sanliurfa_urfa_harran_kalesi_img_1635.jpg

Kentin güneydoğusunda bulunan kale, “İç kale” ve “Aşağı sur” olmak üzere iki bölümden oluşmaktadır.

İç kale: Şehrin güneydoğusunda, şehir suruna bitişik olarak inşa edilen iç kale, dikdörtgen planlıdır ve köşelerinde onikigen kuleleri bulunmaktadır. 90 metreye 130 metre ölçülerindeki kale, üç katlıdır. İslami kaynaklar, kalenin yerinde önceleri, bir Sabii Tapınağı’nın varlığına işaret etmektedir. Emevi halifesi II. Mervan tarafından 10 milyon dirhem altın harcanarak yaptırılan sarayın, kalenin esasını oluşturduğu düşünülmektedir. Araştırmacılar kalenin içinde 50 koridor ve 150 oda bulunduğunu iddia etmektedirler. Ancak zamanla yer yer çökmeler olmuş ve ne odalar ne de koridorlar günümüze kadar ulaşamamıştır. 1951 yılında gerçekleştirilen Türk-İngiliz ortak kazıları sonucunda, doğu kanadında iki yanı aslan kabartmalı bir kapı ortaya çıkarılmıştır. Bu kapının üzerinde yer alan Arapça kitabe, kalenin 1059 yılında Fatimiler tarafından yenilendiğini söylemektedir. İç kale’nin bir bölümünde yapılan restorasyonda, havan, sini ve kazan gibi 100’e yakın madeni mutfak gereci bulunmuştur.

Dış kale: Kenti çevreleyen ve daire şeklinde planlanmış “dış kale”yi oluşturan surların uzunluğu 4 kilometre, yüksekliği 5 metredir. Kalenin burçlarının yüksekliği ise 15-17 metre arasında değişmektedir. Halep, Rakka, Aslanlı, Musul, Bağdat ve Anadolu adında altı kapısı olan ve bu kapılarla dışa açılan kalenin, bugün sadece Halep Kapısı ayaktadır. Ancak surlar yer yer yıkılmış olsa da, çepeçevre izlenebilmektedir.

Mecm Kapısı

Harran şehrinin kapılarından birinin adının “Mecm kapısı” olduğu bilinmektedir. Bu kapının üzerinde “Men Arefe Te’ellehe” yani “Kendini bilen kişi ilahileşir” yazmaktadır.