Yaklaşık iki yıldır tüm dünyayı etkisine alan, günlük yaşam dinamiklerinin baştan sona değişmesine yol açan Covid-19 pandemisinin dünya genelinde aşılanmanın artmasıyla birlikte etkisi azalmaya ve bununla birlikte gündelik hayat da yeniden normale dönmeye başlamıştır. Hastalığın kontrol altına alınabilmesi için ülkeler çeşitli önlemler almış özellikle seyahat sınırlamaları, ülkelere giriş çıkışların kontrolü hakkında hastalığın gidişatına göre düzenlemeler yapılmıştır. Sınırların açılmasını, ülkelerin seyahat sınırlamalarını kaldırmasını dört gözle bekleyen seyahat tutkunları da gelişmeleri yakından takip etmekteydi bu bekleyişin sonucunda AB vatandaşlarını sevindiren haber Avrupa Parlamentosu’ndan (AP) geldi.
Avrupa Parlamentosu’nun, Avrupa Birliği (AB) sınırları içinde yeniden serbestçe seyahat edilebilmesini sağlayan “Dijital Covid Sertifikası” uygulamasını büyük çoğunlukla onaylaması sonucu 1 Temmuz itibariyle yürürlüğe girdi. Parlamentodan çıkan bu sertifika uygulaması kararı aslında sembolik bir karar çünkü halihazırda birçok AB ülkesi parlamentonun bu kararı onaylamasını beklemeden önce AB ülkeleri arasındaki seyahat kısıtlamasını karşılıklı olarak aşamalı bir biçimde kaldırmıştı.
Dijital Covid Sertifikası Nedir, Dijital Covid Sertifikası Alma Koşulları Nelerdir?
AB vatandaşları, 1 Temmuz itibariyle, kâğıda basılı bir çıktı ya da dijital ortamdaki bir "QR kodu" ile AB üyesi ülkeler arasında hiçbir kısıtlama olmadan seyahat edebilecek. Fakat kişilerin bu sertifikayı alabilmesi için aşağıdaki 3 şarttan en az birinin sağlaması gerekmektedir:
- AB ya da Dünya Sağlık Örgütü (WHO) tarafından tanınan koronavirüs aşılarının iki dozunun da seyahatten en az 14 gün önce yaptırılmış olması.
- Son 6 ay içinde Covid-19 geçirip yeterli bağışıklığı (antikor üretimini) kazanmış olmak.
- Seyahatten 72 saatten öncesinde yaptırılmış negatif bir PCR testi veya son 24 saatten önce yaptırılmış bir negatif hızlı testin sonucunun gösterilmesi.
AB’nin tanıdığı aşıların listesi ise şu şekilde: Pfizer/BioNTech, Oxford/AstraZeneca, Moderna ve Johnson&Johnson. Dünya Sağlık Örgütü (WHO) ise bu aşıların dışında Çin'de üretilen Sinopharm ve Sinovac aşılarına da acil kullanım onayı vermişti. Bu aşılardan biri olan Sinovac, Türkiye’de aşılanma çalışmalarının başladığından bu yana yoğun şekilde kullanılan aşılardan biri olmuştur. Fakat her ne kadar Dünya Sağlık Örgütü (WHO) Çin menşeili aşıları tanısa ve onay verse de Avrupa tarafında bu aşıyı olmuş kişilerin ülkeye kabulleri konusunda farklı tartışmalar ve belirsizlikler mevcut. Bu belirsizler ve tartışmalar da ilerleyen süreçte hastalığın gidişatı, yetkililerin açıklamaları ve ülkelerin karşılıklı görüşmeleri soncunda kesinlik kazanacak.
Sertifika Neleri Kapsıyor?
Sertifika AB üyesi tüm ülkelerde geçerli olacak. Sertifikada kişinin adı, soyadı, doğum tarihi, sertifikanın veriliş tarihi, aşı, test sonucu ya da vücuttaki antikorun durumu yazacak. Sertifika ücretsiz ve 12 ay boyunca geçerli olacak. Sertifika, vatandaşı olunan ülkenin dilinde ve aynı zamanda İngilizce olarak alınabilecek.
Avrupa Ülkeleri Dışındaki Ülkeler ve Türkiye’nin Durumu
Dijital Covid Sertifikasının yürürlüğe girmesi her ne kadar Avrupa vatandaşlarını sevindirse ve rahatlatsa da AB üyesi olmayan ülkeler için vatandaşlar aşı yaptırsa ya da hastalık geçirmiş bile olsa seyahat sınırlamaları hala devam ediyor. AB, riskli olmayan ülkelerden gelecek kişilerden iki doz aşı olduklarını ya da seyahatten önce alınmış negatif PCR testi sonucunu göstermelerini talep ediyor. AB üyesi ülkeler, yeni gelişebilecek olan virüs varyantları ve ülkelerdeki yüksek vaka sayılarını göz önünde bulundurarak yeniden seyahat kısıtlaması uygulama hakkına sahip olacak. AB üyesi ülkelerin dışından Avrupa’ya yapılacak seyahatlerde Avrupa Komisyonu'nun tavsiyesi doğrultusunda, AB ve Dünya Sağlık Örgütü (WHO) tarafından tanınan aşılardan her iki dozu da yaptıranlar, seyahat öncesi alınmış negatif PCR testi sonucunu gösterenler ve son 6 ay içinde Covid geçirip yeterli bağışıklığı (antikoru) kazandığını belgeyen geçerli vize sahipleri, seyahat kısıtlamalarından muaf tutulacak.
Türkiye içinse ne yazık ki sevindirici haber henüz gelmedi. Avrupa komisyonu yaptığı ‘’güvenli ülkeler’’ listesine Türkiye’yi dahil etmedi. Türkiye’den AB üyesi ülkelere yapılacak turistik seyahatlerde kısıtlamalar bir süre daha devam edecek. Kısıtlamaların Türkiye için ne zaman kaldırılacağı ise Avrupa Komisyonu’nun kararına bağlı. Komisyon iki haftada bir düzenlemeleri gözden geçiriyor ve yeni kararları açıklıyor. Bu sebeple Türkiye’ye yönelik seyahat kısıtlamaları en erken 15 Temmuz’a kadar devam edecek. Hollanda ve Belçika gibi ülkeler de Türkiye’yi ‘’riskli bölge’’ ilan etmiş ve zorunlu haller dışında gidilmemesi uyarısını yenilemiştir. Avrupa’daki bazı seyahat acentaları ve tur operatörleri de Türkiye uçuşlarını 16 Temmuz’a kadar iptal ettiklerini duyurmuştur.
AB komisyonu, vatandaşlarına birlik dışındaki seyahat edecekleri ülkeler için tavsiye niteliğinde olan ‘’güvenli ülkeler’’ listesi oluşturmuştur. AB'ye göre Schengen Bölgesi dışında Covid-19 riskinin düşük olduğu güvenli ülke ve bölgeler sırasıyla şu şekildedir:
- Arnavutluk
- Avustralya
- Çin (AB'ye giriş yasağı Çin için de geçerli. Çin’de Avrupalılara izin verirse durum değişecek)
- Hong Kong
- İsrail
- Japonya
- Lübnan
- Makao
- Yeni Zelanda
- Kuzey Makedonya
- Ruanda
- Sırbistan
- Singapur
- Tayvan
- Tayland
- Amerika Birleşik Devletleri
- Güney Kore
