Şanlıurfa Arkeoloji Müzesi

Şanlıurfa’da bir müze açılması ile ilgili ilk fikir ve oluşum, 1948 yılına uzanmaktadır. O yıllarda bu fikrin kabul görmesiyle, mevcut eserler şehir merkezindeki Atatürk İlkokulu’nun deposunda toplanmış, böylelikle Şanlıurfa Arkeoloji Müzesi’nin temeli atılmıştır.

Açılışı ise 1969 yılında gerçekleşmiştir.Şanlıurfa Arkeoloji Müzesi 1987’de yeni binasına taşınmıştır. Ancak bölgede tarih boyunca hüküm süren uygarlıklara ait buluntular, Şanlıurfa Arkeoloji Müzesi’nin genişlemesini sağlamıştır.

Arkeolojik buluntulara ev sahipliği yapan Şanlıurfa Arkeoloji Müzesi ile Haleplibahçe ve Edessa Krallığı mozaiklerinin sergilendiği Haleplibahçe Müzesi kompleksi 24 Mayıs 2015’te kapılarını ziyaretçilere açmıştır.

Şanlıurfa Haleplibahçe Müzesi

Şanlıurfa Arkeoloji Müzesi ve Haleplibahçe Müze Kompleksi, 34 bin metrekarelik bir alanı kapsamaktadır. Bu boyutlarıyla Şanlıurfa Arkeoloji Müzesi, Türkiye’nin en büyük müzesi olma özelliğini taşımaktadır. “Bereketli Hilal” olarak kabul edilen bölgede yer alan Şanlıurfa Haleplibahçe Müzesi’nde, uygarlığın doğduğu toprakların en önemli merkezi olan Göbekli Tepe, Neolitik alanlardaki yüzlerce höyük ve dünyanın en eski heykeli “Urfa Adamı”yer almaktadır.

Şanlıurfa Arkeoloji Müzesi Eserleri

Şanlıurfa yöresinde çok sayıda höyük ve eski iskân bölgesi bulunmaktadır. Bu nedenle Şanlıurfa Arkeoloji Müzesi eserleri geniş kapsamlıdır ve çok büyük bir alanda sergilenmektedir. Bunların başında ise kent merkezinin 44km güneydoğusunda yer alan Harran gelmektedir.

Kendine özgü sivil mimarisi ile dikkati çeken Harran’da, MÖ 3 binden MS 13. yüzyıla kadar kesintisiz yerleşim olduğu bilinmektedir. Göbekli Tepe, NevallıÇori, Akarçay Tepe, Hessek Höyük, GreVirike ve Lidar Höyük eserlerin her biri uygarlık tarihinin önemli bir parçasını oluşturmaktadır.

Şanlıurfa’da, özellikle 1960’lı yıllardan itibaren yapılan baraj kurtarma kazıları ile çok önemli eserler keşfedilmiştir. Deneyimli bilim insanlarının uzun süreli çalışmalarının sonucunda, Şanlıurfa Arkeoloji Müzesi eserleri; özel olarak tasarlanmış mekânlarda, kronolojik bir sırayla ve kazı öyküleriyle sergilenmektedir.

Şanlıurfa Arkeoloji Müzesi sergileme alanı, yeme-içme salonları, ticari mekânlar, depo alanları, servis bölümü ve fuayeden oluşan 3 katlı bir bina olarak tasarlanmıştır. Müzede ayrıca toplantı salonu, çocuk oyun alanı, kütüphane, ticari birimler, araştırma ve uzman odalarıyla, laboratuvar bölümü de yer almaktadır. Giriş katındaki ilk salon, Asur, Babil ve Hitit çağlarına ait taş eserlere ayrılmıştır.

Arkeolojik eserler bölümüne ait ikinci ve üçüncü salonlarda, Neolitik Devre ait çakmak taşından kesici aletler, taştan idoller ve kaplar, Kalkolitik Devre ait pişmiş topraktan boyalı ve boyasız seramikler, mühürler, pithoslar (ölü gömme küpleri) ve fayanstan yapılmış kolye taneleri bulunmaktadır. Bu bölümde ayrıca Eski Tunç Devri’ne ait pişmiş topraktan mühür baskılı küp parçaları, silindir ve damga mühürler, figürinli (canlı varlıkları betimleyen 3 boyutlu küçük biblolar) kap parçaları, hayvan figürinleri, madeni eşyalar ve takılar sergilenmektedir.

Şanlıurfa Arkeoloji Müzesi’nin Etnoğrafik eserler bölümünde ise yörenin özelliklerini taşıyan giysiler, gümüş ve bronz takılar, el sanatlarına ait örnekler, yöreye özgü oymalı, kitabeli ahşap kapılar, pencere kanatları, hat sanatına ait eserler ve el yazması Kuran-ı Kerim’ler bulunmaktadır.

Şanlıurfa Arkeoloji Müzesi eserleri arasında en çok ilgi gören parça, M.Ö. 9500’lü yıllara tarihlenen ve “Dünyanın gerçek boyutta yontulmuş ilk insan heykeli” olan “Urfa Adamı” heykelidir. 180cm boyundaki heykel, Şanlıurfa Arkeoloji Müzesi’nde özel bir bölümde sergilenmektedir.

Şanlıurfa Mozaik Müzesi

Arkeoloji Müzesi’nin diğer bölümü olan Şanlıurfa Mozaik Müzesi 1950’li yıllarda kaçak kazılar nedeniyle yağmalanan Edessa Krallığı’na ait mozaiklere ev sahipliği yapmaktadır. Özellikle Orpheus Mozaiği, müzenin en değerli parçası olarak kabul edilmektedir.

Aktüel Arkeoloji Dergisi ve Kültür Bakanlığı’nın ortak çabalarıyla Amerika’dan geri istenmiş ve 2012’de Türkiye’ye iade edilmiştir.

Şanlıurfa Mozaik Müzesi’nin bahçesinde ön cephede, açık teşhirde hayvan tasvirlerinin yer aldığı bir mozaik havuzu bulunmaktadır.

Mozaiklerin bulunduğu alan, Roma villalarını içine alacak biçimde inşa edilmiştir. Mitolojide adı geçen kadın savaşçılar olan Amazonların tasvir edildiği tek mozaik, Şanlıurfa Mozaik Müzesi’ndedir. Mozaiklerde, Amazonların av sahneleri, bazı hayvanlar ve kişilerle tasvir edilmiştir.

Savaşçı Amazonların anlatıldığı mozaikler tekniği, sanatı, 4 milimetrekarelik boyutları ve Fırat nehrindeki taşlardan yapılmış olması nedeniyle, uzmanlar tarafından dünyanın “en değerli” mozaiği” olarak kabul edilmektedir.

Şanlıurfa Arkeoloji Müzesi Mimarı

Şanlıurfa Arkeoloji Müzesi mimarı olarak üç isim öne çıkmaktadır. Projesine 2011’de başlanan ve 2015’te tamamlanan Şanlıurfa Arkeoloji Müzesi, Arkiv Mimarlık Ofisi’nin genç mimarları Nuran Demirtaş, Mete Sezer ve Uğur Emre Demirci’nin imzasını taşımaktadır.
 


 

Şanlıurfa Arkeoloji Müzesi Hangi Günler Açık

Şanlıurfa Müzesi yaz döneminde (1 Nisan-31 Ekim) 08.00-19.00, kış döneminde de (31 Ekim-1 Nisan) 08.00-17.00 saatleri arasında, pazartesi dışında her gün ziyarete açıktır.

Şanlıurfa Müzesi Tel: 0 (414) 312 5332

Şanlıurfa Arkeoloji Müzesi Giriş Ücreti

Şanlıurfa Arkeoloji Müzesi giriş ücreti 14 TL’dir. Ancak Müzekart’ı olanlar, 1 yıl boyunca sınırsız ziyaret edebilirler.

Şanlıurfa Arkeoloji Müzesi Nerede

Şanlıurfa Arkeoloji Müzesi kentin merkez ilçesi Eyyübiye’ye bağlı, Haleplibahçe mahallesindedir.

Şanlıurfa Arkeoloji Müzesi Nasıl Gidilir

Şanlıurfa Arkeoloji Müzesi’ne özel aracınızla gidecekseniz, çıkış noktanıza göre, size en yakın otoban üzerinden güzergâh belirlemelisiniz. Örneğin Şanlıurfa Ankara’ya 840km, İstanbul’a ise 1330km uzaklıktadır. Eğer otobüsle gidecekseniz Şanlıurfa Otogarı’nda indikten sonra, firmaların servisleriyle şehir merkezine kolayca ulaşabilirsiniz. Buradan “Aktarma Merkezi 2”den (T2) hareket eden 63 No’lu otobüslere, Eyyubiye’den kalkan 24 No’lu araçlara ve “Aktarma Merkezi 1”den (T1) kalkan 48 ve R2 No’lu otobüslere binerek müzeye kolayca ulaşabilirsiniz. Uçakla yolculuk yapacaksanız, Şanlıurfa şehir merkezine 35km uzaklıktaki Şanlıurfa GAP Havalimanı’ndan şehir merkezine, HAVAŞ otobüsleriyle 45 dakikada ulaşmanız mümkündür. Şanlıurfa’ya Türkiye’nin her ilinden otobüs, İstanbul, Ankara, İzmir, Kayseri ve Lefkoşa’dan ise direkt uçak seferi bulunmaktadır.

Şanlıurfa Otogar Tel: 0 (414) 313 2686, 0 (530) 343 3426