Sudan, Afrika ve Orta Doğu kültürünün kucaklaştığı, her iki kültürü de kırmamış ve her ikisinden de kendine bir şeyler almış bir ülke. Kıta olarak Afrika’da bulunsa da Orta Doğu kültürü kendini hissettiriyor. Bu durum özellikle Hartum’da hissediliyor. Hemen hemen her başkent gibi diğer şehirlerinden farklı olarak birçok coğrafyadan gelmiş insanlarla harmanlanmış bir şehir. Ülkeye havaalanından giriş yapıp sokaklarına çıkana kadar oldukça tedirgindim. Bir ara vize işlemlerinin bitmesini beklerken geri dönmeyi bile düşündüğümü hatırlıyorum. Ne zaman ki kendimi sokağa attım, işte o zaman düşüncelerim hızla tersine döndü.
Ulaşım
İstanbul-Atatürk Havaalanı'ndan günde 1 kez direkt uçuş mevcut, yaklaşık 4-4.5 saat sürüyor. Ya da aktarmalı uçabilirsiniz, biraz daha ekonomik oluyor. Saudi Arabia Airlines ile uçabilirsiniz. Türkiye’den Suudi Arabistan-Riyad ya da Cidde’den Sudan’a aktarmalı uçuşlar mevcut. Sudan'ın kendi havayolu Badr Airlines'ı da düşünebilirsiniz. Ben hem THY hem de Saudi Arabia ile seyahat ettim. Eğer bütçenize uygun gelirse direkt THY ile seyahat etmenizi öneririm.
Uzun bir uçuştan sonra havaalanına geldiniiiiiz... Havaalanında pasaport kontrolünden sonra form dolduruyorsunuz ve 100 $ karşılığında vize alıyorsunuz. Pasaportunuz tam kontrolden geçecekken üzerine yeni pasaportlar getirip bırakabilirler çünkü onlar öncelikli oluyor. Neden mi? Rüşvet söz konusu arkadaşlar ne yazık ki. "İşte sıra benimkine geldi" dediğiniz an, bir süre daha beklemeniz gerekebilir.
Ülkede asgari ücret 100 $ civarı, hatta 50 $ olduğunu da söyleyenler var; fakat 50-100 $'ın altında çalışan çok fazla insan var. Ve bu yüzden olur da bir gün Sudan’a seyahat ederseniz turist olduğunuzu anlayıp sizi gözüne kestirenler sizden mutlaka fazla fazla ödeme almak isteyecektir. Aklınızda olsun. Maalesef ki rüşvetler de bu yüzden.
Konaklama & Yeme-İçme
Ülkenin en büyük eyaleti ve şehri olan Hartum, her kesimden ve her bölgeden insana kucak açmıştır. Yaklaşık 29 milyon insan yaşamaktadır, bu nüfusun büyük çoğunluğu Beyaz Nil ve Mavi Nil etrafında toplanmıştır. Hartum insanı oldukça cana yakın ve güleryüzlü. Resmi dili Arapça olan Sudan'da hemen hemen herkes İngilizce konuşabiliyor. Türklere karşı büyük bir sempati duyuyorlar. Bir çok berberin tabelasında Türk yıldızların resmi var. 60. Cadde olarak adlandırılan en işlek caddelerinden birinde bulunan berber tabelasında, Kıvanç Tatlıtuğ ve Necati Şaşmaz (daha çok Polat Alemdar olarak biliyorlar) vardı. Bu tip tabelalara sık sık rastlayabilirsiniz.
Hartum’un en işlek caddesi Mavi Nil üzerinde bulunan Grand Holiday Villa'da kaldım ilk seyahatimde. Tarih ve gelenek kokan bir otel. Günlüğü yaklaşık 100-150 $. Ama pek tavsiye etmiyorum arkadaşlar. Çünkü koridorlarda kocaman kertenkeleler geziniyor. Özellikle bahçe katında bulunan odalarda ve koridorlarda. Bu durum sizi biraz rahatsız edebilir. Ondan ziyade pek temiz olduğu söylenemez. Çok daha uyguna apartlar var 50-60 $ civarı. Kendi mutfağı da var. Gönlünüzce yiyip içebilirsiniz. İkinci kez seyahat ettiğimde öyle yaptım. 55 $ a Swan Hotel Apartments'da kaldım. Düşük bütçe ile seyahat etmeyi planlayan arkadaşlarıma tavsiye ederim. Biraz daha fazla bütçe ayırmayı planlıyorsanız yine Mavi Nil Caddesi üzerinde bulunan Corinthian Hotel ve Coral Hotel’e göz atabilirsiniz. Corinthian ve birkaç başka otel bu cadde üzerindeki en güzel yapılar. Corinthian Otel’in mimarisi Dubai’deki Burj Al Arab’ı anımsatıyor. Gitmeden önce otel yorum ve fotoğraflarına bakın derim. Otel seçiminde kaç yıldızlı olduğu sizi yanıltmasın.
Seyahat ettiğim yerlerde o ülkeye özgü bir şeyler yemeyi tercih ederim hep. Ama maalesef Sudan’da pek öyle olmadı. Çünkü aşırı baharatlı ve tadı oldukça yoğun yiyecekler var. Doğrusu biraz aç kaldım. Bol bol meyve yedim. Tabi bu ilk seyahatimde oldu.
İkinci kez seyahat ettiğimde daha uzun kaldım ve günde 1-2 öğün olsa da bu kez yemek yedim. İlki acemiliğime denk geldi arkadaşlar. Türk restoranı ararsanız gideceğiniz adres Topkapı Restoran olur. 2 şubesi var. Ya da Mekke Caddesi'nde ve o bölgede bolca restoran, fast food ve kafe bulabilirsiniz. En azından kızarmış tavuk yersiniz.
Hartum'da Gezilecek Yerler
Gündüzleri çok kalabalık olan Hartum’da, akşam saat 22.00 - 23.00 sularından sonra etrafta pek fazla insan kalmıyor. Nehir kenarındaki ailecek oturan halkı görebilirsiniz.
Alkolün yasak olduğu ülkede gece hayatı yok. Gece kulüpleri ya da eğlence mekanları da yok. Bolca kafe var. Akşam serinliğinde kafelerde sakince dinlenebilirsiniz.
Afra Mall ve Al Wahaa en ünlü ve en büyük iki alışveriş merkezi. Kime sorsanız zaten bu iki AVM’den birine yönlendirecektir. En büyük ve en eski olanı Afra Mall. 3 katlı ve AVM'de el işi özel ürünlerden kitap standlarına, henna standlarından özel yapım parfümlere, marketten mağazalara birçok şey mevcut.
Nil Caddesi Hartum’un en ünlü ve işlek caddesi. Gezilip görülecek sanatsal, kültürel yerler, kafeler bu cadde üzerinde ve Mekke Caddesi'nde. Bir diğer işlek caddesi ise 60.Cadde. Marketler, meyve tezgahları, mobilya, çelik kapı mağazaları, restoranlar bu cadde üzerindedir. 60.Cadde üzerindeki Yunus Emre Enstitüsü'nü ve Sayeda Sanhori Camii'ni görebilirsiniz.
Beyaz ve Mavi Nil’in birleştiği yerde bulunan, köy hayatının esintilerinin sürdüğü Tuti Adası’nı gezebilirsiniz. Dilerseniz Hartum’a köprü ile bağlanmış olan Omdurman’a veya Bahri’ye de geçebilirsiniz. Ayrı şehirler olarak geçiyorlar ama yaklaşık 10-15 dakikada geçiş yapabilirsiniz.
Sudan Etnografya Müzesi’ni ve Sudan Arap Çarşısı’nı da görülecekler listenize ekleyebilirsiniz. Tekne ile nehirde gezebilirsiniz. Mavi Nil ve Beyaz Nil'in birbirine karışmadığı noktayı görebilirsiniz.
Hartum'da değil fakat kuzeyinde bulunan yaklaşık 5 saat uzaklıkta bulunan Marawi’deki çölde, Mısır Giza Piramitleri'ni andıran Nubiyan Piramitleri'ni gezebilirsiniz.
Büyük bir yüzölçümüne sahip olmasına rağmen Sudan’da turistik açıdan gezilecek çok fazla yer yok. 2 gün kalmak, yukarıda belirttiğim yerleri gezmek için yeterli olacaktır. Daha uzun süre kalıp farklı yerler keşfedeniniz olursa bana yazsın. Merak ederim.
NOT: Sudan'a girişte ve çıkışta doldurmanız gereken bir form var. Havaalanından temin edebilirsiniz. Ülkeden çıkış yaparken havaalanının yanındaki binadan çıkış işlemi yaptırmanız gerekiyor. Yaklaşık 10-15 $ civarı. Direk kontuarlara gitseniz dahi sizi tekrardan o işlem için diğer binaya göndereceklerdir. Eğer vaktiniz var ise gün içinde havaalanına gidip çıkış işlemi yaptırmanızı tavsiye ederim. Uçuş saatiniz yaklaştığında elinizdeki formla direk kontuara gidebilirsiniz. Çünkü uçuşlar genel olarak akşam saatlerinde ve vaktinizi iyi ayarlayamamış olursanız sıkıntı yaşayabilirsiniz.
Gidecek olan arkadaşlara şimdiden iyi yolculuklar.