Yıldız Sarayı

Yıldız Sarayı, İstanbul‘un Beşiktaş ilçesindeki, yaklaşık 500 bin metrekarelik alana sahip olan bir saraydır. Türk Osmanlı saray mimarisinin son örneği olan Yıldız Sarayı, Sultan III. Selim’in isteğiyle annesi Mihrimah Sultan için yaptırılmıştır. Günümüzde Türkiye’de tiyatrosu olan tek saray unvanına sahip görkemli yapı çevresinde yeşil alan içine yerleşmiş saraylar, köşkler, idare, emniyet, servis yapıları ve parkları görebilirsiniz.

Yıldız Sarayı Hakkında Bilgi 

Herhangi bir yapının bulunmadığı av arazisine ilk kasr, Sultan I. Ahmed zamanında 17. yüzyılın hemen başlarında yaptırılmıştır. Av tertipleri sırasında kullanılan bu kasrın inşasını 18. yüzyıl sonlarında yapılan Yıldız Sarayı binasının inşası takip etmiştir. Sultan Abdülmecid, Bezm-i Alem Valide Sultan için 1842 yılında yeni bir köşk yaptırmıştır. Sultan Abdülaziz’in saltanatı döneminde Büyük Mabeyin Köşkü inşa ettirilmiş, sonrasında da Malta ve Çadır Köşkleri ile Çit Kasrı ilave edilmiştir. Sultan V. Murat da Yıldız Sarayı’nda ikamet etmiş olduğunu bilinen Osmanlı sultanlarındandır. Yıldız Sarayı hakkında bilgi verirken kompleksi bir bütün olarak ele almazsak, Yıldız Sarayı tarihi konusunda eksik bilgi vermiş olacağımız gibi Osmanlı dönemindeki Yıldız Sarayı kompleksi değerini de tam ifade edememiş oluruz.

Yıldız Sarayı Ne Zaman Yapıldı? 

Yıldız Sarayı ne zaman yapıldı diye tarihe dönüp Yıldız Saray Kompleksi hakkında tarihe düşülen notlara baktığımızda, ilk kez 18. yüzyıl sonlarında Mihrişah Sultan için, onun ikamet etmesi amacıyla yaptırılmış bir saray olduğunu görüyoruz. Ancak Sultan III. Selim’in, annesi için yaptırmış olduğu bu saray; ilerleyen dönemlerde de saltanat ailesinin gözde mekânlarından biri olmuştur. Osmanlı sultanlarından II. Abdülhamit, Yıldız Sarayı’nı Osmanlı Devleti’ni idare ettiği 33 yıl boyunca hem ikametgâh hem de idarî saray olarak kullanmıştır. Sarayın içinde bulunduğu ve ilk dönemlerde av arazisi olarak kullanılan koruluk bölgede yapılan, nihai hali ile 500.000 metrekarelik alanı kaplayan kompleks, 17. yüzyıldan 19. yüzyıla kadar sürekli ilaveler yapılarak geliştirilmiştir.

Yıldız Sarayı Bölümleri

Yıldız Sarayı, II. Abdülhamit’in 33 yıllık saltanatı boyunca Osmanlı Devleti’nin Eski Saray, Topkapı Sarayı ve Dolmabahçe Sarayı’ndan sonra dördüncü yönetim merkezi olmuştur. Bu zamanda sarayda, padişahın özel hayatına ait mekânların yanı sıra, bürokratik işlere tahsis edilen yapılar, tamirhane, marangozhane gibi atölyelerle tiyatro, müze, kütüphane gibi kültür ve sanat bölümleri de yer alıyordu.

 Yıldız Sarayı içi kadar dışı, bahçesi ve ek yapıları da oldukça ilgi çekicidir. Sarayda, Hasbahçe denilen ve içinde ırmak görünümünde bir de havuzu bulunan iç bahçe de mevcuttur. Bu bahçenin çevresinde minik dinlenme köşkleri de bulunmaktadır. Saray bahçesindeki yerleri şöyle sıralayabiliriz:

Yıldız Şale: Yıldız Sarayı’nın en bilinen yapısıdır. Köşkün ismi Fransızca “Dağ Evi” anlamındaki “chalet” kelimesinden gelir. Osmanlı mimarisindeki en ilgi uyandıran yapılarından birisi olan köşk, bitişik halde bulunan üç binadan meydana gelir. 1880 senesinde inşa edilen Şale Köşkü’nün ilk kısmına, daha sonraki zamanlarda oda ve salonlar ilave edilmiştir. Eklenen binalardan sonuncusu da Merasim Köşkü‘dür. Konuk evi olarak kullanılan Merasim Köşkü’nün zemini duvardan duvara tek parça Hereke halısıyla kaplı, tavanı ise altın yaldızlı panolarla süslenmiş vaziyettedir.

Küçük Mabeyn Köşkü: 1901 senesinde Sultan II. Abdülhamid’in çalışmak için yaptırttığı köşk, aynı zamanda sultanın tahttan indirildiğini öğrendiği yerdir. Ayrıca Mustafa Kemal Atatürk 1919 yılında Samsun’a gitmeden önce Sultan Vahdettin ile son görüşmesini bu köşkte bulunan bir odada gerçekleştirmiştir.

Yıldız Sarayı Mabeyn Köşkü: Sarayın en gösterişli köşkü olan mekân, Sultan Abdülaziz’in isteğiyle 1866 yılında inşa edilmiştir. Köşkün, havuzlu Divanhanesi ve ikinci kata çıkışta kullanılan kristal tırabzanlı merdivenleri onu bu denli gösterişli kılar. Sultan II. Abdülhamid zamanında merkezi yönetim binası olan yapı, Cumhuriyetin ilanından sonra da önemli davetler için kullanılmıştır.

Cihannüma Köşkü: Boğaz, Haliç ve Marmara’yı gören bir noktaya yapılan köşk dinlenme ve seyir amacıyla kullanılmıştır. Ahşap ve süslü bir sanatla bezeli olan yapı sarayın önemli yapılarından biri olarak bilinir. Bu merkezi konumdaki saraydan II. Abdülhamid’in dürbünle İstanbul’u ve Boğaz’ı gözlemlediği bilinmektedir.

Yıldız Sarayı Tiyatrosu: Alman İmparatoru II. Wilhelm’in ziyareti için II. Abdülhamid tarafından inşa ettirilen tiyatro, dikdörtgen tasarımlı ve 3 tarafı localarla çevrilidir. Sahnede yerli ve yabancı temsiller yapılmıştır.
Ayrıca gittiğiniz zaman sarayın diğer bölümleri olan Ada Köşkü, Yıldız Sarayı Müzesi, Art Nouveau Seksiyonu, Küçük Mabeyn Hamamı, Sahne Sanatları Müzesi ve Sultan II. Abdülhamid’in Özel Hamamı bölümlerini de ziyaret edebilirsiniz.

Yıldız Sarayı Hümayunu 

Bu dönemlerden sonra başlayan Sultan II. Abdülhamid döneminde, alan genişletilerek şimdiki Yıldız Parkı üzerinde de imar çalışmaları yapılmış, eklenen tüm ilave binalar ve açık ve kapalı yaşam alanları ile Yıldız Saray Kompleksi haline gelmiştir ve idarî önemi aralıksız 33 yıl boyunca ilk sırada olan saraya Yıldız Saray-ı Hümayunu denmiştir.

Saltanat ailesinin ikametgâh alanı olma niteliğini yitirdikten sonra Yıldız Sarayı kompleksi genel olarak Türk Silahlı Kuvvetleri tarafından çeşitli amaçlar ile kullanılmış ve 1978 yılında Kültür Bakanlığı’na devredilmiştir.

Yıldız Saray Kompleksi’nin içerisinde günümüzde halen birçok müze ve tarihî mekân mevcuttur. Bunlar arasında Yıldız Sarayı ve Sahne Sanatları müzeleri ile II. Abdülhamid’in Özel Hamamı, Küçük Mâbeyin Hamamı ve Yıldız Sarayı Tiyatrosu bulunur. Ancak Yıldız Sarayı Müdürlüğü adıyla yeniden hizmete girmiş olan Yıldız Sarayı kompleksinde halen onarım işlemleri devam etmektedir.

Yıldız Sarayı Müzesi

1994 yılından beri hizmet veren Yıldız Sarayı Müzesi’nde Yıldız Sarayı kompleksi içinde faaliyet gösteren Yıldız Porselen Fabrikası‘nın ürettiği eserleri de gezebilirsiniz. Yıldız Sarayı bünyesi altında üç değişik müze ziyaretçi ağırlıyor: Yıldız Sarayı Müzesi, Yıldız Saray Tiyatrosu ve Sahne Sanatları Müzesi ile İstanbul Büyükşehir Belediyesi Şehir Müzesi.

Yıldız Sarayı Ziyaret Saatleri ve Giriş Ücreti

15 Nisan – 2 Ekim: 09:00 – 19:00
3 Ekim – 14 Nisan: 09:00 – 17:00
Giriş Ücreti: 10 Türk Lirası
Müzekart: geçerli

Yıldız Sarayı Adres ve Telefon

Adres: Yıldız Sarayı Müzesi, Barbaros Bulvarı, Serencebey Yokuşu, No. 62 Beşiktaş / İstanbul – Beşiktaş, İstanbul, Türkiye
Telefon: (0212) 258 30 80

Yıldız Sarayı Ulaşım

Otobüs: 27 T, 27E, 27 SE, 29A, 29C, 29D, 29İ, 30A, 30M, 36L, 40B, 41E, 43R, 52, 58A, 58N, 58S, 58UL, 62, 62G, 63, 103, 110, 112, 129T, 559C, U1, U2 hat numaralı İETT otobüslerini kullanarak Yıldız Teknik Üniversitesi durağında inerek Yıldız Sarayı’na ulaşabilirsiniz.

Vapur-Motor: Üsküdar ya da Kadıköy’den vapur ve motorları kullanarak Beşiktaş’a geçtikten sonra Barbaros Caddesi’nden geçen tüm otobüs ve minibüsler vasıtasıyla Yıldız Sarayı’na ulaşabilirsiniz.

Dolmuş: Barbaros Caddesi’nin üzerindeki Çarşı durağının yanından kalkan ve Barbaros Caddesi üzerinden Sarıyer-Maslak yönüne giden tüm dolmuşları kullanarak Yıldız Sarayı’na gidebilirsiniz.