Birgi

Birgi, İzmir'in Ödemiş ilçesine bağlı bir köydür. Ödemiş’e 10 kilometre, İzmir'e 110 kilometre uzaklıktadır. 2012 yılında UNESCO tarafından Dünya Mirası Geçici Listesi’ne alınmıştır.
 
Birgi kuruluşundan bu yana Frigler, Lidyalılar, Persler ve Romalıların egemenliği altına girdi. Bizans döneminde Pyrgion adı ile anılan Birgi 1308’de kurulan Aydınoğulları Beyliği'ne 13. ve 14. yüzyılda başkentlik yaptı. 1426’da ise Osmanlı İmparatorluğu'nun  sınırlarına dahil edildi.
 
Birgi sahip olduğu tarihi ve kültürel zenginlikleriyle adeta bir açık hava müzesidir. Tarihi evleri, konakları, camileri ve türbeleri ile köklü bir tarihe sahip olan, Bozdağları’nın serin yamaçlarında yemyeşil coğrafyası ile bu şirin ilçe mutlaka görülmesi gereken yerler arasındadır.
 
İhtişamlı tarihi boyunca birçok uygarlığa ev sahipliği yapan  köyün MÖ. 7. yüzyılda Romalılar tarafından verilen ilk ismi  Dios Hieron (Zeus şehri)’dur. Daha sonra Hıristiyanlığı benimseyen Romalılar kentin adını değiştirip Christo Polis (İsa'nın şehri) koymuşlardır.
Birgi Çayı’nın sağ ve sol tarafına yayılmış olan köy, girişinde köyün kadınlarının açtığı tezgahlarda sattıkları ev yapımı tarhana, takı, erişte, dantel, Ödemiş ipeği, el mendilleri, tel kırma işleri, patates gibi ürünlerle çok renkli bir görünüm oluşturmaktadır. Bu arada bölgenin patatesinin meşhur olduğunu unutmayın.
 
Ulu çınarların süslediği caddeleri ve tarihi evleri dolaşıp bu güzellikleri resmetmek, çınaraltı kahvelerinde oturup köy halkıyla sohbet etmek ve lezzetli adaçayından içerek etrafın tadını çıkarmak Birgi’de yapabileceğiniz aktivitelerden birkaçıdır. Çamlık Tevfik Paşa Cumhuriyet Parkı’nda piknik yapabilir ya da park içinde bulunan kendin pişir kendin ye tarzı açık restoranları tercih edebilirsiniz.

Birgi’de Görülecek Yerler

Tarihi bir köy olan Birgi'de birçok turistik yapı bulunmaktadır. Bunlardan özellikle gezilmesi ve görülmesi gerekenler şöyle:
 
Çakıroğlu Konağı: Yapımına 1761 yılında Mustafa Çakırağa tarafından başlanan konağın ahşapları Venedik'ten getirtilerek 1763 yılında tamamlanmıştır. 3 katlı görkemli bir konaktır. Konağın dış yüzündeki işlemeleri ile hemen her odasındaki tavan süslemeleri                       görülmeye değer. Konak günümüzde Kültür Bakanlığı'na bağlı bir müzedir. İçini rehberler eşliğinde gezip hakkında detaylı bilgi edinebilirsiniz.
 
Tarihi Birgi Evleri: Asırlık çınar ve çam ağaçlarının arasında yüksek taş duvarlı, kiremit çatılı, ahşap pencereli tarihi Birgi evleri, adeta bir tablo gibi durmaktadır. Evlere giriş iki kanatlı ve ahşap kapılardan yapılır. Zemin katları yığma taş duvardan, üst katlar ise ahşaptan yapılmıştır. Üst katlarda sofaların etrafından odalara girilmektedir. Pencereleri kafeslidir. Yüksek duvarlı evler dar ve çıkmaz sokaklar üzerinde dizilmiştir.
 
Ulu Camii (Aydınoğlu Mehmet Bey Camii): 1312’de beylikler döneminin ilk camilerinden biridir. Mehmet Bey tarafından yaptırılmıştır. Türk-İslam tarihinin en iyi örneklerinden biri olan camii, çivi kullanılmadan yapılan ahşap işçiliği ve çinilerle kaplı minaresiyle dikkat çekmektedir. Türbesinde Aydınoğlu Mehmet Bey, Umur Bey, İsa Bey ve Bahadır Bey'e ait mezarlar bulunmaktadır.
 
İmam-ı Birgi Türbesi: İmam-ı Birgivi, Osmanlı’nın yetiştirdiği büyük alimlerden biridir. Bu büyük alim için Birgi'de büyük bir medrese kurulmuş ve Birgivi Mehmet Efendi medresenin başına getirilmiştir. Kendisi burada talebe yetiştirmiş, vaaz vermiş, kitap yazarak ömrünü geçirmiştir. 52 yaşında veba hastalığına yakalanarak İstanbul’a gitmiş ve vefatından sonra tekrar Birgi’ye getirilerek defnedilmiştir.
 
Sandıkoğlu Konağı: Çok görkemli olmasa da görülmesi gereken tipik bir Türk evidir. Konağın güney tarafındaki odalardan birinin panosunda İstanbul resmedilmiştir. Diğer odaların duvarlarında da çiçek resimleri dikkat çekmektedir.

 
Karaoğlu Camii: 1762 yılında yapılan bu camii  bir ana kubbe ve 3 küçük kubbeden oluşmaktadır. Camideki mihrap ve minberin bulunduğu yer mermer; pencere ve kapı sistemleri ahşaptır.
 
Aydınoğlu Hamamı: Hamamın hitabesi günümüze kadar ulaşmadığı için, ne zaman ve kim tarafından yapıldığı kesin olarak bilinmemektir. Buna rağmen Aydınoğlu Mehmet Bey'in 1312-1313 tarihlerinde yaptırdığı ve Birgi Ulucami ile bağlantılı olduğu yürütülen tahminler arasındadır. Kesme taş ve tuğlayla inşa edilmiş olan hamam, dikdörtgen şeklindedir ve soyunma, sıcak ve soğuk olmak üzere üç ayrı bölüme sahiptir. Tüm  bu bölümlerin üzeri pandantif geçişli kubbe ile örülmüştür.
 
Küp Uçuran Kulesi (Pankonduz Kulesi): Birgi merkezde Cumhuriyet Meydanı’nda bulunan ve üç katlı olan bu yapı, Bizans dönemine ait olup, yuvarlak temel üzerinde 10 cepheli olarak inşa edilmiştir. İnşaatında taş ve harç kullanılmıştır. Kule 1997-1998 yıllarında restore edilerek bir süre restoran ve kafe olarak kullanılmıştır. Günümüzde restorasyon projesi için kapalı tutulmaktadır.                    

Birgi’ye Nasıl Gidilir?

İzmir merkeze 110 kilometre olan Birgi’ye İzmir-Aydın otoyolundan giderken Ödemiş sapağından ayrılarak gidilir. İzmir otogarından Ödemiş arabalarına binerek Ödemiş merkezden yarım saatte bir Birgi'ye kalkan minibüslerle de varabilirsiniz.

Birgi’de Ne Yenir?

Yöreye has etli pide, güveç, keşkek, mantı, sac kavurma, ot kavurması, balkabağı mücveri, yöresel peynirler ve tüm Türkiye'de tanınan meşhur Ödemiş köftesi eğer Birgi’deyseniz yemeden dönememeniz gereken lezzetlerdir.

Birgi’de Nerede Kalınır?

Birgi’de genellikle uygun fiyatlı konaklama seçenekleri bulunmaktadır. Gittiğinizde konaklamak için bakabileceğiniz opsiyonlardan birkaçı ise şöyledir: Belediyeye ait Birgi Oteli, Birgi Butik Otel Saliha, Yeni Gelin Evi Butik, Birgi Çınaraltı Pansiyon, Birgi Derviş Ağa Konak Pansiyon…