Almatı Gezilecek Yerler

Her büyük şehirde resmi törenlerin, açık hava etkinliklerinin ve geçitlerin gerçekleştirildiği bir ana meydan vardır. Almatı’nın ana meydanı ise Respublika Alany yani Cumhuriyet Meydanı’dır. Meydanın tam ortasında yer alan Bağımsızlık Anıtı görülmesi gereken yapılardandır. Bağımsızlık Anıtı’nın tepesinde bir Kazak figürü olan Altın Adam heykeli görülmektedir. Modern yapılarla çevrili meydanda, geniş alanlara yayılmış çiçek bahçeleri yer almaktadır.

Dönemin Komünist Parti Genel Sekreteri Dinmukhamed Kunayev bugünkü Cumhuriyet Meydanı'nın bulunduğu alandaki meydanın küçük olduğuna karar verip 1980'de Cumhuriyet Meydanı'nın açılmasını sağlamıştır. 1980'den beri kutlamalara, askeri yürüyüşlere, geçit törenlerine ve protestolara ev sahipliği yapan meydanda yaşanmış en önemli olaylardan birisi 1986'daki Jeltoqsan diye bilinen eylemlerdir. Kunayev'e karşı bir grup öğrenci tarafından başlayan eylemler hızla büyümüştür. En sonunda Ulusal Kuvvetler ve OMON tarafından eylemlere müdahale yapılmıştır ve bunun sonucunda 200'den fazla kişi hayatını kaybetmiştir. 1992 yılından itibaren, Nevruz kutlamaları da Cumhuriyet Meydanı'nda yapılmaya başlanmıştır. Astana başkent olmadan önce bu ünvana sahip olan Almatı'nın yönetim merkezi de bu meydanın çevresi olmuştur. Pek çok hükümet binası burada bulunmaktaydı. Devlet başkanın konutlarından biri olan Başkanlık Sarayı ve Merkez Devlet Müzesi de buradadır. Günümüzde meydanda çiçek bahçeleri ve çeşmeler bulunmaktadır.

72, 79 numaralı otobüslerle, 4 numaralı tramvay ve metro hattıyla Cumhuriyet Meydanı’na ulaşım sağlamak mümkündür.

Cumhuriyet Meydanı’nın yaklaşık 300 metre yukarısında yer alan Devlet Merkez Müzesi, Kazakistan’ın en görülmeye değer müzesidir. Tunç Devri'nden kalma eserlerin sergilendiği müzede önemli bir Kazak figürü olan Altın Adam da yer almaktadır. Müzede, arkeolojik kazılardan elde edilen eserler, Kazakistan tarihine ait 300’den fazla eser sergilenmektedir. Müzeye giriş ücreti 100 tengedir. Rehber eşliğinde müzeyi gezme ücreti ise 2000 tengedir.

Kazakistan'ın ve Orta Asya'nın en büyük müzelerinden birisi olan Devlet Merkez Müzesi, 1931 yılında Zenkov Katedrali'nde açılmıştır. Günümüzdeki binası 1985 yılında mimarlar Mustafina ve Rzagaliev tarafından yaptırılmıştır ve şehirdeki en güzel modern binalardan birisi olarak görülmektedir. 17.557 metrekarelik alana yayılan müzede 200.000'den fazla eser bulunmaktadır.

Üç katlı müzede dört sergi salonu bulunmaktadır. Birinci salon paleontoloji ve arkeoloji kısımlarından oluşmaktadır. Paleontoloji kısmında böcek, balık gibi canlılara ait fosiller bulunur. Arkeoloji kısmı ise Paleolitik Dönem'den Kazak Devleti'nin kuruluşuna kadarki geniş zamanın buluntuların odaklanmaktadır. Meşhur Altın Elbiselim Adam'ın bir kopyası da buradadır. İkinci salonda 15. yüzyılda kurulan ilk Kazak Hanlığı'ndan 20. yüzyıla kadar geçen zamandaki Kazak Devleti'nin gelişimini yansıtmaktadır. Üçüncü salon, Kazak topraklarında yaşamış insanların etnografisini ve tarihini yansıtan eserlere ev sahipliği yapar. Ve son olarak dördüncü salonda Kazak Cumhuriyeti'nin modern tarihi sergilenir. Bu müzeye; 2, 63, 73 ve 86 numaralı otobüslerle ulaşabilirsiniz.

Göğe Çıkış Katedrali olarak da bilinen Zenkov Katedrali, Panfilov Parkı'nda yer almaktadır. Almatı'da görülebilecek en güzel yapılardan birisidir. 1907 yılında yapımı tamamlanan katedral, dünyadaki en uzun ikinci ahşap yapıdır ve son derece etkileyici bir mimariye sahiptir. Binanın mimarı Zenkov'dur ve katedral de adını mimarından almaktadır. Dizaynı Ukrayna barok mimarisi ürünüdür. Katedralin iç dizaynında kullanılan öğeler Moskova ve Kiev’deki sanat atölyelerinde yapılmıştır. Rus Devrimi’nden sonra Kazak Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti Devlet Müzesi olarak kullanılan yapı, 1930-1940 yılları arasında kamu kuruluşları tarafından kullanılmıştır ve çeşitli konserlere de ev sahipliği yapmıştır. 1973 yılında başlayan restorasyon çalışmalarının 1997 yılında tamamlanmasıyla katedral yeniden ibadete açılmıştır.

Moskova'daki meşhur Aziz Vasil Katedrali'ne benzeyen yapı, Almatı'daki Çarlık Rusyası'na ait, ayakta kalabilen sayılı yapılardandır. 1995 yılında da tekrar Rus Ortodoks Kilisesi'nin idaresine bağlanmıştır. 19. yüzyılda Rus Türkistanı Piskoposluğu, Almatı'da bir Rus Ortodoks kilisesinin eksikliğinden yakınmaya başlamıştır. Daha sonra Taşkent Piskoposu'nun desteğiyle katedralin inşaatı başlamıştır. 1911 yılındaki 7.7 büyüklüğündeki depremde çok az hasar almıştır. Katedralin yapısında mimar Zenkov tarafından depremlere dayanmasını sağlayacak sistemler kullanılmıştır. Ayrıca katedralin piskoposlar tarafından kutsanmış olması nedeniyle de az hasar aldığına inanılmaktadır.

İç tasarımıyla da büyüleyen katedralin ikonostasisleri Khludov tarafından yapılmıştır. Metro hattı Line 1’in Zhibek Zholy durağında inerek Zenkov Katedrali’ne ulaşabilirsiniz.

Bir diğer adı 28 Panfilov Muhafızı Parkı olan park, Almatı’nın merkez doğu bölgesinde bulunmaktadır. Şehrin en popüler mekanlarından olan park; yeşillik alanları, Zenkov Katedrali’ni ve Nazilerle savaştıkları sırada şehit olan 28 askere adanmış anıtı içinde barındırmaktadır. Park, ismini II. Dünya Savaşı'nda Nazi zırhlı birliklerine karşı verdiği mücadele ile Soyvetler Birliği kahramanı olan İvan Panfilov’dan almaktadır.

Parkın tarihi 1870'lere kadar dayanmaktadır. Eskiden bir köy mezarlığı olan bu alan, zamanla yavaş yavaş parka çevrilmiştir ve çoğu mezar kaldırılmıştır. Kolpakovsky ailesinden birkaç üyenin mezarları hala daha durmaktadır. Zenkov Katedrali'nin mimarı Andrey Pavlovich Zenkov 20. yüzyılın başında katedralin inşasına başladığında parkı da düzenlemiştir. Defalarca isim değiştiren parka bir dönem yazar Alexander Puşkin'in anısına Puşkin Parkı da denmiştir. İvan Panfilov komutasındaki Almatı Piyade Birliği, II. Dünya Savaşı'nda, çok zor koşullar altında Nazilerle çarpışarak Moskova'ya ulaşmalarını zorlaştırmış ve bu sayede şehrin savunmasının güçlendirilmesi için zaman kazandırmıştır. Parkın adı da burada hayatını kaybeden 28 askere adanmıştır. 

Mimar Zenkov döneminde parkın bünyesine birçok bina eklenmiştir. Bu binaların bir kısmı sergi alanı, müze gibi çeşitli amaçlar için kullanılmaktadır. Parkta düzenlenmiş olan sergilerin en önemlilerinden birisi de 1913'de Romanov Hanedanı'nın 300. yılı şerefine yapılan sergidir. 1908'de yapılan ahşap bir binanın içerisinde bugün Kazak Halk Müzik Enstrümanları Müzesi bulunmaktadır.

Kök-Töbe, bir diğer adıyla Yeşil Tepe, Almatı’nın en yüksek bölgesidir. Şehrin popüler noktalarından olan Kök–Töbe,deniz seviyesinden 1100 metre yükseğe kurulmuştur ve şehir manzarasının en güzel hali buradan görülmektedir. Şehrin en yüksek binası olan 372 metre yüksekliğindeki TV Kulesi de burada yer almaktadır. Bir seyir platformu niteliğinde olan Kök–Töbe Teleferiği, şehir merkezindeki Cumhuriyet Sarayı arkasından hareket eder ve şehrin güneydoğu bölgesindeki Kök–Töbe’ye ulaşır. Kök–Töbe Teleferiği ile yolculuk yapmak ve şehir manzarasını seyretmek son derece keyif vericidir. Tek yön gidiş ücreti 800 tenge, gidiş ve dönüş çift yön ücreti ise 2000 tengedir.

Tepenin zirvesinde kafeler, restoranlar, çocuk oyun alanları, eğlence parkı, dükkanlar ve Beatles grubunun heykeli bulunmaktadır. Ayrıca panoramik manzaraya karşı dizilmiş banklara oturup manzaranın tadını doyasıya çıkarabilirsiniz. Hatta bazı turistler gibi siz de burada minik piknikler yapabilirsiniz. Tepe ayrıca Sovyetler Birliği döneminde ve öncesinde de şehrin elitlerinin tatil yaptığı bir yer olmuştur. Başta Dinmukhamed Kunayev olmak üzere pek çok üst düzey isim için burada küçük yazlık evler yapılmıştır.

Teleferik çalışma saatleri;
Pazartesi, Çarşamba ve Perşembe: 11.00 – 24.00
Salı: 16.00 – 24.00
Cuma, Cumartesi ve Pazar: 11.00 – 01.00
Ulaşım;
Kök–Töbe bölgesine ulaşmak için Dostyk Bulvarı'ndaki Cumhuriyet Sarayı'nden kalkan Kök–Töbe teleferiğini ya da 95 ve 99 numaralı otobüsleri kullanabilirsiniz.

Büyük Almatı Gölü, Almatı şehir merkezinin yaklaşık 30 kilometre güneyinde yer almaktadır. Alatau bölgesinde yer alan göl, Eliy Milli Parkı ile birlikte büyüleyici bir çekicilik merkezi konumundadır. Göl, hidroelektrik enerji ve içme suyu elde etmek için kullanıldığı gibi doğal güzelliğiyle de bir turizm merkezi görevi görmektedir. Gölün etrafını saran dağlar, her mevsim farklı bir renge bürünerek gölde rengarenk yansımalar oluşturmaktadır. Deniz seviyesinden 2511 metre yükseklikte bulunan göl her mevsimde ışığın kırılmasına bağlı olarak mavinin farklı tonlarına bürünmektedir. Kışın karlar altında kalan dağların yarattığı manzara büyüleyici gözükse de kışın hava burada oldukça soğuk olabilmektedir.

Büyük Almatı Gölü çok uzun bir zaman önce tektonik hareketler sonucunda oluşmuştur. Tian Shan veya Tanrı Dağları üzerinde bulunan diğer göller de Büyük Almatı Gölü gibi tektonik depremlerle ortaya çıkmıştır. Gölün su seviyesi Ağustos ayında en yüksektir ve Şubat ayında en düşüktür. Sahil kenarı toplamda 3 kilometre uzunluğundadır ve gölün en derin noktası yaklaşık 40 metre derinliğindedir. Çevresinde Sovetov, Ozyorny ve Turist olmak üzere üç dağ zirvesi göze çarpar.4.000 metreden yüksek olan bu zirvelerden akan kar suları gölü beslemektedir. Ayrıca Büyük Almatı Nehri de gölle bağlantılıdır. Tanrı Dağları Astronomik Gözlemevi de göle çok yakın bir konumdadır. 28 numaralı otobüslerle Büyük Almatı Gölü’ne ulaşabilirsiniz.

Almatılılar için Yeşil Pazar yıllardır şehrin en önemli alışveriş noktası olmuştur. Bu büyük pazarda sebze, meyve, şarküteri ürünleri, baharatlar, şifalı otlar, kuru meyveler, kuruyemiş, bal gibi pek çok yiyecek satılıyor. Yiyeceklerin dışında tekstil ürünleri ve mobilya gibi farklı ürünler de satılmaktadır. Geniş bir ürün seçkisine sahip olan pazar, Orta Asya pazar kültürünü keşfetmek için çok ideal bir noktadır. Alışveriş yaparken yorulanların dinlenebileceği kafeler de bulunmaktadır. Ziyaretçilere ürünlerini tattıran pazarcılarla bir ürün alırken de pazarlık yapmayı ihmal etmemek gerekir. Zhibek Zholy Caddesi üzerinde bulunan pazar iki katlıdır ve Zelyonni Pazarı olarak da bilinmektedir.

Panfilov Parkı'nın doğu ucunda bulunan müze Kazak Halk Müziği'ni keşfetmek için en uygun yerlerden birisidir. 1908 yılında inşa edilen binası ahşaptır ve mimar Zenkov'un eseridir. Bina ancak 1980'lerden sonra müze olarak kullanılmaya başlamıştır ve ismi ünlü Kazak müzisyen Ykylas Dukenov'a ithaf edilmiştir. Şehrin en orijinal müzelerinden birisi olan müze 2013 yılında yapılan yenileme çalışmalarıyla daha iyi bir hale gelmiştir. Konyrau, sazgen, zhetigen, asatayak, dombra gibi Kazak müziklerinde kullanılan enstrümanlar müzede sergilenmektedir. Müzede 60 Kazak müzik aletine ait 1000'den fazla obje sergilenir. Bunlardan en eskileri 17. yüzyıla dayanmaktadır. Müzenin bünyesinde bulunan konser salonunda konserler, düğünler, kutlamalar ve defileler de düzenleniyor.

Kazakistan nüfusunun yaklaşık %70'ini Müslümanlar oluşturuyor. Almatı da Kazakistan'ın en önemli şehirlerinden birisi olduğu için şehre büyük bir cami yapılmasına karar verilmiş. Caminin bulunduğu alanda 1890 yılında inşa edilmiş eski bir cami bulunuyormuş ancak 1987 yılında çıkan büyük bir yangın nedeniyle cami kullanılamaz hale gelmiş. 1999 yılında yapımı tamamlanan Merkez Camii, ülkenin en büyük camisi unvanına sahiptir. Kubbesi, minareleri ve tasarımı ile devasa bir Türk mimarisi ürünüdür. İç dekorasyonu da Türk sanatçılar tarafından yapılmıştır. Özellikle altın kubbesi çok ilgi çekicidir. Yenileme çalışmalarıyla da caminin içindeki ses ve havalandırma sistemleri geliştirilmiştir ve cami modern bir hal almıştır.