- 1 view
Afyon kalesi, Afyonkarahisar’ın şehir merkezinde konumlanan ve yerden yüksekliği 226 metreyi bulan bir kaya üzerine inşa edilen tarihî bir kaledir. Şehre hâkim konumu ve görkemli duruşu ile gidenleri kendine hayran bırakan Afyon Kalesi, volkanik bir kaya üzerine yapılmıştır. Tarihi M.Ö. 1350 yıllarına kadar uzanır ve o dönemdeki adı Hapanuva'dır. Hitit İmparatoru II. Murşil zamanında yapılmıştır. Volkanik bir dağın tepesine kurulmuş olan Afyon Kalesi’nin zirvesinde, Tanrıça Kybele’ye adanmış birçok tapınma yeri ile 4 adet büyük sarnıç bulunmaktadır. Selçuklu Sultanı Alaaddin Keykubad zamanında, kale dizdarı ve mimar Ulumar Bedrettin Gevhertaş tarafından onarılmış olan Kale’ye, 1235 yılında küçük bir mescid ve saray yaptırılmıştır. Osmanlı zamanında ise II. Selim tarafından Mahmut Bey’e verilen emirle burçlar, sarnıçlar ve kule 1573’te tekrar restorasyondan geçmiştir. Afyon Kalesi, ziyaretçilerine, eşsiz bir şehir manzarası sunmaktadır. Afyonkarahisar şehir merkezinde kentsel sit alanı içerisinde bulunur. Kale, Ulu Cami’nin karşısındadır.
Afyon Kalesi Hakkında Kısa Bilgi
Binlerce yıl boyunca tarihe meydan okuyarak görkemli duruşunu koruyan Afyon Kalesi hakkında kısa bilgi verecek olursak, ilk olarak Hitit kralı II. Murşil zamanında yapıldığını ve Arzava seferinde müstahkem mevkii olarak kullanıldığını söyleyebiliriz. İlk yapıldığı zamanda Hapanuva adını alan Afyon Kalesi, sonraki zamanlarda Bizans ve Selçuklular döneminde de önemli çarpışmalara tanıklık etmiştir. Kale’nin zirvesine kadar çıkabilirseniz milattan önce 1200 ile 700 yılları arasında Anadolu’da yaşamış olan Frigler zamanına ait olan kültür izlerine rastlayabilirsiniz. Bu alanda ana tanrıça Kybele’ye adanmış birçok tapınma yeri ve 4 tane büyük sarnıç vardır.
Kalede İslam etkisi ise surları Selçuklu Sultanı Alaaddin Keykubat’ın surları yaptırmasından sonra alana küçük bir mescit ve yanına saray yaptırılmasıyla başlamıştır. Daha sonra 1573’te Osmanlı Sultanı II. Selim’in emri ile Mahmut Bey tarafından burçları, sarnıçları ve kulesi tekrar onarılmıştır. II. Selim burayı onarttıktan sona çevrede çok fazla afyon yetiştirilmesi sebebi ile Karahisar olarak anılan yere Afyonkarahisar adını vermiştir.
Roma ve Bizans devletlerinin hâkimiyet kurduğu dönemde Akroenos, Selçuklulardan sonra ise Karahisar adı ile anılan yapı, günümüzde eski görüntüsünü koruyamamış olsa da halen kalıntılara ev sahipliği yapmaktadır. Afyon kalesi kaç basamak diye soracak olursanız 625 basamakla çıkıldığını söyleyebiliriz.
Afyon Kalesi Efsanesi
Afyon Kalesi binlerce yıllık geçmişiyle beraber ister istemez efsanelere de konu olmuş bir yer olarak karşımıza çıkıyor. Kalenin Türk hâkimiyetine girmesiyle ilgili de bir efsanesi bulunuyor. Çavuş Dede adı verilen bu efsaneye göre mücadelede görev alan kalenin Bizans komutanı, savunma düzenine geçtiği için kale kapanır ve kuşatılır. Türk birliği içeri giremediği için susuz kalır ve çevrede su aramaya başlar. Uğraşları sonuç vermez. Çavuşbaşı bunun üzerine, yanına birkaç kişi alarak Yağdan denilen kayalıklara doğru gider. Burada gördüğü bir kayalığa dua ederek kılıcını vurur. Yarıktan şifalı su çıkmaya başlar. Susuzluk derdi kalmayan ordu bir cuma günü kaleye saldırır ve kaleyi alır. Mücadele sırasında şehit olanlar arasında Çavuşbaşı da vardır. Bugün Afyonkarahisar’ın Çavuşbaşı Mahallesi’ndeki Olucak suyunun oradan geldiği rivayet edilir ve güzel bir memba suyu olarak içilir. Olucak Çeşmesi karşısındaki Çavuş Dede mezarı da istekleri olan insanların adaklar adadığı küçük bir türbe olarak ziyaretçi akınına uğrar.
Afyon Kalesi Ziyaretinde Ne Yenir?
Şehir merkezinde konumlanan Afyon Kalesi’ne çıkmak ve inmek sizi oldukça acıktıracaktır. Lezzeti ile damağınızı çatlatacak yöresel tatlara da şans verebilirsiniz. İlk olarak çorba ile başlayacak olursak erişte ve yeşil mercimek ile yapılan bol vitaminli sakala çarpan çorbası ile kendinize gelebilirsiniz. Ayrıca çullama köfte, mercimekle yapılan bükme, ağzı açık, haşhaş tatlısı, Afyon kaymağı tatlısı, keşkek de atlanmaması gereken lezzetler arasında bulunuyor. Dönüş yoluna geçtiğinizde yanınıza sucuk almanızı ya da hediye için paket yaptırmanızı da hatırlatmakta fayda var.
Afyon Kalesi'ne Nasıl Çıkılır?
Afyon Kalesi’ne nasıl çıkılır diyecek olursanız, ilk olarak gitmeniz gereken hedefin şehrin en büyük camileri arasında yer alan Afyon Ulu Camii olduğunu söyleyebiliriz. Caminin yanından devam eden patika yol yardımı ile Kale’ye ulaşabilirsiniz. Dik olan yolu çıkma sürenizi yaklaşık olarak 30 dakika olarak düşünebilirsiniz. Yolunuzun sonunda şehir ayaklarınızın altına seriliyor olacak. Zirveden şehrin arasında serpiştirilmiş gibi görünen cami ve hamamları da doyasıya seyretmelisiniz. Dinlendikten sonra yokuş aşağı devam eden yol ise daha kısa sürüyor olacak. Şahsi aracınızla gidecek olursanız cami çevresinde aracınızı park edebileceğiniz yerler bulabilirsiniz.
