Köprülerin yalnızca iki noktayı birbirine bağlayan yapılardan çok daha fazlası olduğunu ve aslında çok önemli şeyler temsil ettiklerini hiç düşündünüz mü?
Çoğumuzun köprülerle ilgili bildiği tek şey onların güvenli bir şekilde bir yerden bir yere mesafe kat etmemizi sağlayan geçiş yapıları olduğudur, ki tarih boyunca da insanların birbirleriyle etkileşim kurmalarında gerçekten de bir köprü görevi görmüşlerdir.
Oysa her bir köprünün kendine has bir hikayesi var. Bazıları insan yaratıcılığını ve mühendisliğin geldiği mükemmel noktayı temsil ederler, bazıları da kendine özgü tasarımlarıyla mimarlığa biraz ilgisi olan herkesi kendilerine aşık ederler.
Dünya üzerinde her yıl milyonlarca turisti kendine çekerek kendi şehirlerinde ve ülkelerinde ikonik yapılar haline gelen köprülerden bahsetmek istiyoruz bu yazıda.
1. Golden Gate Köprüsü, ABD
Dünyanın en meşhur köprüsü hangisi diye sorsak hiç şüphesiz birçok insanın aklına ilk olarak o gelir. San Francisco Körfezi’ni Pasifik Okyanusu’na bağlayan boğaz üzerinde yer alan Golden Gate köprüsü, Art Deco tasarımı ve parlak turuncu rengiyle dünyanın en tanınan yapılarının başında geliyor.
Yapımı 1937 yılında tamamlanan Golden Gate, o dönemler iki kule arasındaki 1280 metre açıklığı ile dünyanın en uzun asma köprüsü unvanına sahipti ve bu, onu mühendislik alanındaki en büyük başarılardan biri olarak gösteriyordu.
Köprünün ikonikleşen parlak turuncu renginin neden seçildiğine gelirsek; sık sık yoğun sise maruz kalan bir boğaz üzerinde yükselmesi göz önünde bulundurularak, gemi kaptanlarının köprüyü rahatlıkla görebilmesi amaçlanmış ve köprü bugünkü rengine boyanmış. Son olarak şunu söyleyelim; Golden Gate’in unvanlarından biri de dünyanın en çok fotoğraflanan yapıları arasında olması.
2. Charles Köprüsü, Çekya
Prag'ın eski kent merkezi ile Mala Strana'yı birbirine bağlayan Charles Köprüsü, Orta Çağ'dan kalma en iyi korunmuş köprülerden biri. 1357 yılında Kral IV. Charles tarafından başlatılan köprü, gotik mimarisi ve Barok tarzındaki 30 heykeliyle ünlü. Tarihi boyunca birçok önemli olaya tanıklık etmiş olan köprünün üzerindeki heykeller Hristiyan azizlerini, İncil’den sahneleri ve önemli dini figürleri sembolize ediyor.
Taş döşemeleri, süslemeleri ve köprü üzerinde yer alan sanatçılarıyla Prag’ın büyüleyici atmosferini yansıtan Charles Köprüsü, ziyaretçilerini Orta Çağ’a doğru bir yolculuğa çıkarmasıyla da hayli ünlü.
3. Tower Bridge, İngiltere
Gotik ve Viktorya dönemi mimarisinin muhteşem bir birleşimi olan Tower Bridge Köprüsü’nde sıra. Thames Nehri üzerinde yükselen ve Londra’nın simgesi haline gelen bu asma köprünün yapımı sırasında tam 11.000 ton çelik kullanılmış.
Köprünün araç dışında yaya trafiğine de açık olması özellikle turistler için büyük bir avantaj çünkü Tower Bridge’ten geçenler hem muhteşem Londra manzarasını geniş bir açıdan görme fırsatı bulurlar hem de köprünün iç kısmındaki müzeyi ziyaret ederek köprünün yapım süreci ve dönemin mühendislik teknikleri hakkında daha fazla bilgi edinebilirler.
4. Ponte Vecchio, İtalya
Floransa'nın simgelerinden biri olan Ponte Vecchio, Arno Nehri üzerindeki en eski köprülerden biri. İlk olarak Romalılar tarafından inşa edilen ve daha sonra 14. yüzyılda yeniden yapılan köprünün en dikkat çekici özelliği, üzerinde yer alan ve hala aktif olarak kullanılan kuyumcu dükkânları.
Köprünün tarihi boyunca birçok kez yenilendiği ve restore edildiği biliniyor. Özellikle İkinci Dünya Savaşı sırasında Almanlar tarafından tahrip edilmek istenen ancak Floransa halkının isteği üzerine kurtarılan Ponte Vecchio, bugün şehre gelen ziyaretçilerin mutlaka uğradığı, fotoğraf çektiği ve Floransa'nın tarihi atmosferini hissettiği bir nokta.
5. Rialto Köprüsü, İtalya
Büyük Kanal üzerinde yer alan Rialto Köprüsü Venedik’in en eski ve en ünlü köprüsü olarak dünya çapında bir üne sahip. Venedik'in ticaret merkezi olan Rialto pazarını şehrin diğer bölgelerine bağlamak için yapılan köprü, günümüzde şehrin en önemli turistik noktalarından birine dönüşmüş durumda.
Venedik’i ziyaret edenler köprünün her iki yanında yer alan dükkanlardan buraya dair el yapımı ürünler satın alabilirken, köprü üzerinden büyüleyici kanal manzarasını izleyebilirler.
6. Akashi Kaikyō Köprüsü, Japonya
Dünyanın en uzun asma köprüsü olan Akashi Kaikyō Köprüsü, 1998 yılında Japonya'nın Honshu ve Awaji adalarını birbirine bağlamak için inşa edilmiş. 3.911 metre uzunluğundaki Akashi Kaikyō tam bir mühendislik harikası olarak şiddetli rüzgarlara, depremlere ve deniz akıntılarına dayanıklı bir şekilde tasarlanmış.
Japon mühendislik teknolojisinin geldiği son noktayı görmek isterseniz, Akashi Kaikyō’yu bir ziyaret etmenizi öneririz. Üstelik gece aydınlatması ile birlikte köprü Japonya’nın en güzel manzaralarından birine dönüşüyor.
7. Sydney Harbour Köprüsü, Avustralya
Sydney’in en ikonik yapılarından biri olan Sydney Harbour Köprüsü, şehri kuzey ve güney yakalarını birbirine bağlamak için 1932 yılında yapılmış. "Coathanger" lakabıyla da anılan bu köprü, dünyanın en geniş köprülerinden biri olma özelliğine sahip.
Granit taş kuleleri ve 134 metre yüksekliğindeki kemeriyle dikkat çeken köprü, her yılbaşında bambaşka bir havaya bürünüyor. Kutlamalar sırasında köprü üzerinde yapılan havai fişek gösterileri Sydney Harbour Köprüsü'nün ününü her defasında pekiştiriyor.
8. Millau Viyadüğü, Fransa
Fransa'nın güneyindeki Tarn Vadisi üzerinde yükselen Millau Viyadüğü, 343 metreye ulaşan yüksekliğiyle dünyanın en yüksek köprülerinden biri olarak kabul ediliyor. 2004 yılında açılan bu köprü, aynı zamanda modern mühendisliğin de zirve noktalarından biri. Köprü o kadar yüksek ki, boyu Eyfel Kulesi’ni bile aşıyor.
Tasarımı İngiliz mimar Norman Foster ve Fransız mühendis Michel Virlogeux tarafından yapılan Millau Viyadüğü'nün zarif ve minimalist yapısı, dünyanın en güzel köprüleri listesinde yer almasına yetecek kadar etkileyici.
9. Brooklyn Köprüsü, ABD
New York’un en eski ve de en ünlü köprülerinden olan Brooklyn Köprüsü’nün mazisi 1883’e kadar dayanıyor. Manhattan ve Brooklyn’i birbirine bağlayan bu köprü o zamanlar dünyanın en uzun asma köprüsü unvanına sahipti.
Taş kuleleri ve çelik kablolarıyla ikonik bir görüntü sunan Brooklyn Köprüsü günümüzde köprü, New York'un kültürel mirasının ve endüstriyel devrimin bir sembolü olarak kabul ediliyor.
10. Stari Most, Bosna-Hersek
Stari Most, Mostar şehrinin simgesi olan ve Osmanlı döneminden kalma muhteşem bir köprü. 1566 yılında Mimar Sinan’ın öğrencisi Mimar Hayreddin tarafından inşa edilen Stari Most, Neretva Nehri'nin iki yakasını birbirine bağlayan zarif bir kemer görüntüsü oluşturuyor.
427 yıl boyunca ayakta kalan köprü, Bosna Savaşı sırasında 1993 yılında yıkılmış, ancak 2004 yılında orijinal malzemeler kullanılarak yeniden inşa edilmiş. Bugün, Stari Most, Mostar’ın tarihi ve kültürel kimliğini yansıtan bir sembol olarak önemini koruyor.
Köprü, sadece mimari bir harika olmanın ötesinde, Mostar’ın zengin tarihine ve kültürel çeşitliliğine tanıklık etmesi bakımından önem taşıyor. UNESCO tarafından Dünya Mirası Listesi'ne alınan Stari Most’ta her sene köprüden atlama yarışmaları düzenleniyor. Yerel halk için büyük bir öneme sahip olan köprü Bosnalılar için yalnızca bir geçiş noktası değil, bir yaşam alanı kabul ediliyor.
