadar cumhurbaşkanının altısı görev başındayken suikasta uğramış.

Ülkenin yönetimsel başkenti “Barış” anlamına gelen “La Paz”. Kent deniz seviyesinden 3.600 metre yükseklikte yer alan bir çukur üzerinde kurulmuş. Yükseklikte nefes almanın güçlüğünden olsa gerek, La Paz’daki yerel halkın göğüs kafesleri bir hayli geniş. Diğer Latin Amerika ülkelerine göre daha kısa boylu ve daha kilolular.

Yaklaşık bir milyon kişinin yaşadığı kentteki en büyük problemlerden biri ise trafik. Duran trafiğin arasında dolaşan seyyar satıcılar çok alışıldık bir tablo.

Nüfusun %20’sini Aymara’lar, %15’ini Quechua’lar, %20’sini diğer Güney Amerika yerlileri, %30’unu yerli halk ve Avrupalı karışımı olan Mentizo’lar, %15’ini ise tamamen beyaz Avrupalı’lar oluşturuyor. Ekonomi ve ticaret ise %15’lik dilimi oluşturan beyaz Avrupalı’ların elinde. Yani asıl yerli halk kendi vatanında, kendi topraklarında ikinci sınıf durumunda.

“EVLENMEYE MEYİLLİYİM”

La Paz’da yaşayan yerel halk kendi geleneksel kıyafetleri içinde çıkıyor karşınıza. Geleneksel kıyafetlerinde en öne çıkan unsur kadınların taktıkları melon şapkalar. Şapka ile Bolivya halkını İspanyollar tanıştırmış olsa da halen bu tanışıklık devam ettiriliyor. Şapka takma biçimleri medeni durumlarını da sembolize ediyor.

Kadın eğer evli ise melon şapka tam tepesinde duruyor, eğer bekar ise “evet evlenmeye niyetliyim” mesajı verircesine kafanın üzerinde hafif yana yatık biçimde takılıyor. Kadınların upuzun simsiyah saçları genelde iki yandan saç örgülü, renkli ipliklerden yapılmış kordonlarla bağlanıyor.

Sırtlarına atıp bir çengelli iğne ile boyunlarında birleştirdikleri rengarenk şallar ise çoğunlukla sırtlarında çocuklarını taşımak da kullanılıyor.

BATIL İNANÇLAR VE BÜYÜ, DİN İLE KARIŞMIŞ

Halkın %70’i Katolik, %18’i Protestan, geri kalanlar ise çeşitli yerel inanışlara sahip. Ancak tüm ülke genelinde halen eski geleneklerini devam ettiriyorlar. Halk sıklıkla kiliseye gidiyor olsa da inanışlarında yerel dinlerin etkisi çok büyük. Dua edişleri şaman ayinlerini hatırlatır nitelikte.

Yerel halk arasında batıl inançlar ve büyü çok yaygın. Batıl inançlar ve büyü, din ile karışmış. Neredeyse herkes Ant Haçı (Croix Andine) kolyesi takıyor. Bu haç 4 köşeli ve 3 katlı bir haç. 4 köşe 4 yönü, 3 kat dün, bugün, yarını simgeliyor.

Ulusal hayvanları kondor, puma ve yılan. Kondor gökyüzünü, puma yeryüzünü, yılan ise yer altını simgeliyor.

CADILAR ÇARŞISI

La Paz’ın en önemli ve ilgi çekici yerlerinden biri “Calle de Las Brujas” olarak adlandırılan Cadılar Çarşısı. La Paz’ın merkezinde San Francisco Tapınağına yakın konumda yer alan bu çarşı ve çarşıda satılanlar zaman zaman insanı şaşırtıyor, zaman zaman dehşete düşürüyor.

BAYKUŞ AKLI, KURBAĞA ZENGİNLİĞİ TEMSİL EDİYOR

Çarşı olarak anılan bölge aslında tezgahları dışarıya kadar çıkmış olan sömürge döneminden kalma dükkanların sıra sıra dizildiği uzunca bir cadde. Cadde boyunca kafanızı kaldırdığınızda sarkan elektrik kabloları dekorun bir bölümünü oluşturuyor. Tezgahlar rengarenk. Minik heykelcikler, otlar, geleneksel ilaçlatr, çeşitli taşlar, renkli iplikler gibi çeşit çeşit büyücülük malzemeleri süslüyor tezgahları. Bu hayvan heykelciklerinden baykuş aklı, kondor iyi yolculuğu, totem çalışkanlığı, kaplumbağa uzun ömrü, kurbağa zenginliği, güneş sağlığı ve bir çift insan aşkı simgeliyor. Yani neye ihtiyacınız varsa ona göre istediğiniz totemi alabiliyorsunuz.

Ancak en ilgi çeken ve en pahalı malzemelerden biri lama fetüsleri.  Bu lama fetüsleri anne lama hayattayken canlı canlı karnından çıkartılarak kurutuluyormuş. Vahşice… İnsan düşünmeden edemiyor, bu lama cenini kullanılarak yapılacak büyü mutlaka büyük bir amaca hizmet ediyor olmalı. Yoksa “Sevgilimden ayrıldım, bana geri dönsün” diye büyü yapmak için 2 canlıyı birden öldürüyor olmak çok da mantıklı görünmüyor.

Alınabilecekler bununla sınırlı mı? Tabii ki değil…Cadılar çarşısında satılan şey sadece materyaller değil, bir de nasıl yapılacağına dair kitapçıklar var. Çok değişik bir Pazar. Tabii bu pazarda kimse ile ters gitmemeye olabildiğince dikkat etmek lazım. Tüm tezgahlarda büyü malzemeleri satanları büyücü olarak düşünürsek, hiç gerek yok birileri ile tartışmaya. Pazarlık bile yapmadan kabul etmek lazım istedikleri fiyatı Ne olur ne olmaz, adamın kafası atar, büyü yapar, ondan sonra uğraş dur büyüyü bozduracağım diye, gerek yok…

YEREL ŞİFACILAR ŞİFA DAĞITIYOR

Eski geleneklerine göre ruhun şifa bulmasında uzmanlaştığı söylenen Yatirsis ya da Kallawayas olarak adlandırılan şifacılar da kimi dükkanlarda gelenlere şifa dağıtıyor. Gelen kişilere kart okuma, coca yaprağı okuma gibi yöntemler ile gelecek tahmininde bulunuyorlar.

Bu çarşıda en fazla satılan ürün ise Brezilya ve Peru’dan toplanıp kutulanmış olan şifalı otlarmış. Bu otların cinsel gücü arttırdığına inanılıyor.

Büyü malzemelerinin yanı sıra pazarda lama ve alpaka yününden kazaklar, pançolar, şallar, çantalar, hediyelik eşyalar yine yünle işlenerek yapılmış tablo ve örtüler de satılıyor. Lama, alpaca, guanaco, vikunya denilen hayvanların etinden, sütünden ve yününden faydalanıyorlar. Alpaca yünü çok sıcak tuttuğundan genelde tekstilde çok kullanılıyor. Vikunya’dan elde edilen yün ise çok çok pahalı. Sebebi ise Vikunya yünü, hayvan öldükten sonra özelliğini kaybettiği için, canlı iken alınıyor. Bu nedenle de nadir bulunuyor.

Egzotik ahşap oymalar, altın, gümüş ve bronzdan yapılmış aksesuarlar ve çeşitli el sanatları da alınabilecekler arasında.

ÇARANGA DİNLETİLERİ

Çarşı içinde çok sayıda yerel müzisyenler performanslarını sergiliyor. Üzerinde pançosu ve kafasındaki şapkası ile sokağa renk katan müzisyenler, gitara benzeyen “çaranga” isimli yaylı çalgı ile yaptıkları müzikle kulağınıza hitap ediyor.

Şehir merkezi, sokak pazarları ve kent kültürü için uygun konumda bulunan Camino Real Aparthotel & Spa ve Almudena Apart Hotel konaklamak için tercih edilebilecek uygun fiyatlı seçeneklerden.