Kutsalların Kutsalı... Pashupatınath Tapınağı / Katmandu

Sözün bittiği yer derler ya, Pashupatinath işte böyle bir yer... Pashupatinath bir tapınak olmanın çok ötesinde bir yer, başka bir dünya gibi...

Pashupatinath tapınağı Ganj’ın önemli bir kolu olan Bagmati nehri üzerinde yer alan, Hinduizm dinine ait Nepal’deki en önemli tapınak. “Kutsalların kutsalı” olarak adlandırdıkları bu tapınak Lord Shiva’ya adanmıştır. Hinduizm’de ölümden sonra bedenlerin burada yakılması ve küllerin Ganj’la birleşmek üzere nehire savrulması, kişinin cennete gidişini kolaylaştırdığından burası çok kutsal kabul ediliyor.

Pashupatinath tapınağı sadece Nepal’deki Hindular tarafından değil, tüm Hindu dünyası tarafından kutsal kabul edilmekte.

Pashupatinath tapınağı, kare bir zemin üzerine kurulmuş olup, dört farklı yöne bakan kapısı var. Tapınaklarda dört yöne bakan kapı, Tanrı’nın her yönü gördüğü sembolize ediyor. Diğer sebep ise insanların kolaylıkla girip çıkabilmesi. Tapınağın tam ortasında ise tanrılaştırdıkları heykel yer alıyor.

Pashupatinath tapınağına sadece Hindular girebiliyor, Hindu olmayanlar ise tapınağın bulunduğu tarafa geçemiyor. Gittiğimizde oldukça kalabalıktı. Tapınağın önünde çok sayıda dua eden ve çeşitli müzik aletleri ile törenlere eşlik eden insanlar vardı.

Pashupatinath’ta köprünün bir tarafı yüksek kasta, diğer tarafı ise alt kasta ayrılmış. Yüksek kast sınıfına ait bölüm çok daha renkli, hareketli ve kalabalıktı. Üst sınıfa ait bölümde kırmızı, sarı, pembe sarilerini giymiş kadınlar, Bagmati nehrine bakan merdivenlere oturmuş, dini rituellerini yerine getiriyorlardı.

Pashupatinath’ta en çok konuşulan ve akla gelen şey ölüm ve yeniden doğuş...

Hinduizm’de çocuklar aileleri vefat edene kadar, onların bakımlarından sorumlular. Bu bir gelenek. Aile bağları çok kuvvetli.

Bir ailede kız çocuk evlendiğinde, kocasının ailesinin yanına taşınıyor. Erkek çocuklar aile ile yaşamaya devam ediyor. Erkek çocuklar evlenirse, gelin gelen kişi de kocasının ailesi ile birlikte yaşıyor.

Aile içinde en küçük erkek çocuk anneden, en büyük erkek çocuk ise babadan sorumlu. Ölüm ritüellerinde de bu kural değişmiyor. Bir kişi öldüğünde, ilk olarak tüm aile üyeleri ve çevresine haber veriliyor. Daha sonra ölen kişi, güvenilir aile bireyleri tarafından omuzda taşınarak yakılacağı yere kadar taşınıyor. Kişinin kilosuna göre alınacak (sandal ağacı) odun miktarı belirleniyor. Kişi sandal yağı ile yağlanıp, bezlere sarılıyor. Beyaz saflığı simgelediğinden genelde beyaz renk tercih ediliyor. Ancak bazı kastlarda bez renkleri tercihe bağlı olarak değişebiliyor. Nepal’de 102 farklı kast var. Dolayısı ile bez rengi seçimlerinde de farklılıklar olabiliyor. Çoğunlukla tercih edilen renkler ise beyaz, sarı ve turuncu. Ölen kişi anne ise en küçük oğul, baba ise en büyük oğul ölü yakma işini gerçekleştiriyor. Eğer ailede erkek evlat yoksa, aileye en yakın erkek, ölüyü ateşe veren kişi oluyor. Ölü yakma töreni 5.000 – 7.000 Nepal rupisi (80 – 100 $) arasında değişiyor.

Hindularda din adamlarına Pandit adı veriliyor. Ölü yakma işlemi pandit tarafından dualar okunduktan sonra başlıyor. Pandit dualarını bitirince, ölü ateşe veriliyor. Beden tam olarak yandıktan sonra, küllerinin tamamı nehre atılıyor. Hiç bir şekilde külleri eve götürmüyorlar.

Bu işlem sonrası ölüyü yakan kişi, bir sene boyunca sadece beyaz kıyafetler giyiyor. Ölümün 13. gününe kadar hiç kimseyle konuşamıyor, hiç kimseye dokunamıyor. 13 gün boyunca evde kalıyor, hiç kimseden yiyecek ve içecek yardımı alamıyor. Et yemiyor, sigara ve içki içemiyor.

Ölümün onuncu gününde aile bireyleri tekrar buraya geliyor ve dualar ediliyor. Ölüye yakın olan erkekler saçlarını, tırnaklarını kesip, burada duş alıyorlar. Daha önce Bagmati nehrinde yıkanıyorlarmış. Ama daha sonra devlet, bu durum çok hijyenik olmadığından özel duşlar yaptırmış. Ama halen nehirde duş alanlar da var.

Ölen kişi erkekse, karısı tapınağa her gün gelerek, burada tanrılarına çiçek, yiyecek ve de özellikle pirinç sunuyor. Bunun yanında ölen kişinin eşi bir sene boyunca sadece beyaz veya açık sarı kıyafet giyiyor.

Pashupatinath tapınağının karşı kıyısında, aynı tapınağın çok sayıda replikası olan minyatür tapınaklar var. Bu tapınakların tam ortasında ise Shiva’nın lingası yer alıyor. Pashupatinath’taki ortamı en net gözlemleyebileceğiniz yer de bu nokta.

Hinduizm dininde tüm Tanrıların kullandıkları araçlar var. Örneğin Shiva’nın aracı boğa, Visnu’nunki Garuda gibi. Her tapınağın dışında yer alan hayvan heykelinden, o tapınağın hangi tanrıya adanmış olduğunu anlayabiliyorsunuz.

Pashupatinath tapınağı çevresinde çok sayıda Sadu var. Sadu’lar aslen hinduizm dinine mensup hippiler. Sadu’lar vücutlarını külle kaplıyor. Yüzlerini, gözlerini renkli boyalarla boyuyorlar ve saçlarını hiç kesmiyorlar. Nehir kenarındaki bu Sadu’lar buraya ayrı bir renk katıyor.Nepal seyahatinizde konaklamak için yemekleri çokça tavsiye edilen Hotel Mums Home ve eşsiz şehir manzarası sunan Kasthamandap Boutique Hotel otellerini tercih edebilirsiniz.