Ayasofya Kilisesi (St. Sofia Church)

“Ayasofya” ismini duyar duymaz, doğal olarak ilk etapta İstanbul’daki Ayasofya Müzesi aklımıza gelir. Fakat unutmayalım İstanbul başta olmak üzere Bursa, Trabzon, Makedonya ve Bulgaristan’da Ayasofya isimli dini yapılar bulunmaktadır. Bulgaristan’ın başkenti Sofya’da bulunan Ayasofya Kilisesi veya Azize Sofya Kilisesi (St. Sofia Church) ise şehre adını veren görkemli bir Ortodoks kilisesidir. Kelime anlamı , ‘Kutsal Bilgelik’ ya da ‘İlahi Bilgelik’ anlamına gelen Ayasofya Kilisesi, Sofya’nın şehir merkezinde Alexander Nevsky Meydanındaki Katedralden 50 metrelik mesafede yer almaktadır. Kilisenin tarihi, 4. ve 6. yüzyıla kadar gitmektedir ve bu tarihi kilise, Sofya’daki en eski ikinci kilise olmasıyla ünlüdür.

Sofya’nın simge yapılarından biri olarak kabul edilen Ayasofya Kilise’si, 527 – 565 arasında hüküm süren Bizans İmparatoru Justinian zamanında inşa edilmiştir. Kilise, Roma egemenliğindeki adıyla ‘Serdika’ şehrinin mezarlıklarının, 4. yüzyıldan kalma eski kiliselerin ve bir düzine taş türbenin yerine yapılmıştır. Eski tapınaklardan birinin mozaik parçaları, arkeolojik kazılar esnasında bulunmuştur. Binanın, 5 bin kişiye kadar ziyaretçi ağırlayabileceği tahmin edilmektedir. Ayasofya Kilise’si, 11. ve 14. yüzyıl süresince, metropol kilisesiydi ve ünü o kadar fazlaydı ki 14. yüzyılda adını şehre verdi.

Kilise olarak hizmete başlayan yapı, 16. yüzyılda Osmanlı egemenliği boyunca, cami olarak yeniden yapılandırılmıştır ve kiliseyken boyalı tablolu tüm duvarları yıkılmıştır. 1818 ve 1858 yılındaki büyük depremler ise hem minaresini hem de binayı tahrip etmiştir. Ayrıca bir efsaneye göre ikinci depremde bir imam ve iki oğlu ölmüştür. Bu kötü olaydan sonra bina, uzun bir süreliğine terkedilmiş ve 1878’de Bulgaristan’ın yabancı egemenliğinden kurtulmasının ardından bir depoya çevrilmiştir. Bina, 20. yüzyılın başında arkeolojik kazılar gerçekleştirilene kadar defalarca restore edilmiştir. Günümüzde, yapının görünümü, ilk çağların sonu ve orta çağların başındaki otantik görünüme son derece yakındır.

Ayrıca kilisenin hemen yakınında ‘Bilinmeyen Bir Savaşçı’nın Anıtı’ bulunmaktadır. Bu anıt, ülkesinin toprakları için ölen tüm savaşçılara ithafen bir sembol olarak bilinir.  Şehrin karışık tarihine bir adım daha yaklaşmak için Bulgaristan’ın başkenti Sofya’ya gelmişken Ayasofya Kilisesi’ni mutlaka ziyaret etmelisiniz. Kilisenin geçmişini derin derin düşünürken, 2013’te halka ziyarete açılan eski türbelerde ve labirent gibi koridorlarında kaybolmaya hazır olun.

Ziyaret Bilgileri: Kiliseye giriş ücretsiz. Ziyaretinizi Mart – Eylül: 07.00 – 19.00 / Ekim – Şubat: 07.00 – 18.00 tarihleri arasında yapabilirsiniz. Ayrıca Sofya’daki Turizm Danışma Bürosu, kentin simgesi olan lokasyonlara ücretsiz yürüyüş turları düzenliyor. Cumartesi ve Çarşamba günleri sabah 09.30’da başlayan tur, 10 kişiden fazla gruplar için önceden talep edildiği takdirde gerçekleştiriliyor.

Adres:  ul. "Paris" 2, 1000 Sofia Center, Sofya, Bulgaristan

Yol Tarifi: Ulusal Sanat Galerisi’ne ve St Nikolas Rus Kilisesi’ne 4 - 5 dakikalık yürüme mesafesindedir. (Yaklaşık 400 metre) Taksi ile şehir merkezinden yazacağı para: 2.4 Bulgar Levası (Yaklaşık 1.2 Euro) Toplu Taşıma Seçenekleri: Hemen batı kısmına yürüyünce Aleksandar Nevski otobüs durağından 9 numaralı otobüs geçer. SU St. Kliment Ohridski Metro İstasyonu, yürüyerek 700 metrelik mesafededir. M1 ve M2 hatları mevcuttur.

Yakın Yerler: Serdica Amfitiyatrosu, Azi Alexander Nevski Katedrali,Aziz Nikolas Rus Kilisesi