Zonguldak'ta Cehennem Ağzı Mağarası

Karadeniz Ereğli, sadece tarihi MÖ 2500 yıllarına uzanan çok eski bir kent değildir; Ereğli, aynı zamanda, Anadolu uygarlıklarının, binlerce yıla yayılan bir kesişme noktasındadır da. O kadar ki Yunan mitolojisinin en çarpıcı olaylarının yaşandığı kentler arasında Ereğli'de vardır.

Homeos,ünlü eseri İlya'da Ereğli'yi de içine alan Zonguldak kıyılarının ünlü Troya (Truva) savaşlarına (MÖ 1200) katılan gönüllü Anadolu askerlerine de yurt olduğunu anlatır. Yunan mitolojisinin en çarpıcı öykülerinden olan Herkül'ün (Herakles) cehennemin kapısını bekleyen üç başlı canavar köpek Kerberos'u yakalaması öyküsü de Ereğli'de geçmektedir. Yunan mitolojisine göre, cehennem ağzı Ereğli'dedir. Bu mitolojik açıklamadan binlerce yıl sonra, 1829'da yanan taşların ya da maden kömürünün Ereğli'de bulunması cehennem çağrışımı açısından ilginçtir!

Ereğli, adını Herkül'den almıştır. Heracles'in ölüler ülkesine indiği zaman karşısına çıkan Kerberos ise ölüler ülkesinin bekçisidir. Yaşayanların içeri girmesini engeller, ölü ruhların da dışarı çıkmasına izin vermez. Herkül, Kerberos'u yeryüzüne çıkardığında salyasının toprağa düştüğü yerlerde zehirli bir bitki olan Akonit (haşhaş) yetişmeye başladığı söylenir. Kimileri bu otu Kaplanboğan olarak isimlendirir. Ancak Olimpos tanrıları Athena ve Hermeias, Hades'ten çaldıkları görünmezlik maskını Herakles'e vererek ölüler ülkesine görünmeden girmesini sağlarlar. (Acheron vadisinde yapılan kaçak kazılar sonucunda insan yüzüne oturan mermer bir mask bulunduğu anlatılır. Bu maskın 1980'li yıllara kadar Karadeniz Ereğli'de yaşlı bir vatandaşın evinde bulunduğu anlatılır.)

Olimpos tanrıları dünyayı bölüştüğünde Homeros, İlyada'da şu satırlara yer verir. Posedion konuşur; "Dünya üçe bölündü, üçümüz de aldık payımızı, kura çekildi, köpüklü deniz düştü bana. Sisli karanlıklar ülkesi düştü Hades'in payına."

Hades, ölüler ülkesinin tanrısıdır. İsmi görünmez anlamına gelir. Hades, ülkesinden hiçbir zaman dışarı çıkmaz ve diğer tanrılar gibi eğlencelere katılmaz. Yalnız yılda bir sağlığını kontrol ettirmek için Olimpos dağına Paian tanrıya gider. Argonautlar seferine katılan yarı tanrı Heracles, Acheron'a geldiğinde; Theseus'u kurtarmak için ölüler ülkesine girer ve arkadaşını kurtararak Kerberosu da yeryüzüne çıkarır. Homeros'tan yaklaşık yüz yıl sonra dünyaya gelen (MÖ 8. yy) antikçağın ilk şairi Hesiodos ise Kerberos'u; "Ekidna azgın bir canavar daha doğurmuş, adı dile alınmaz Kerberos'u Hades'in o tunç sesli, elli başlı O aman vermez yırtıcı köpeğini" diye anlatır.