Strazburg sonrası gece geç saatlerde gemimiz Ms Bellejour Ren üzerinde yol alarak tekrar Almanya sınırına geçti. Sabah erken saatlerdeyse Germersheim kasabasına ulaştık. Ancak burayı sadece liman olarak kullanacağız. Asıl amacımız 2000 yıllık geçmişe sahip olan Speyer’i keşfetmek. Bu nedenle sabah erken kahvaltı sonrası Germersheim’dan aracımıza binip Speyer’i keşfe gidiyoruz.
Speyer Hakkında
Almanya’nın Rheinland - Pfalz eyaletine bağlı olan Speyer, Ren Nehri kenarında yer almaktadır.
Antik Roma döneminde kurulmuş olan Speyer Almanya’nın en eski yerleşimlerinden biridir. Aslında eski bir Kelt yerleşimi olan bölge, Roma döneminde askerî ve ticarî bir merkez haline geldikten sonra gelişim göstermiştir. 450 senesinde barbarlarca yıkıma uğrayan şehir, 7. yüzyılda yeniden inşa edilerek piskoposluk bölgesi olmuştur. 1294 yılında, Speyer özgür bir imparatorluk şehri olmuştur. 1024-1125 seneleri arasında Frank imparatorlarının yönetimi altına giren kent, Alman İmparatorluğu’nun önemli bir derebeylik merkezi haline gelmiştir.
Günümüzde pek çok Cermen imparatoru ve Alman krallarının mezarlarının yer aldığı Speyer Katedrali’nin temelleri 1030’larda atılmıştır.
Kent, 1526 ve 1529 yılları arasında Roma Kilisesi’nin ikiye ayrılmasının kararlaştırıldığı oturumlara ve 50 kadar parlamento oturumuna ev sahipliği yaptığından dünyaca bilinir duruma gelmiştir. Özellikle 1529’da toplanan 2. İmparatorluk Meclisi’nde yapılan görüşmeler sonucu Protestanlık kavramı ortaya çıkmıştır.
Ancak arka arkaya yaşanan hükümdarlık savaşları sırasında 1689’da 14. Louis’nin verdiği emirle kent yerle bir edilmiştir. 1700’lerin başında yeniden inşa edilmeye başlanan Speyer bu kez de ayaklanmalar sonucu bir dönem Fransa hâkimiyetine girmiş, 1816 sonrası Bavyera’ya devredilmiştir. 1945’e kadar da Bavyera Hükümdarlığı’nın merkezlerinden biri olarak kalmıştır.
Günümüzde yaklaşık 50.000 kişinin yaşadığı Speyer, dinî açıdan çok önemli bir merkez durumundadır.
Speyer’de Görülecek Yerler
Speyer, dinî açıdan önemli bir nokta olduğundan kentte çok sayıda kilise yer almaktadır. Ancak bunlar arasında şüphesiz ki en önemlisi Speyer Katedrali’dir.
Speyer Katedrali (Speyer Dom): “Imperial Cathedral Basilica of the Assumption and St Stephen” olarak da bilnen Speyer Katedrali, ilk olarak 11. yüzyılda Kutsal Roma Cermen imparatoru 2. Konrad tarafından yaptırılmıştır.
Dom Meydanı’nda yer alan katedral “Kutsal Roma Cermen İmparatorluğu’nun Romanesk mimariye sahip başlıca eseri” olarak UNESCO Dünya Miras Listesi’ne alınmıştır. Speyer’in simgesi haline gelmiş Speyer Katedrali’nde Kutsal Roma Cermen imparatorları ve Alman krallarının mezarları yer almaktadır.
Oldukça gösterişli olan katedralin içinde yer alan kilise orgu ve katedralde yer alan vitray çalışmalar da görülmeye değerdir.
Tarih Müzesi (Historisches Museum der Pfalzs):Dom Meydanı’nda Speyer Katedrali’nin çaprazında yer alan tarih müzesi iki silindirik kubbesi ve kırmızı renkli dış cephesi ile dikkat çekmektedir. Rhineland-Palatinate bölgesinin tarihinin ve kültürünün anlatıldığı müzede bir milyondan fazla eser sergilenmektedir. Almanya’nın en önemli müzeleri arasında yer alan müze, 1869 senesinde açılmıştır ve her sene yaklaşık 200 bin civarında ziyaretçi ağırlar.
Maximilian Caddesi (Maximilianstraße): Katedrale sırtınızı döndüğünüzde önünüzde uzanan Maximilian Caddesi kentin en önemli alışveriş caddesi durumundadır.
Kentin pek çok önemli yapısı da bu cadde boyunca sıralanmıştır. Bunlar arasında en önemli olanlar Belediye Binası ve caddenin sonunda yer alan Eski Şehir Kapısı'dır.
Biz ziyaret ettiğimiz dönemde bu cadde boyunca kurulmuş olan Noel pazarı oldukça renkli ve hareketliydi.
Burada kurulan Noel pazarında ahşap kulübeler, at arabası tekerinden yapılmış masalar kente ayrı bir sıcaklık katmıştı.
Belediye Binası (Rathaus): Maximilian Caddesi üzerinde yer alan belediye binası, pembe renkli dış cephesi ile oldukça dikkat çekici. Günümüzdeki halini 1712-1726 seneleri arasında yapılan çalışma sonucu alan Belediye Binası Speyer düğünlerinin de vazgeçilmez adresi. Ancak biz tam Noel günü burada bulunduğumuz için herhangi bir düğüne denk gelmedik.
Eski Şehir Kapısı (Altpörtel): Orta Çağ’da kentin batı kapısı olan Eski Şehir Kapısı, mimari açıdan Almanya'nın en ünlü kapıları arasında gösteriliyor. 1230 – 1250 seneleri arasında eski bir gözlem kulesi üzerine inşa edilen yapının yüksekliği 55 metre.
1511'de üzerine yeniden eklenen gözlem kulesine yaklaşık 1,5 – 2 euro ödeyerek çıkmak mümkün.
Noel döneminde Eski Şehir Kapısı önünde kurulan buz pateni pistinin etrafı ise Noel pazarı için hazırlanmış ufak kulübelerle süslenmiş.
Kutsal Üçlük Kilisesi (Dreifaltigkeitskirche): Eski Şehir Kapısı'nı geçtikten sonra girdiğiniz cadde Große Himmelsgasse. Bu caddenin başlangıcında sağınızda çok hoş mimarisiyle postane binasını göreceksiniz.
Cadde boyunca devam ettiğinizde yine sağınızda Kutsal Üçlük (Baba, Oğul ve Kutsal Ruh) Kilisesi’ni göreceksiniz. Dış cephesinde ağırlıklı olarak sarı ve krem tonlarının kullanıldığı kilise, Speyer'in en eski Protestan kilisesi. Kentte çıkan büyük yangın sonrası 1701 - 1717 yılları arasında yeniden yapılan kilise barok tarzda olup, içindeki ahşap oymaları ve boyalı kemerleri ile görülmeye değer.
Anıt Kilisesi (Gedächtniskirche): Kutsal Üçlük Kilisesi sağınızda kalacak şekilde 100-150 metre daha yürüdüğünüzde Bartholomäus-Weltz Meydanı’na ulaşacaksınız. İşte Anıt Kilise de tam burada yer alıyor. 1893-1904 seneleri arasında yaptırılan bu Protestan Kilisesi’nde gotik tarz ön plana çıkıyor. 100 metre yüksekliğindeki Çan Kulesi sayesinde kentin en yüksek kilisesi olma unvanını kazanmıştır. Anıt Kilise olarak isimlendirilmesinin nedeni ise 1529 yılında Protestanların da Reichstag Meclisi’nde söz sahibi olması anısına yapılmış olmasından gelmektedir.
Yahudi Mahallesi (Judenhof Speyer): Kleine Pfaffengasse'te yer alan Yahudi Mahallesi, Speyer'de isteyip de gidemediklerimiz arasında. Orta Çağ'da Speyer, oldukça kalabalık bir Yahudi nüfusuna ev sahipliği yapıyormuş. İşte bu mahalle de 1084 – 1349 seneleri arasında Yahudilerin yaşamış olduğu bölge. Burada 12. yüzyıla tarihlenen Medieval Sinagogu ve hamam görülebiliyor. Medieval Sinagogu’nun en önemli özelliği ise Orta Çağ’dan günümüze ulaşan Avrupa’nın en eski Yahudi ibadet merkezi olması.
Speyer Teknik Müzesi (Technik Museum):Dom Meydanı'na yürüme mesafesindeki Speyer Teknik Müzesi bahçesinde sergilenen uçaklar sayesinde neredeyse kentin her yerinden görülebiliyor.
Bu müzeye neden Teknik Müze demişler bilmiyorum ama bence Taşımacılık ya da Ulaşım Müzesi falan daha çok yakışabilirmiş.
Çünkü içinde motosikletlerden, ilk deniz araçlarına, en eski tren vagonlarından uzay kapsüllerine kadar çok çok geniş bir koleksiyon sergileniyor. Hani öyle 1 saatte falan bitirmeniz mümkün değil. Bu müzeye en az yarım gün ayırmalısınız.
Müze 1991 senesinde “Auto & Technik Museum Sinsheim E.V” adıyla açılmış. 150.000 metrekare alan üzerine kurulmuş olan müzede 2.000’den fazla eser sergileniyor.
İçinde bir de IMAX Dome Sineması yer alan müzeyi her sene 500 bin üzerinde kişi ziyaret ediyor.
Müzenin girişi yanlış hatırlamıyorsam kişi başı 16-18 euro civarındaydı. Bu ilk bakışta diğer müze girişleriyle kıyasladığınızda biraz yüksek gelebilir ancak verdiğiniz ücretin karşılığını fazlasıyla alıyorsunuz.
Daha önce Modena'da yer alan Ferrari Müzesi'ne gitmiştik, oldukça da güzeldi. Ancak bu müze Ferrari Müzesi'nden çok daha fazla görülmeyi hak ediyor.
Speyer ile ilgili daha detaylı bilgi için:https://gezimanya.com/speyer
“Ren Nehri’nde Noel Pazarları Gezisi” yazı dizisinin devamı için:
1. Bölüm - Düsseldorf: https://gezimanya.com/GeziNotlari/ren-nehrinde-noel-pazarlari-gezisi-dusseldorf-1-bolum
2. Bölüm - Koblenz: https://gezimanya.com/GeziNotlari/ren-nehrinde-noel-pazarlari-gezisi-koblenz-2-bolum
3. Bölüm - Mannheim: https://gezimanya.com/GeziNotlari/ren-nehrinde-noel-pazarlari-gezisi-mannheim-3-bolum
4. Bölüm - Heidelberg: https://gezimanya.com/GeziNotlari/ren-nehrinde-noel-pazarlari-gezisi-heidelberg-4-bolum
5. Bölüm - Strazburg: https://gezimanya.com/GeziNotlari/ren-nehrinde-noel-pazarlari-gezisi-strazburg-5-bolum
6. Bölüm - Colmar: https://gezimanya.com/GeziNotlari/ren-nehrinde-noel-pazarlari-gezisi-colmar-6-bolum
8. Bölüm - Rüdesheim: https://gezimanya.com/GeziNotlari/ren-nehrinde-noel-pazarlari-gezisi-rudesheim-8-bolum
9. Bölüm - Romantik Ren Parkuru: https://gezimanya.com/GeziNotlari/ren-nehrinde-noel-pazarlari-gezisi-romantik-ren-parkuru-9-bolum
10. Bölüm - Boppard: https://gezimanya.com/GeziNotlari/ren-nehrinde-noel-pazarlari-gezisi-boppard-10-bolum
11. Bölüm - Bonn: https://gezimanya.com/GeziNotlari/ren-nehrinde-noel-pazarlari-gezisi-bonn-11-bolum12. Bölüm - Köln: https://gezimanya.com/GeziNotlari/ren-nehrinde-noel-pazarlari-gezisi-koln-12-bolum