Pompei Notları

Vezüv Yanardağı’nın eteklerinde kurulmuş Roma İmparatorluğu’nun en zengin şehirlerinden  biri… Liman şehri… Ticari olarak serbest bölge konumunda… Ayrıca eğlence merkezi… Çeşitli sapkınlıklar ayyuka çıkmış… Liman şehri demiştim… Birçok ülkeden gemilerle gelen mallar ve denizciler… Aylarca denizde yaşamak zorunda kalmış denizciler nasıl bir eğlence isterse, işte öyle eğlence yerlerinin işaretleri kaldırımlara yerleştirilmiş. Gideceğiniz yeri kimseye sormadan rahatlıkla bulabiliyorsunuz. Ayrıca istediğiniz yere ulaştığınızda dil bilmenize gerek yok; duvarlara çizilen resimlerden istediğinizi seçebiliyorsunuz, McDonald’s misali…

Pompei, ayrıca verimli topraklara sahip bir şehir vee işte sonunda o korkunç gün gelip çatıyor! Aslında Vezüv daha önce ben buradayım diye haber veriyor ve patlamadan 10 yıl önce bir deprem oluyor, ama o zamanlarda volkan hiç patlamadığı için kimse bir şey bilmiyor ve bu yüzden de Vezüv’ün verdiği haberi kimse anlamıyor. Üstelik depremde yıkılan şehir, modern bir şekilde yenileniyor.

Günlerden M.S. 79 yılı Ağustos ayının güneşli ve sıcak bir öğleden sonrası… O gün de her zamanki gibi sıradan bir yaz günü başlamıştı; herkes günlük işlerinde ve yaşamlarındaydı ve Vezüv! O öğleden sonra gürledi, kükredi ve bütün hiddetiyle şehrin üzerine kül ve taş yağdırmaya başladı. Güneş kayboldu. Herkes şaşırmıştı. Bilmedikleri bu olay karşısında donakalmışlardı. Hâlbuki Vezüv, Roma mitolojisine göre yeraltı dünyasına açılan bir kapıydı. İnsanlar burayı basit bir tepe olarak görüyorlardı. Ama daha bir gün önce bütün su kaynakları kurumuştu. Vezüv: “Ben geliyorum, gidin buradan” demişti. Bunu kimse göremedi ve Pompei ortadan kayboldu. Ta ki 1594 yılında bir su kanalı yapımı çalışması sırasında duvar kalıntısı bulunana kadar… Kazı çalışmaları günümüze kadar geliyor ve hala devam ediyor.

Pompei şu anda denizden 7 km içerde… Aynı zamanda Roma İmparatorluğu’nun korunmuş tek şehri… Roma gündelik yaşamının gizleri Pompei’nin fırınlarında, şarap dükkânlarında, manavlarında saklı… Bulunan her kalıntı, Roma ile ilgili bilinmeyen yaşamı gün yüzüne çıkarıyor.