Sarıkamış isminin nereden geldiğine dair iki adet rivayet bulunmaktadır. Bunlardan biri; toprakların Çerkes Beylerinden biri tarafından biraz yiyecek ve bir sarık karşılığında alındığı dolayısıyla “Sarığalmış” kelimesinin yıllar içinde bu halde söylenegeldiğine dairdir. Diğer rivayet ise; Hazar denizi ile Aral gölü arasındaki Sarıkamış çukuru bölgesinden bir Türk boyunun yukarı Sarıkamış köyüne yerleşmesinden kaynaklanmaktadır.
16 Ağustos 1064 tarihinde Alparslan'ın ordularıyla Bizans Kalesi Ani şehrini, Kars kalesini, Allahü Ekber ve Soğanlı Dağlarını istila etmesiyle Sarıkamış’a ilk Türk Boyları yerleşmiştir. 1877 yıllarında yayılan Panslavizm fikriyle Rusya ordusuyla bölgeye kadar ilerlemiş ve 1878 tarihinde Berlin Antlaşması imzalanarak Kars, Batum ve Ardahan Rusya’ya bırakılmıştır.
Bölgede 40 yıla yakın süren Rus egemenliği, bölgeyi mimari ve kültürel olarak pek çok yönde etkilemiştir. Sarıkamış’ta bugün hala ayakta olan Rus Mimarisiyle yapılmış büyük taş evler bu dönemden kalmıştır. Kültürel anlamda da Kars’ın bugün gelişmiş bir pastanecilik anlayışının da olduğu bilinmektedir ve bu pastanecilik faaliyetlerinin de Rus hâkimiyeti zamanından kaldığı düşünülmektedir.
1 Kasım 1914 tarihinde Çar Nikola Anadolu’nun biraz daha içine ilerleyebilmek adına Sarıkamış’tan Paşinlere doğru bir taaruz daha düzenlemiştir, bu taaruza karşı Enver Paşa komutasında meşhur Sarıkamış Harekâtı başlamıştır. Rus Ordusuyla ettiğinden daha çok soğuk hava koşullarıyla mücadele eden Türk Ordusu yenilgiye uğramıştır. Kars,1918'de Bolşevik İhtilali'nin ardından yapılan Brest-Litovsk Antlaşması ile Osmanlılar'a bırakıldı.
