Arizona

İstanbul’dan direkt seferlerin olmadığı Arizona’ya seyahat etmek için iki büyük şehrinde bulunan uluslararası havaalanlarından biri tercih edilebilir.

Phoenix ile Tempe’nin arasında bulunan Phoenix Sky Harbor Uluslararası Havaalanı (PHX), 17 saat veya daha fazla sürebilecek, en az bir aktarma yapacağınız bir ulaşım imkanı sunar; Tucson Uluslararası Havaalanı (TUS) ise en az iki aktarma yapacağınız 19 saat civarı sürecek bir yolculuğa olanak tanır.

Arizona’ya yapılan seyahatlerin çoğu, sonbahar, kış ve bahar aylarında havanın ılık olduğu alçak çöl bölgelerinde bulunan Phoenix ve Tucson şehirlerinedir. Ilık hava ve düşük yağış oranı seyahat eden kişilere, doğa yürüyüşü, bisiklet sürme, golf ve tarihi yerleri gezip görme gibi dışarıda sürdürebilecekleri farklı etkinlik imkanları sunar. Kışın yüksek kesimlerdeki kar yağışı kayak gibi kış sporları yapmaya da olanak tanır.

Yaz aylarında, alçak çöl bölgelerinde sıcaklıklar oldukça yüksek seyrederken, Flagstaff gibi yüksek kesimlerde daha ılık olur ve böylece yazın bile dışarıda keyifli vakit geçirmek daha mümkün olur.

Çöl bölgelerinde (güney Arizona), genellikle Ocak ayından Mart ayında kadar devam eden dönem yüksek sezon olarak kabul edilir. Diğer popüler sezon Nisan-Mayıs ayları ile Eylül-Aralık ayları arasındaki dönemdir. En uygun fiyatlar ise Haziran-Ağustos ayları arasında bulunabilmektedir.

Kuzey Arizona’nın dağlık bölgelerinde durum, çöl taraflarındakinin tam tersi niteliğindedir: Haziran-Ağustos ayları arasındaki dönem yüksek sezon; Ocak-Mart ayları arasındaki dönem ise düşük sezon olarak nitelendirilir. Nisan ve Mayıs ayları ile Eylül’den Aralık’a kadar süren dönemler de tercih edilmektedir.

Tüm yıl boyunca ziyaretçilerini efsanevi “saguarove günbatımı” manzarasıyla büyüleyen Tucson, sadece çölden ibaret değildir. Özellikle kışın, vadide doğa yürüyüşü yapılabilir veya kayak yapmak için Mt. Lemmon’a çıkılabilir.

Phoenix ile Tucson’un orta noktasına yakın bir yerde bulunan CasaGrande, pek çok kulübü ile golf meraklılarını yıl boyunca ağırlamaktadır. Şehir aynı zamanda, ülkedeki en iyi futbol eğitimi kurumlarından birine ev sahipliği yapmaktadır. Adrenalin merakılar için ise, havaalanında skydiving (serbest düşüş) hizmeti verilmektedir.

Yıl boyunca, Salt River’ın kanyonları boyunca nehirde bot gezileri düzenlenmektedir. Ayrıca, burada balon turuna katılabilir ve Superstition Mountains’ta doğa yürüyüşü yapabilirsiniz.

Arizona usulü işkembe çorbası olan menudo, evde hazırlanabileceği gibi restoranlarda da genellikle sadece hafta sonları (hatta Pazar günü) servis edilir. Bunun nedeni ise işkembenin hazırlanma ve pişirme süresinin çok uzun olmasıdır. Bizdeki gibi bu çorba da sarhoşluğun çözümü olarak tercih edilmektedir.

Meksika’nın taco kültürünün benimsenmiş olduğu Arizona’da, bu lezzetli yiyecekler NavahoTacoları veya Indiantaco isimleriyle bilinmektedir. Eyalet genelinde pek çok yerde bulmanız mümkündür.

Bir çeşit mısır lapası yahnisi (hominy stew) olan posole, Meksika veya yerli versiyonu olmak üzere iki çeşittir. İçeriklerinin de buna göre değişiyor olmasına rağmen, temelde mısır lapası ve taze tortilla kullanılan bol baharatlı doyurucu bir çorbadır.

Domuz pastırması sarılı Arizona’nın bol acılı hot dog yorumu olan Sonoran hot dog, Mexican Hot Dog adıyla da bilinir. İçerisinde barbunya ve ızgara soğanın yanı sıra doğranmış taze soğan, doğranmış domates, jalapeño sosu, mayonez ve hardal da bulunmaktadır. Tucson’da ortaya çıktığı tahmin edilen bu hot dog çeşidi, bu eyaletin en kült yiyeceğidir.

Mısır bazlı bir hamur ile hazırlanan tamale, tercihe göre biftek, tavuk, acı biber, peynir, fasulye veya sebzelerle doldurulabilir. Tamale, mısır yaprağı veya yeşil muz yaprağına sarılı olarak servis edilir. Yaklaşık bir el boyutuna yakındır ve kare şeklindedir. Üzerine salsa, guacamole (avokadolu bir sos) veya acı sos dökülebilir.

Arizona’da fry bread olarak bilinen, buraya özgü olmamasına rağmen restoranlarda ve yiyecek kamyonlarında sıkça karşınıza çıkabilecek bir çeşit kızarmış hamurdur. Biraz tuz serpilerek, bal dökülerek, toz şeker serpilerek, fasulye ve peynirin yanında veya dilimlenmiş et eşliğinde çeşitli şekillerde yenilebilir.

Chimichangas, Arizonalıların “burro” da dediği, bu bölgede yaygın olarak tüketilen bir yiyecek olan burritonun kızartılmış halidir. Özel soslu ile lezzetlendirilmiş, içinde patates veya pirinç bulunan çıtır burritolar her yerde rahatlıkla bulabileceğiniz bir Arizona yemeğidir.

Üzeri peynirli bir tortillanın tamamen çıtır çıtır bir hal alana kadar pişirilmesiyle hazırlanan Cheese crisps, quesadillaya benziyor olmasına rağmen aslında ondan farklıdır. Quesedilla ikiye katlanmış ve dilimlenmiş halde servis edilirken, cheese crisps bir tavada pişirilir ve açık olarak servis edilir.

Sun tea (güneş çayı), Arizona’nın güneşli günlerinden faydalanarak evde hazırlanan bir çeşit soğuk çaydır. İlk olarak bir kavanoza su doldurulur (sıcak değil), ardından uygun miktarda poşet çay eklenir. Kavanoz kapatılıp çayın demlenmesi için güneşe bırakılır. 3-4 saat sonra çay rengini ve lezzetini aldığında içilmeye hazır hale gelir. İçine buz ve limon dilimi eklenebilir. Ancak, Arizonalılar bunun yanı sıra şeker ve sudan oluşan basit bir şerbet hazırlayıp bu karışıma ekleyerek servis ederler.

· Yeni Yıl (1 Ocak),

· MLK Jr. Günü (16 Ocak),

· Lincoln’ün Doğum Günü (12 Şubat),

· Başkanlık Günü (20 Şubat),

· Anma Günü (29 Mayıs),

· Bağımsızlık Günü (4 Temmuz),

· İşçi Bayramı (4 Eylül),

· Colombus Günü (9 Ekim),

· Kıdemliler Günü (11 Kasım),

· Şükran Günü (23 Kasım),

· Noel (25 Aralık)

LOS ANGELES BAŞKONSOLOSLUĞU

Adres: Turkish Consulate General, 4801 Wilshire Blvd., Suit 310, Los Angeles, CA 90010

Telefon: +1 (323) 655 8832 / +1 (323) 591 6480 / 81 / 82

Fax: +1 (323) 655-8681

E-mail:[email protected]

Web Sitesi: losangeles.bk.mfa.gov.tr

Kişisel Başvuru Saatleri: 9.30-12.00;

Telefon ile Başvuru Saatleri: 8.30-16.00

Görev Bölgesi: Alaska, Arizona, California, Colorado, Hawaii, Idaho, Montana, Nevada, Oregon, Utah, Washington, Wyoming, Pacific Islands

Arizona’da resmi dil İngilizcedir ve nüfusun yüzde 74’ü sadece İngilizce konuşmaktadır. En çok konuşulan ikinci dil ise nüfusun yüzde 19,5’inin konuştuğu İspanyolcadır (veya Creole İspanyolcası). Yaklaşık 90 bin kişinin konuştuğu Navaho dili üçüncü sırada gelmektedir ve 30 bin kişi ise diğer Yerli Kuzey Amerika dillerini konuşmaktadır. Almanca konuşan 25 bin kişinin yanı sıra, 17 bin kişi Çince, 15 bin kişi ise Fransızca konuşmaktadır.

Günümüzde Arizona’nın ekonomisinde öne çıkan sektörler imalat ve turizmdir. Tarımsal alanda pamuk, büyükbaş hayvan yetiştiriciliği, süt ve süt ürünleri, marul ve saman; sanayide ise bakır ve diğer madenler, elektrik donanımı, ulaşım donanımı, makine, basım ve yayın, işlenmiş gıda ürünü, elektronik önde gelen faaliyetlerdendir.

En çok ihraç edilen ürünler; bilgisayar ve elektronik ürünler, ulaşım donanımı, makine, cihaz ve cihaz parçalarıdır. En çok pamuk tarımının yapılmakta olduğu Arizona’da, 2004 yılında, 96.000 hektarlık alanda 680.000 balya Upland pamuğu üretilmiştir ve toplam değeri 163.200.000 doları geçmektedir. Sebzelerden özellikle marulun değeri yine 2004 yılında 858.010.000 doları bulmuştur. Diğer önemli tarım ürünü olan saman ise, 208.269.000 dolar değerinde olup 2.119.000 ton üretilmiştir.

Arizona’daki ilk yaşam belirtileri 12.000 yıl öncesine dayanmaktadır. İlk Arizonalılar, kalıntıları SanPedro Valley’de bulunan avcılarıdır. M.S. 500 yılında, onlardan sonrakiler şu anki Meksika’dan ilkel tarımı aldılar ve birkaç kültüre ayrıldılar. BasketMakers (Anasazi) eyaletin kuzeydoğu kısmına yayıldı; Mogollonlar doğudaki dağlık bölgeye yerleşti ve avcılık yaptı; oldukça gelişmiş sulayıcılar olan Hokohamlar, orta ve güney vadilere kanallar ve köyler kurdular; ve az gelişmiş nehir insanları olan Hakatayalar, Büyük Kanyon’un güneyinde ve batısında yaşadılar.

1500’lerde İspanyollar keşif, misyonerlik ve yerleşme amaçlarıyla bölgeye ilk kez geldiklerinde, yerlilerin çoğu nehir kenarındaki verimli vadilerde, küçük barınaklarda yaşıyordu. Bu Arizona yerlileri, 3 dil ailesine aitti: Uto-Aztecan (Hopi, Paiute, Chemehuevi, Pima-Papago); Yuman (Yuma, Mohave, Cocopa, Maricopa, Yavapai, Walapai, Havasupai); ve Athapaskan (Navaho-Apaçi). Hopi aralarında en eski olanıydı, geçmişleri Anasazilere dayanmaktadır; en gençleri Navaho-Apaçiler ise Plains’ten göç etmişlerdir.

1736 yılında Arizona’nın Pima köyü yakınlarında, bugünkü Nogales’in 32 km güneybatısında, gümüş keşfedildi ve böylece İspanyol yerleşimciler kuzeye doğru ilerledi. Nogales’in kuzeyindeki Santa Cruz Nehri’nde bulunan Tubac, Arizona’daki ilk büyük Avrupalı yerleşimi oldu.

1850 yılında, bugünkü Arizona’nın büyük bir kısmı Birleşik Devletler’in yeni toprağı NewMexico’nun bir parçası haline geldi. Güney kısmı da 1853 yılında ilave edildi.

24 Şubat 1863 tarihinde Başkan Abraham Lincoln, yasaya yeni Territory of Arizona’yı kuran bir şart ekledi ve 1889 yılında Phoenix başkent oldu.

14 Şubat 1912 tarihinde 48. eyalet olarak Birleşik Devletler’e katıldı.

Arizona’da az yağışlı ve kuru bir iklim hakimdir, özellikle güneybatı kısmı en kurak bölgedir. Sıcaklıklar bölgeden bölgeye, mevsimden mevsime ve hatta gündüz ve gece bile büyük değişiklik gösterebilir. Güneybatı çölünde yer alan Yuma’da günlük ortalama sıcaklık ocak ayında 20°C iken, temmuz ayında ise 27°C-41°C arasında değişir. İç kısımdaki yüksek alanda bulunan Flagstaff’ta ise ocak ayı günlük ortalama sıcaklık -9°C ile 5°C arasında değişirken, temmuz ayı günlük ortalama sıcaklık 10°C-27°C olarak ölçülmektedir. En yüksek sıcaklık 29 Haziran 1994 tarihinde Lake Havasu City’de (53°C) ve en düşük sıcaklık da 7 Ocak 1971 tarihinde Hawley Lake’de (-40°C) kaydedilmiştir.

En çok güneş ışığına maruz kalan yer eyaletin güneybatı kısmıdır. Eyaletin güney ve batıdaki alçak kısımlarında oldukça nadir olan kar yağışı, kış aylarında en yüksek noktalarda 254 cm’ye kadar çıkmaktadır.

Nüfusun büyük çoğunluğu Hristiyan’lardan oluşan Arizona’da, yüzde 39 oranında Protestan, yüzde 21 oranında ise Katolik yaşamaktadır. Yüzde 4 oranında Agnostik, yüzde 3 oranında da ateistin bulunduğu eyalette, yüzde 2 oranında Yahudi ile birlikte sadece yüzde 1 oranında Müslüman, Hindu ve Budist vardır.

Arizona’nın başkenti ve aynı zamanda en büyük şehri olan Phoenix, Amerika Birleşik Devletleri’nin de en büyük 5. şehridir. SonoranÇölü’nün ortasındadır ve Büyük Kanyon’a giden yolun üzerindedir. ABD’deki diğer büyük şehirlerden farklı olarak Phoenix, pek çok park ve korunmuş alan barındırmaktadır.

Arizona’nın ikinci büyük şehri olan Tucson, eski “Vahşi Batı” ruhunu modern bir şehirde yaşatılmış halidir. Tucson, UNESCO tarafından Dünya Gastronomi Şehri olarak tanımlanan ilk şehirdir. Görsel ve performans sanatları sahneleri ile saydın galeri ve müzelerle dolu Tuscon’un çok kültürlü mirası göz doldurur. Güzelliğiyle ünlü Sonoran Çölü, bu bölgeyi Güneybatı Amerika’nın sembolü olan dev saguaro dahil olmak üzere harika kaktüslerle kaplar.

Eyaletin üçüncü büyük şehri Mesa, tam bir sanat şehridir. Mesa Arts Center (MAC), 4 adet tiyatrosu, galerileri ve sergi salonları ile eyaletin en büyük sanat ve eğlence parkıdır. Mesa’nın şehir merkezindeki sokaklarda 200’den fazla kamusal sanat heykeli ile restoranlar ve dükkanlar bulunmaktadır. Ayrıca, pek çok müze de bu bölgede yer almaktadır: Arizona Doğal Tarih Müzesi, i.d.e.a. Museum ve Mesa Historical Museum.

Her spor çeşidi için alternatifler barındıran CasaGrande’nin, ayrıca ulusal ve yerel tarih kayıtlarına geçmiş 40’tan fazla bina bulunan tarihi şehir merkezi de görülmeye değerdir. Müzik konserleri, araba şovları, güzel sanatlar gösterimleri ve yerel, bölgesel ve Amerikan Yerli kültürlerini içeren pek çok etkinliğe ev sahipliği yapar.

Eski demiryolu şehri olan Flagstaff, çok iyi konaklama imkanları ile Büyük Kanyon ziyaretlerini kolaylaştırır. Ulusal Anıtlar üçlüsü ile tarihi Route 66’in bazı kısımları da Flagstaff’da bulunmaktadır.

Arizona 5 bölgeye ayrılmaktadır: Doğu Arizona; Greater Phoenix; Kuzey Arizona; Güney Arizona; ve bölgenin en büyük ve zengin tarihli kenti Yuma’nın bulunduğu Batı Arizona.